Εντείνονται οι πιέσεις Τραμπ στη Fed για χαμηλότερα επιτόκια – Κίνδυνος για την ανεξαρτησία της
Η σύγκρουση μεταξύ του Λευκού Οίκου και της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) κορυφώνεται, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ ζητά ανοιχτά «δραματικά χαμηλότερα» επιτόκια, με στόχο να πέσουν από το σημερινό επίπεδο του 4,25%-4,5% μόλις στο 1%.
Λίγες ημέρες πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοιχτής Αγοράς (FOMC), ο διευθυντής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου, Russell Vought, δήλωσε στο CNN ότι ο πρόεδρος Τραμπ πιστεύει πως ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ, «καθυστέρησε υπερβολικά» να μειώσει τα επιτόκια. Παράλληλα, κατηγόρησε τη Fed για «σπατάλη» λόγω του έργου ανακαίνισης 2,5 δισ. δολαρίων στο ιστορικό της κτίριο στην Ουάσινγκτον.
«Ο πρόεδρος καταθέτει τις απόψεις του ότι τα επιτόκια πρέπει να είναι δραματικά χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα», είπε χαρακτηριστικά ο Vought.
Απειλές και ιστορικές επισκέψεις
Η πίεση δεν περιορίζεται μόνο σε δηλώσεις. Ο ίδιος ο Τραμπ έκανε μια σπάνια κίνηση επισκεπτόμενος τη Fed προσωπικά, σε αυτοψία για το έργο ανακαίνισης. Λίγο αργότερα, δήλωσε πως είχε «πολύ καλή συνάντηση για τα επιτόκια» με τον Πάουελ και εξέλαβε τα σχόλιά του για τη θετική πορεία της οικονομίας ως ένδειξη ότι θα εισηγηθεί μείωση επιτοκίων.
Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν ότι οι διαρκείς πιέσεις του προέδρου προς τη Fed υπονομεύουν την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας – μια εξέλιξη που ιστορικά συνδέεται με μεγαλύτερους κινδύνους για τις αγορές και την οικονομία.
Στο επίκεντρο οι δασμοί και ο πληθωρισμός
Η συνεδρίαση της FOMC αυτή την εβδομάδα αναμένεται να διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά, ενώ οι αξιωματούχοι θέλουν πρώτα να μετρήσουν τον πραγματικό πληθωριστικό αντίκτυπο των υψηλών δασμών που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.
Οι δασμοί, που φτάνουν σχεδόν στο 50% για χώρες χωρίς συμφωνία με την Ουάσινγκτον, τίθενται σε ισχύ από αυτήν την Παρασκευή – χωρίς προοπτική παράτασης, όπως ξεκαθάρισε ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ.
Παρά τη δυναμική αγορά εργασίας, οι πληθωριστικές πιέσεις δείχνουν σημάδια υποχώρησης. Ο πρόεδρος της Blackstone Group, Jonathan Gray, δήλωσε στους Financial Times ότι οι μειώσεις μισθολογικού πληθωρισμού και οι πιο ήπιοι ρυθμοί αύξησης ενοικίων αφήνουν περιθώριο για μελλοντική μείωση επιτοκίων.
Διχασμός εντός Fed – Πότε θα έρθει νέα μείωση;
Μετά από μειώσεις επιτοκίων συνολικά 100 μονάδων βάσης πέρυσι, η Fed έχει «παγώσει» την πολιτική της από τις αρχές του 2025. Ωστόσο, δεν αποκλείεται νέα μείωση τον Σεπτέμβριο, αν οι πληθωριστικές πιέσεις παραμείνουν χαμηλές.
Μέσα στο ίδιο το διοικητικό συμβούλιο της Fed υπάρχει διάσταση απόψεων: οι Κρις Γουόλερ και Μισέλ Μπόουμαν, διορισμένοι από τον Τραμπ στην πρώτη του θητεία, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν μείωση 25 μονάδων βάσης ήδη από αυτή την Τετάρτη.
Ο Γουόλερ υποστήριξε πρόσφατα ότι οι δασμοί θα λειτουργήσουν ως «μοναδικό σοκ» και δεν θα πυροδοτήσουν μακροχρόνιο πληθωρισμό, ενώ τα τελευταία στοιχεία για την αγορά εργασίας δεν είναι τόσο ενθαρρυντικά όσο δείχνουν οι τίτλοι.
Η σύγκρουση για τα επιτόκια έρχεται σε μια στιγμή που η αμερικανική οικονομία αντιμετωπίζει προκλήσεις από τον εμπορικό πόλεμο και τη νομισματική πολιτική. Το διακύβευμα, όμως, είναι μεγαλύτερο: η ανεξαρτησία της Fed, που ιστορικά αποτελεί «ανάχωμα» σε βραχυπρόθεσμους πολιτικούς στόχους, απειλείται όσο ποτέ άλλοτε.
