H αξία της διαφορετικότητας στις επιχειρήσεις

Γράφει η Έλενα Στυλιανού,  PARTNER RSM GREECE

Η αξία της διαφορετικότητας και της συµπερίληψης στις επιχειρήσεις είναι πολυδιάστατη, κρίνοντας από τα οφέλη που αποδεδειγµένα προσφέρει. Οι λόγοι είναι πολλοί, εντούτοις, αν θέλαµε να τονίσουµε τους τρεις βασικότερους, θα περιοριζόµασταν στους ακόλουθους:

Ενεργή συµµετοχή των εργαζοµένων: Η εργασία σε µια επιχείρηση που προσφέρει ίσες ευκαιρίες επιτρέπει στους εργαζοµένους να αισθάνονται µεγαλύτερη σύνδεση µε την εταιρεία και αισιοδοξία όσον αφορά στις προοπτικές που τους προσφέρει.

Εταιρική Εµπιστοσύνη: Η σηµασία της ύπαρξης µιας κουλτούρας που «αγκαλιάζει» τη διαφορετικότητα και τη συµπερίληψη διαδραµατίζει σηµαντικότατο ρόλο, καθώς δηµιουργεί ένα έµπρακτο αίσθηµα εµπιστοσύνης. Αυτό, µε τη σειρά του, συµβάλλει στη δηµιουργία συνθηκών που ευνοούν την καινοτοµία, τη δηµιουργικότητα και την πολυφωνία σε ένα περιβάλλον το οποίο επιτρέπει στους εργαζοµένους να αισθάνονται ασφάλεια, να είναι ο εαυτός τους και να αποδίδουν στο µέγιστο των δυνατοτήτων τους. 

Προσέλκυση ταλέντων: Η υιοθέτηση µιας κουλτούρας αποδοχής της διαφορετικότητας συντελεί στη διατήρηση και την ανάπτυξη της ποιότητας του ανθρώπινου κεφαλαίου και παράλληλα καθιστά την επιχείρηση ελκυστική σε µελλοντικούς εργαζοµένους. Εργαζόµενοι εγνωσµένης αξίας πάντα επιθυµούν να ενταχθούν σε εταιρείες οι οποίες καλλιεργούν ένα περιβάλλον ισότιµης µεταχείρισης, στο οποίο, ανεξάρτητα από εθνικότητα και φύλο, όλοι οι εργαζόµενοι έχουν ίσες ευκαιρίες επαγγελµατικής εξέλιξης.   

H βελτίωση των αριθμών και δεικτών δεν επαρκεί

Η αύξηση απλώς του αριθµού των εργαζοµένων µε διαφορετικό υπόβαθρο, φύλο ή εθνικότητα σε έναν οργανισµό δεν µεταφράζεται απαραίτητα σε ποικιλοµορφία απόψεων και ιδεών, καθώς αυτό προϋποθέτει πρωτίστως τη θεµελίωση µιας κουλτούρας αποδοχής, ενσωµάτωσης και εκτίµησης της διαφορετικότητας. ∆ιαφορετικά οι εργαζόµενοι ενδέχεται να αποθαρρυνθούν και να χάσουν το κίνητρό τους, γεγονός που οδηγεί στη µείωση της παραγωγικότητάς τους, καθώς και σε αναπόφευκτες δαπανηρές συγκρούσεις.

Κουλτούρα με σκοπό

Η διαφορετικότητα αφορά κάτι περισσότερο από το φύλο. Αφορά τις ικανότητες, τις προτιµήσεις, τις πεποιθήσεις, την κουλτούρα, τη θέση κ.λπ. Η οικοδόµηση µιας κουλτούρας αποδοχής σηµαίνει τη σκόπιµη καταπολέµηση της συνειδητής και ασυνείδητης µεροληψίας που απορρέει από κοινωνικούς και εταιρικούς κώδικες, και τις επακόλουθες συµπεριφορές και ενέργειες. Η προσπάθεια πρέπει να είναι συνεχής και απαιτεί από τις επιχειρήσεις να αξιολογούν πρωτοβουλίες, ενισχύοντας τον αντίκτυπό τους. Ο στόχος αυτός δεν επιτυγχάνεται χωρίς την αδιαπραγµάτευτη δέσµευση και συνεισφορά της διοίκησης σε όλα τα στάδια.

Τα πρώτα βήματα για τις επιχειρήσεις

Η µισθολογική ισότητα είναι εξαιρετικά σηµαντική – ιδιαίτερα εάν λάβουµε υπόψη το µισθολογικό χάσµα µεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ελλάδα, το οποίο, σύµφωνα µε πρόσφατες µελέτες, φθάνει το 15%. Πέρα, όµως, από τους µισθούς, υπάρχουν και άλλα ζητήµατα, τα οποία είναι εξίσου σηµαντικά. Χαρακτηριστικό παράδειγµα είναι η πολύ µικρή συµµετοχή γυναικών και µειονοτήτων σε ανώτερες και ανώτατες διευθυντικές θέσεις ευθύνης και διοικητικά συµβούλια.

Οι επιχειρήσεις που θέλουν να αντιµετωπίσουν αυτά τα ζητήµατα µπορούν να διασφαλίσουν ότι:

• Κατά την πρόσληψη εργαζοµένων οι υπεύθυνοι του τµήµατος ανθρώπινου δυναµικού ή /και οι εξωτερικοί σύµβουλοί τους, δίνουν αξία στη διαφορετικότητα και παρουσιάζουν «shortlists» που βασίζονται σε αµερόληπτες διαδικασίες επιλογής. 

• Η αποδοχή της διαφορετικότητας και η συµπερίληψη πρέπει να αποτελούν µέρος των προγραµµάτων ένταξης νέων εργαζοµένων, αλλά και της εκπαίδευσης όλων των εργαζοµένων.  

• Έχουν τεθεί σε εφαρµογή πολιτικές και διαδικασίες, καθώς αναπτύσσεται ο οργανισµός, συµβάλλοντας στην ενσωµάτωσή τους στην επιχειρηµατική λειτουργία και παράλληλα, αποφεύγοντας τις «διορθώσεις» της τελευταίας στιγµής.

• Η ενσωµάτωση και η αποδοχή της διαφορετικότητας να µην αποτελούν στόχο και πεδίο ευθύνης µόνο του τµήµατος ανθρώπινου δυναµικού, αλλά να είναι ευθύνη όλων και να συνιστούν βασικό κοµµάτι της εταιρικής στρατηγικής.

Ο ρόλος της ηγεσίας στην εδραίωση του «Diversity and Inclusion»

Οι επιχειρηματικοί ηγέτες οφείλουν να δημιουργούν μια κουλτούρα που να επιτρέπει σε όλους τους εργαζομένους να αισθάνονται άνετα, ώστε να είναι ο εαυτός τους και να μην αισθάνονται ότι το φύλο τους, οι προσωπικές προτιμήσεις τους ή οι περιστάσεις θα επηρεάσουν την εξέλιξή τους μέσα στην επιχείρηση. Επιπλέον, πρέπει να αποτελούν πρότυπο και παράδειγμα για τους εργαζομένους και να διασφαλίζουν ότι η αποδοχή της διαφορετικότητας αντανακλάται και επιζητείται στην ανώτερη ηγετική ομάδα της επιχείρησης. Και, τρίτον, δεν πρέπει να διστάζουν να ζητούν υποστήριξη από εξειδικευμένους συμβούλους. Μερικές φορές, όταν είμαστε πάρα πολύ κοντά στο πρόβλημα ή μέσα σε μια επιχείρηση, είναι δύσκολο είτε να δούμε το πρόβλημα στη βάση του είτε να μπορέσουμε να επιφέρουμε την απαραίτητη αλλαγή. Ο ηγέτης πρέπει να είναι ανοιχτός στο ενδεχόμενο να ζητήσει βοήθεια για να διαχειριστεί την κατάσταση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να κάνει τις αλλαγές που απαιτούνται.