Η Fed σε κρίσιμο σταυροδρόμι: Αυξάνονται οι ρωγμές εν μέσω πίεσης Τραμπ στον Πάουελ
Η εποχή της ομοφωνίας και της θεσμικής συνοχής στη Federal Reserve μοιάζει να φτάνει στο τέλος της, καθώς κορυφώνεται η πίεση του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον επικεφαλής Τζερόμ Πάουελ και οι διοικητές της Fed προετοιμάζονται να «σπάσουν» την παραδοσιακή ενότητα του διοικητικού συμβουλίου.
Για πρώτη φορά εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια, με 259 διαδοχικές συνεδριάσεις χωρίς διχογνωμίες από κυβερνήτες, το ενδεχόμενο μαζικών διαφωνιών μεταξύ των ίδιων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου φαντάζει πιθανό. Οι διαφωνίες στο παρελθόν προέρχονταν κυρίως από τους προέδρους των περιφερειακών τραπεζών, που έχουν εκ περιτροπής δικαίωμα ψήφου, και όχι από τους επτά κυβερνήτες που διορίζονται απευθείας από τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Η σύγκρουση με την παράδοση
Η τελευταία φορά που σημειώθηκαν διαφωνίες από κυβερνήτες ήταν τη δεκαετία του 1980, όταν ο τότε πρόεδρος Reagan τοποθέτησε στο Διοικητικό Συμβούλιο στελέχη που αντιτάχθηκαν στον πρόεδρο της Fed εκείνης της εποχής, Paul Volcker. Έκτοτε, η Fed εξελίχθηκε σε οργανισμό που επιδιώκει τη συναίνεση, προστατεύοντας την ανεξαρτησία του από πολιτικές παρεμβάσεις.
Η νέα φάση έντασης ξεκίνησε με την εντατικοποίηση των πιέσεων του Τραμπ στον Πάουελ, που περιλαμβάνει από αιφνιδιαστικές επισκέψεις στην έδρα της Fed μέχρι δημόσιες επικρίσεις. Παράλληλα, υποψήφιοι διάδοχοι του Πάουελ προετοιμάζονται, καθώς η θητεία του λήγει τον Μάιο του 2026.
Όπως σχολιάζει ο Tim Duy, επικεφαλής οικονομολόγος στις SGH Macro Advisors: «Κατά την πρώτη θητεία του, ο Τραμπ δεν κατάφερε να αλλάξει ουσιαστικά το DNA της Fed, αλλά φαίνεται πως σε μια δεύτερη θητεία η Fed δύσκολα θα μείνει ανεπηρέαστη. Υπάρχει η αίσθηση ότι κάθε θεσμός τελικά υποκύπτει στην επιρροή του Τραμπ».
Let the (crypto) games begin
30/07/2025Ποιοι ετοιμάζονται να διαφοροποιηθούν και γιατί
Η κυβερνήτης Michelle Bowman «έσπασε το ταμπού» πέρυσι, όταν διαφώνησε με την απόφαση μείωσης επιτοκίων κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, εκφράζοντας ανησυχίες για τον πληθωρισμό. Στη συνέχεια, ο κυβερνήτης Christopher Waller διαφώνησε τον Μάρτιο με την επιβράδυνση του προγράμματος συρρίκνωσης του ισολογισμού της Fed.
Ο Waller, που έχει τη φήμη του «διανοητικού βάρους» στο συμβούλιο, θεωρεί ότι η Fed δεν θα πρέπει να υπεραντιδρά σε αυξήσεις τιμών λόγω δασμών, τις οποίες χαρακτηρίζει παροδικές, και τάσσεται υπέρ επιπλέον μειώσεων επιτοκίων λόγω αδυναμιών στην αγορά εργασίας.
Η δημόσια εικόνα της Fed ως ανεξάρτητου θεσμού βρίσκεται υπό πίεση. Ορισμένοι εκτιμούν ότι μια διαφωνία του Waller μπορεί να ενισχύσει την πιθανότητά του να διαδεχθεί τον Πάουελ, διατηρώντας ζωντανή την υποψηφιότητά του.
Ωστόσο, όπως υπενθυμίζει ο πρώην αντιπρόεδρος της Fed, Richard Clarida, οι διαφωνίες δεν πρέπει να εκλαμβάνονται αυτομάτως ως πολιτικό θέατρο: «Ελπίζω τα επιχειρήματα όσων διαφωνήσουν να τύχουν σεβασμού, αν το κάνουν».
Η διαδικασία λήψης αποφάσεων στη Fed είναι δομημένη ώστε να στηρίζεται στην ομοφωνία. Όπως εξηγεί ο πρώην σύμβουλος της Fed, William English, η δύναμη του προέδρου της Fed να επιτυγχάνει συναίνεση ενδέχεται να δοκιμαστεί, αλλά η τελική ανακοίνωση πιθανότατα θα κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος με την προηγούμενη.
Η επόμενη μέρα
Καθώς η Fed ετοιμάζεται να ανακοινώσει τις επόμενες κινήσεις της, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο κατά πόσο οι κυβερνήτες Bowman και Waller θα επιλέξουν να διαφοροποιηθούν από τον Πάουελ – και ποιο μήνυμα θα στείλουν στις αγορές.
Πέρα από τα επιτόκια, το διακύβευμα είναι η θεσμική αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ σε μια περίοδο αυξανόμενης πολιτικής πίεσης και αβεβαιότητας.
