Η υπόθεση Theranos και η Ελίζαμπεθ Χολμς στη μεγάλη οθόνη

Ο βραβευμένος με Όσκαρ δημιουργός ντοκιμαντέρ, Άλεξ Γκίμπνι υφαίνει μία ιστορία στην οποία κυριαρχούν η ύβρις και η απάτη με πρωταγωνίστρια την Ελίζαμπεθ Χολμς η οποία δημιούργησε μια επιχείρηση 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το ασυγκράτητο όνειρό της για επανάσταση στη βιοϊατρική.

Υπάρχει μια απροσδόκητα συναισθηματική στιγμή στο ντοκιμαντέρ του Άλεξ Γκπίμπνι για το HBO, «The Inventor: Out for Blood in Silicon Valley», όταν ο δημοσιογράφος του Fortune, Ρότζερ Παρλόφ, που είχε συντάξει το 2014 ένα προφίλ της Ελίζαμπεθ Χολμς και την είδηση της ίδρυσης της start-up Theranos, μένει άφωνος από την παραβίαση της ηθικής και την απάτη που ξεσκεπάζεται που μπορεί μετά βίας να αρθρώσει λέξη.

Περίπου ενάμιση χρόνο μετά από την ιστορία, ο Παρλόφ δημοσίευσε ένα mea culpa κείμενο που περιγράφει λεπτομερώς πώς είχε παραπλανηθεί για να εκλάβει την υπόσχεση της Χολμς για μια πλήρη επανάσταση στις διαγνωστικές εξετάσεις αίματος ως μια ολοκληρωμένη συμφωνία. Στην πραγματικότητα, βέβαια, ήταν μια απάτη εκτός ελέγχου και ο Παρλόφ δεν ήταν το μόνο έξυπνο πρόσωπο που εξαπατήθηκε.

Η Theranos νεοφυής εταιρεία αιματολογικών εξετάσεων, ήταν μία επαναστατική ιδέα που ξεκίνησε η Ελίζαμπεθ Χολμς η νεαρότερη αυτοδημιούργητη γυναίκα δισεκατομμυριούχος στον κόσμο.

Η συσκευή Edison της Theranos, παρουσιάστηκε ως ένα επαναστατικό διαγνωστικό εργαλείο που έδινε τη δυνατότητα στους ασθενείς με ένα φτηνό τρόπο να ελέγχουν το αίμα τους για 200 ασθένειες στο φαρμακείο της γειτονιάς με ένα μόνο τσίμπημα.

Η Edison δεν λειτούργησε. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε την Χολμς να αποκομίσει μια περιουσία από επενδυτές και να γίνει πρωτοσέλιδο στο περιοδικό Fortune.

Ελλείψεις και οι ανακρίβειες της τεχνολογίας της Theranos αποκαλύφθηκαν, όπως και ο ρόλος που έπαιξε η ίδια η Χολμς στη συγκάλυψή τους. Η Theranos και η Χολμς κατηγορήθηκαν για πάρα πολλές απάτες, με αποτέλεσμα η εταιρεία να κλείσει τα εργαστήριά της.

Η κατάρρευση της Theranos προκλήθηκε από δημοσίευμα της Wall Street Journal με την υπογραφή του Τζον Καρέιρου, ο οποίος έγραψε το βιβλίο για το απίστευτο έπος «Bad Blood: Secrets and Lies in Silicon Valley». Η εταιρεία, η αξία της οποίας ανερχόταν σε 9 δισεκατομμύρια δολάρια έφτασε στο μηδέν και οι διευθυντές της κατηγορούνται για απάτη και συνωμοσία.

Χρησιμοποιώντας πληροφορίες από πληροφοριοδότες που υποστηρίχθηκαν από διάφορους πρώην υπαλλήλους, ο Καρέιρου κατέρριψε τον ισχυρισμό της Χολμς ότι η εταιρεία της είχε αναπτύξει δική της τεχνολογία ικανή να πραγματοποιήσει πάνω από 200 εξετάσεις με δαχτυλικό αποτύπωμα και ελάχιστο αίμα.

Στην πραγματικότητα, η Theranos διενεργούσε μόνο περίπου 12 εξετάσεις χρησιμοποιώντας τη δική της ελλιπή τεχνολογία, ενώ η πλειονότητα των αναλύσεων γίνονταν με δείγματα αίματος ενδοφλεβίως, σε ανησυχητικά χαλαρές εργαστηριακές συνθήκες.

Στο ντοκιμαντέρ του ο Άλεξ Γκίμπνι ενδιαφέρεται για την προσωπική ιστορία και για την υπόθεση και δημιουργεί ένα συναρπαστικό πορτρέτο μίας millennial – εφιάλτη – όπως πολλοί της γενιάς της, που είναι ανίκανοι να ακούσουν τη λέξη «όχι». Σύμφωνα με το «The Hollywood Reporter» το στοιχείο αυτό αντανακλάται στα σχόλια της πρώην καθηγήτριας Ιατρικής της Χολμς στο Στάνφορντ, Φίλις Γκάρντνερ, η οποία δήλωσε ότι μελέτησε την πρόταση και εξήγησε γιατί η τεχνολογία δεν θα λειτουργούσε ποτέ. Αντί να παραδεχθεί ότι υπάρχουν όρια η Χολμς αντέδρασε αποχωρώντας στην ηλικία των 19 ετών.

Άνθρωποι ζημιώθηκαν, μεταξύ των θυμάτων ήταν ηχηρά ονόματα που έκαναν επενδύσεις εκατομμυρίων, όπως ο Ρούπερτ Μέρντοχ και η Μπέτσι Ντέβος. Αλλά ο Γκίμπνι φαίνεται να ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους που εργάζονταν στη φαρμακευτική Walgreens ή τους γιατρούς που είδαν τους ασθενείς τους να στρέφονται στη Theranos για τα λανθασμένα αποτελέσματα αναλύσεων αίματος. Ο βιοχημικός Ίαν Γκίμπονς, αυτοκτόνησε από τον φόβο ότι ποτέ δεν θα εργαζόταν ποτέ σε μία αξιοπρεπή δουλειά. Η χήρα του σημειώνει ότι η Χολμς, ποτέ δεν τηλεφώνησε για να εκφράσει τα συλλυπητήριά της.

Ο Γκίμπνι μεγεθύνει τα μεγάλα, μπλε μάτια της Ελίζαμπεθ Χολμς κάνοντάς την να μοιάζει σαν Bambi που έχει υποστεί πλύση εγκεφάλου.

Το ντοκιμαντέρ «The Inventor: Out for Blood in Silicon Valley» έκανε πρεμιέρα το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σάντανς στις 24 Ιανουαρίου.