Ιστορική συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς για Γάζα – Τι προβλέπει η πρώτη φάση της εκεχειρίας
Το Ισραήλ και η Χαμάς κατέληξαν σήμερα σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και απελευθέρωση των ομήρων στο πλαίσιο του σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ, με στόχο τον τερματισμό δύο ετών καταστροφικού πολέμου στο παλαιστινιακό έδαφος.
Σύμφωνα με πηγές του Γαλλικού Πρακτορείου, η συμφωνία θα υπογραφεί σήμερα στις 12.00 στην Αίγυπτο έπειτα από τέσσερις ημέρες μαραθώνιων έμμεσων διαπραγματεύσεων στο θέρετρο Σαρμ ελ-Σέιχ με τη συμμετοχή διεθνών παραγόντων, μεταξύ των οποίων οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Κατά τη διάρκεια των έμμεσων διαπραγματεύσεων στην Αίγυπτο, ο Αμερικανός πρόεδρος παρουσίασε τη «φάση» του σχεδίου του για τη Γάζα, σημειώνοντας ότι αυτό σημαίνει πως η απελευθέρωση όλων των ομήρων πρόκειται να γίνει πολύ σύντομα.
Όπως ανέφερε, το Ισραήλ θα αποσύρει τις δυνάμεις του σε καθορισμένη γραμμή σύμφωνα με τη συμφωνία, στο πλαίσιο των πρώτων βημάτων προς μια «Ισχυρή, Διαρκή και Αιώνια ειρήνη». Αν η συμφωνία εφαρμοστεί στο σύνολό της, θα φέρει τις δύο πλευρές πιο κοντά από κάθε προηγούμενη προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου.
Παρά την αισιοδοξία για το τέλος των συγκρούσεων, παραμένουν αδιευκρίνιστες κρίσιμες λεπτομέρειες, όπως το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, το ποιος θα διοικήσει τη μεταπολεμική Γάζα και ποια θα είναι η τύχη της Χαμάς.
Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, η Χαμάς θα πρέπει να απελευθερώσει περίπου 20 ανθρώπους που απήχθησαν κατά τις επιθέσεις του Οκτωβρίου του 2023 και εξακολουθούν να βρίσκονται εν ζωή, ενώ το Ισραήλ θα απελευθερώσει περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατουμένους. Παράλληλα, η ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα θα συνεχιστεί.
Σε δηλώσεις του στο Fox News, ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι αναμένει πως η απελευθέρωση των ομήρων θα γίνει «πιθανότατα» τη Δευτέρα. Την ίδια στιγμή, εκπρόσωπος της ισραηλινής κυβέρνησης δήλωσε στο Reuters ότι η διαδικασία αναμένεται να ξεκινήσει το Σάββατο.
Όλοι μαζί
Σύμφωνα με μια πηγή στους κόλπους της Χαμάς, οι εν ζωή ισραηλινοί όμηροι, τουλάχιστον 20 από τους 47 που κρατούνται στη Γάζα, θα απελευθερωθούν όλοι μαζί με αντάλλαγμα την απελευθέρωση σχεδόν 2.000 παλαιστινίων κρατουμένων. Και «οι πρώτοι χάρτες παρουσιάσθηκαν από την ισραηλινή πλευρά αναφορικά με την αποχώρηση των στρατευμάτων της». Η πηγή δεν αναφέρθηκε στους νεκρούς ομήρους.
Η Χαμάς ανακοίνωσε ότι κατέληξε σε μια συμφωνία «που προβλέπει το τέλος του πολέμου στη Γάζα».
Μετά την ανακοίνωση αυτή, εκδηλώσεις χαράς, ανάμικτης με ανησυχία, σημειώθηκαν στο Αλ-Μαουάσι, τομέα στο νότιο τμήμα της λωρίδας της Γάζας όπου είναι συγκεντρωμένοι δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι, διαπίστωσε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.
«Είμαι αληθινά χαρούμενος που ο πόλεμος τελειώνει, αλλά ταυτόχρονα φοβάμαι μια προδοσία, μια επιστροφή στις συγκρούσεις όπως κατά την πρώτη εκεχειρία (Νοέμβριος 2023). Αυτή τη φορά, ελπίζω ότι η χαρά μας θα είναι πλήρης, ότι ο εφιάλτης θα πάρει τέλος», είπε ο Ταρέκ αλ-Φάρα.
Το Κατάρ, χώρα μεσολαβητής, επιβεβαίωσε ότι «μια συμφωνία συνήφθη για (…) την πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, που θα οδηγήσει στο τέλος του πολέμου, στην απελευθέρωση ισραηλινών ομήρων και παλαιστινίων φυλακισμένων και στην είσοδο της ανθρωπιστικής βοήθειας» στο παλαιστινιακό έδαφος.
Δύο προηγούμενες εκεχειρίες
Τοι σχέδιο Τραμπ, που ανακοινώθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου, προβλέπει κατάπαυση του πυρός, ανταλλαγή των ομήρων που απήχθησαν στις 7 Οκτωβρίου 2023 με Παλαιστινίους που έχουν φυλακισθεί από το Ισραήλ, τη σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα και τον αφοπλισμό της Χαμάς.
Η Χαμάς δέχθηκε να απελευθερώσει τους ομήρους, αλλά ζήτησε επίσης την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα. Δεν αναφέρθηκε στον αφοπλισμό της, σημείο κλειδί της πρότασης.
Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, υπογράμμισε ότι ο στρατός θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος της Γάζας και επανέλαβε ότι η Χαμάς οφείλει να αφοπλισθεί.
Δύο προηγούμενες εκεχειρίες το Νοέμβριο 2023 και στις αρχές του 2025 είχαν επιτρέψει την επιστροφή ομήρων ή σορών απαχθέντων με αντάλλαγμα την απελευθέρωση φυλακισμένων Παλαιστινίων, πριν καταρρεύσουν.
Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου προκάλεσε το θάνατο 1.219 ανθρώπων, στην πλειονότητά τους αμάχων, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένου σε επίσημα στοιχεία. Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί εκείνη την ημέρα, 47 εξακολουθούν να είναι όμηροι στη Γάζα, από τους οποίους τουλάχιστον 25 είναι νεκροί, σύμφωνα με το στρατό.
Σε απάντηση, το Ισραήλ εξαπέλυσε στρατιωτική εκστρατεία που προκάλεσε καταστροφές στο παλαιστινιακό έδαφος και, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 67.183 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους αμάχους.
Ο ΟΗΕ κήρυξε κατάσταση λιμού σε ένα τμήμα της Γάζας και ερευνητές του υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ διαπράττει εκεί γενοκτονία. Το Ισραήλ διαψεύδει.
