Κορονοϊός, γρίπη των πτηνών, πανώλη των χοίρων – γιατί η Κίνα είναι τόσο ευάλωτη στις επιδημίες;
του Grady McGregor
Η Κίνα έχει γίνει το επίκεντρο πολλών επιδημιών και το πρόβλημα έγκειται στην τροφική της αλυσίδα.
Η επιδημία του νέου κοροναϊού έχει προκαλέσει το θάνατο 811 ανθρώπων στην Κίνα μέχρι τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, ξεπερνώντας έτσι τον αριθμό των νεκρών που καταγράφηκαν παγκοσμίως από τον SARS την περίοδο 2002-2003. Και όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι ο ιός ξεκίνησε από μια αγορά θαλασσινών στην κινεζική πόλη Γουχάν.
Το 2019, η Κίνα βρέθηκε στην 51η θέση, μεταξύ 195 χωρών, στον Δείκτη Παγκόσμιας Ασφάλειας Υγείας που καταγράφει την ικανότητα μιας χώρας να αποτρέπει και να αντιδρά αποτελεσματικά σε ένα κύμα επιδημίας. Αν και αυτή η επίδοση ίσως δείχνει ότι η χώρα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τέτοια φαινόμενα πιο αποτελεσματικά απ’ ό,τι οι περισσότερες άλλες χώρες του κόσμου, η Κίνα έχει ακόμα πολλά να κάνει για να βελτιώσει τη δημόσια υγεία και ασφάλεια.
Είναι αλήθεια ότι ο κορονοϊός είναι η πρώτη νέα έξαρση επιδημίας στην Κίνα που πλήττει ανθρώπους ύστερα από πολλά χρόνια, αλλά στο πρόσφατο παρελθόν υπήρξαν ασθένειες που έπληξαν το ζωικό κεφάλαιο της χώρας. Η αφρικανική πανώλη των χοίρων, για παράδειγμα, έχει σαρώσει τον πληθυσμό των χοίρων από το 2018 μέχρι σήμερα, με τον αριθμό τους να έχει μειωθεί κατά 40% και την τροφική αλυσίδα της χώρας να αντιμετωπίζει ζητήματα εξαιτίας αυτού του γεγονότος. Και μόλις την προηγούμενη εβδομάδα η Κίνα έστειλε στο σφαγείο 18.000 κοτόπουλα αφότου εντοπίστηκαν κρούσματα της γρίπης των πτηνών.
Οι διάφορες επιδημίες που έχουν εμφανιστεί στην Κίνα έχουν ελάχιστα κοινά χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τη Linda Saif, καθηγήτρια ζωικής υγείας στο Πανεπιστήμιο Ohio State, και ο κορονοϊός είναι η μόνη επιδημία που μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, όλες οι επιδημίες δείχνουν έναν κοινό ένοχο: τα συνεχιζόμενα προβλήματα που αντιμετωπίζει η τροφική αλυσίδα της Κίνας.
Εξαιτίας της κρίσης του κορονοϊού, οι ανοιχτές κρεαταγορές και ψαραγορές έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής. Όμως, το κλείσιμο αυτών των αγορών ίσως να μην είναι η απάντηση για τον καλύτερο έλεγχο των επιδημιών, σύμφωνα με τους ειδικούς. Αντιθέτως, αυτό που απαιτείται είναι περισσότερη ρύθμιση και εποπτεία σε τοπικό επίπεδο – προοπτική με αρκετές σύνθετες πτυχές εφόσον μιλάμε για μια χώρα όπου η εξουσία χαρακτηρίζεται από συγκεντρωτισμό.
Η σίτιση 1,4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων είναι μια τεράστια πρόκληση για την Κίνα. Η χώρα βασιζόταν για πολλά χρόνια σε ένα δίκτυο μικρών καλλιεργητών· η γη αναδιανεμήθηκε και δόθηκε στα μεμονωμένα νοικοκυριά τη δεκαετία του 1970. Τα τελευταία χρόνια, η Κίνα έχει προσπαθήσει να εκβιομηχανίσει το διατροφικό της σύστημα.
«Η κυβέρνηση στην Κίνα κάνει μεγάλα βήματα προς τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας της» λέει ο Darin Friedrichs, αναλυτής βασικών εμπορευμάτων της Ασίας στην INTL FCStone στη Σαγκάη. Όμως, σκάνδαλα όπως αυτά με τη θανατηφόρα σκόνη γάλακτος για παιδιά, τα πλαστικά φύκια, και τις ψεύτικες γαρίδες έχουν βάλει σοβαρά εμπόδια στις προσπάθειες εκσυγχρονισμού, υποσκάπτοντας την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στη μαζική παραγωγή τροφίμων.
Έτσι, οι Κινέζοι καταναλωτές συνεχίζουν να πηγαίνουν σε αγορές νωπών προϊόντων σε πολλές κινεζικές πόλεις για να έχουν πρόσβαση σε πιο φρέσκα και φτηνά κρέατα, ψάρια, και ζαρζαβατικά.
