Με «ηγετικό ρόλο» η Ελλάδα σε έμμεσους φόρους και εισφορές
-
Η Ελλάδα παραμένει μια από τις πιο φοροεπιβαρυμένες οικονομίες του ΟΟΣΑ (39,8% του ΑΕΠ), κυρίως λόγω της υπερεξάρτησης από έμμεσους φόρους: ΦΠΑ και ΕΦΚ αντιστοιχούν στο 40,7% των συνολικών εσόδων, πολύ πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (31,3%).
-
Οι ασφαλιστικές εισφορές εξακολουθούν να επιβαρύνουν δυσανάλογα την εργασία, φτάνοντας στο 28,8% των φορολογικών εσόδων, ενώ τα φορολογικά βάρη πέφτουν περισσότερο σε μισθωτούς και συνταξιούχους παρά σε αυτοαπασχολούμενους.
-
Η Ελλάδα βρίσκεται στις χώρες με τις μεγαλύτερες αυξήσεις φόρων την τελευταία δεκαετία (7,4 μονάδες), ενώ ο φόρος εισοδήματος παραμένει χαμηλότερος από τον μέσο όρο ΟΟΣΑ (15,5% έναντι 23,7%), επιβεβαιώνοντας τη δομική μετατόπιση του φορολογικού συστήματος προς την κατανάλωση και την εργασία.
Την υψηλή εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από ΦΠΑ και Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης επιβεβαιώνει έκθεση του ΟΟΣΑ αναδεικνύοντας τις πιέσεις σε μεσαία και χαμηλά εισοδήματα που συντηρούν την υστέρηση αγοραστικής δύναμης συγκριτικά με άλλες χώρες μέλη του οργανισμού.
Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύθηκε χθες, τα φορολογικά έσοδα στην Ελλάδα πέρυσι διαμορφώθηκαν σε 39,8% του ΑΕΠ, πάνω από το 38,9% του 2023 και αρκετά υψηλότερα από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, που διαμορφώθηκε σε 34,1%. Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα κατατάσσεται στη 10η θέση ως προς το ύψος της φορολογικής επιβάρυνσης. Μένει βέβαια να φανεί το αποτύπωμα της φορολογικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης στην έκθεση του ΟΟΣΑ το επόμενο έτος.
Διαπιστώνεται επίσης από την έκθεση ότι η χώρα μας έχει πολύ υψηλή εξάρτηση από ΦΠΑ και ειδικούς φόρους και βρίσκεται στην 5η θέση της κατάταξης με την μεγαλύτερη εξάρτηση από έμμεσους φόρους. Αντλεί περίπου 40,7% των συνολικών φορολογικών της εσόδων από φόρους κατανάλωσης, ήτοι 22,5% από ΦΠΑ και 18,2% από ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε καύσιμα, καπνό, καφέ και άλλα προϊόντα όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ για φόρους κατανάλωσης είναι 31,3%.
Η Ελλάδα δεν είναι βέβαια η μόνη χώρα που εισπράττει σημαντικά έσοδα από φόρους σε συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες. Η Λετονία, η Κόστα Ρίκα, το Μεξικό, η Πολωνία, η Σλοβενία και η Ουγγαρία εισπράττουν 10%-12% και η Τουρκία 20,8%.
Ταυτόχρονα, οι Έλληνες επιβαρύνονται με υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, που αντιστοιχούν στο 28,8% των συνολικών φορολογικών εσόδων όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 25,5%. Η έκθεση διαπιστώνει ότι η Ελλάδα επιβαρύνεται με υψηλότερο κόστος εργασίας και μεγαλύτερη πίεση σε εργοδότες και εργαζόμενους.
Μάλιστα η Ελλάδα μαζί με άλλες 7 χώρες του ΟΟΣΑ (Χιλή, Λιθουανία, Ουγγαρία, Ισραήλ, Σλοβενία, Λουξεμβούργο και Πολωνία) συγκέντρωσαν περισσότερα έσοδα από τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων, συγκριτικά με τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης των εργοδοτών.
Ενδεικτικό της εξάρτησης της οικονομίας κυρίως από τους έμμεσους και δευτερευόντως από τους άμεσους φόρους είναι το γεγονός ότι ο φόρος εισοδήματος είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο των χωρών του οργανισμού (23,7%) και αντιστοιχεί στο 15,5% των φορολογικών εσόδων. Μάλιστα τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος προέρχονται κυρίως από μισθωτούς και συνταξιούχους και λιγότερο από αυτοαπασχολούμενους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μακροπρόθεσμα, 31 χώρες του ΟΟΣΑ ανέφεραν υψηλότερους λόγους φόρων προς ΑΕΠ το 2024 σε σχέση με το 2010, με την Ελλάδα να βρίσκεται μεταξύ των χωρών με τις μεγαλύτερες αυξήσεις, ήτοι 7,4 ποσοστιαίες μονάδες. Παρόμοια είναι η κατάσταση στη Δημοκρατία της Σλοβακίας (7,7 ποσοστιαίες μονάδες) και την Ιαπωνία (7,5 ποσοστιαίες μονάδες).
