Νήσοι Κουκ: Το παραδεισένιο «καταφύγιο» της σκιώδους ναυτιλίας

• Τα δεδομένα κυρώσεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας εντοπίζουν συνολικά 34 δεξαμενόπλοια υπό σημαία Νήσων Κουκ που εμπλέκονται σε παράνομες μεταφορές πετρελαίου (2024-2025), με τη χώρα να σημειώνει ταχύτερη ανάπτυξη από μητρώα 30 φορές μεγαλύτερα.
• Τον Μάιο 2025, οι Νήσοι Κουκ αποβλήθηκαν από το RISC (πλατφόρμα ανταλλαγής πληροφοριών μητρώων), ενώ η Νέα Ζηλανδία χαρακτήρισε την κατάσταση «εξοργιστική», καλώντας τη χώρα να σφίξει τους ελέγχους.
• Το Maritime Cook Islands (MCI), η ιδιωτική εταιρεία που διαχειρίζεται το μητρώο, λειτουργεί από ένα παραθαλάσσιο γραφείο στη χώρα, επιτρέποντας σε πλοιοκτήτες να εγγράψουν πλοία χωρίς ποτέ να επισκεφτούν το νησί.

Στην καρδιά του Ειρηνικού, δίπλα σε μια πιτσαρία στις Νήσους Κουκ, βρίσκεται η έδρα μιας από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ναυτιλιακές σημαίες στον κόσμο. Ωστόσο, πίσω από τον εξωτικό παράδεισο κρύβεται ένα σκοτεινό δίκτυο: το μικροσκοπικό αυτό κράτος έχει εξελιχθεί σε κόμβο για δεκάδες πετρελαιοφόρα που μεταφέρουν παράνομα αργό πετρέλαιο από τη Ρωσία και το Ιράν, παρακάμπτοντας τις διεθνείς κυρώσεις.

Η Σημαία της Ευκαιρίας

Ανάλυση δεδομένων κυρώσεων από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία αποκαλύπτει ότι περισσότερα από 100 δεξαμενόπλοια, τα οποία συνδέονται με το λαθρεμπόριο καυσίμων, φέρουν τη σημαία των Νήσων Κουκ. Πλοιοκτήτες από όλο τον κόσμο μπορούν να εγγράψουν τα πλοία τους στο μητρώο της “Maritime Cook Islands” χωρίς να πατήσουν ποτέ το πόδι τους στη χώρα, εκμεταλλευόμενοι το χαλαρό ρυθμιστικό πλαίσιο.

Συγκεκριμένα, μεταξύ 2024 και 2025:

• Οι ΗΠΑ εντόπισαν 20 τάνκερ υπό σημαία Νήσων Κουκ που εμπλέκονται σε μεταφορές ρωσικού και ιρανικού πετρελαίου.
• Η Βρετανία έχει συμπεριλάβει άλλα 14 πλοία στη δική της “μαύρη λίστα”.

Διεθνής Ανησυχία και Διπλωματικές Τριβές

Η δράση του «σκιώδους στόλου» έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Νέας Ζηλανδίας, του στενότερου διπλωματικού εταίρου των Νήσων Κουκ. Το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας χαρακτήρισε την κατάσταση «ανησυχητική και εξοργιστική», τονίζοντας ότι υπονομεύει τις παγκόσμιες προσπάθειες επιβολής κυρώσεων.

Η διεθνής πίεση έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει καρπούς, με το μητρώο των Νήσων Κουκ να αποβάλλεται τον Μάιο του 2025 από το RISC (Registry Information Sharing Compact), τη βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε για την καταπολέμηση της πρακτικής “flag hopping” (συχνή αλλαγή σημαίας για απόκρυψη ταυτότητας).

Η Απάντηση του Μητρώου

Η Maritime Cook Islands (MCI), η ιδιωτική εταιρεία που διαχειρίζεται το μητρώο, υποστηρίζει ότι διαγράφει άμεσα τα πλοία που παραβιάζουν τις κυρώσεις. Ωστόσο, ο τεράστιος όγκος των ύποπτων σκαφών και η αύξηση της χωρητικότητας του στόλου – που πλέον ξεπερνά παραδοσιακές δυνάμεις – υποδηλώνουν ότι το μικρό νησιωτικό κράτος έχει μετατραπεί σε καταφύγιο για όσους επιδιώκουν να λειτουργούν στο σκοτάδι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ