Ο «Χρυσός Θόλος» του Τραμπ και το χρυσό συμβόλαιο του Έλον Μασκ φέρνουν αντιδράσεις και ανησυχίες
Με την εξαγγελία του προγράμματος αντιπυραυλικής άμυνας «Golden Dome», ο Ντόναλντ Τραμπ επαναφέρει στο προσκήνιο το όραμα μιας υπερφιλόδοξης διαστημικής ασπίδας που θυμίζει το «Star Wars» της εποχής Ρέιγκαν, προσαρμοσμένο στα δεδομένα της εποχής Μασκ.
Το πρόγραμμα, εμπνευσμένο από το ισραηλινό «Iron Dome», προβλέπει την ανάπτυξη ενός δικτύου 400 έως 1.000 δορυφόρων και συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορούν να εντοπίζουν και να αναχαιτίζουν πυραύλους σε κάθε φάση της τροχιάς τους.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου, η αρχική χρηματοδότηση θα φτάσει τα 25 δισ. δολάρια, με τον στρατηγικό στόχο το σύστημα να είναι έτοιμο πριν από το τέλος της θητείας του. Ωστόσο, η Υπηρεσία Προϋπολογισμού του Κογκρέσου υπολογίζει ότι το κόστος μπορεί να εκτιναχθεί πάνω από τα 542 δισ. δολάρια, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης έως και δύο δεκαετίες.
Στο επίκεντρο του project βρίσκονται τρεις εταιρείες με στενή πολιτική και επιχειρηματική σχέση με τον Τραμπ: η SpaceX του Έλον Μασκ, η Palantir και η Anduril. Αν και ο Μασκ προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί δηλώνοντας ότι «ελπίζει άλλες εταιρείες να αναλάβουν την αποστολή», οι πολιτικές και επιχειρηματικές διασυνδέσεις του με την κυβέρνηση έχουν εγείρει σοβαρές ενστάσεις.
Η SpaceX, που αναμένεται να διαχειριστεί κρίσιμα υποσυστήματα του «Χρυσού Θόλου», έχει ήδη αποσπάσει θετικά μηνύματα από το Πεντάγωνο, ενώ η τελική μορφή του προγράμματος βρίσκεται ακόμη υπό επεξεργασία. Δημοκρατικοί βουλευτές εκφράζουν φόβους για σύγκρουση συμφερόντων και κατηγορούν τον Τραμπ για προώθηση μιας «χρυσής ευκαιρίας» που ωφελεί την προσωπική του αυλή.
Ο ίδιος ο Τραμπ, πάντως, επιμένει ότι το πρόγραμμα είναι κρίσιμο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ απέναντι στις αυξανόμενες απειλές από Κίνα, Ρωσία, Ιράν και Βόρεια Κορέα.
Επικεφαλής έχει τεθεί ο στρατηγός Μάικλ Γκέτλιν, με στόχο την ανάπτυξη ενός πολυεπίπεδου και ταυτόχρονα ευέλικτου συστήματος που θα στηρίζεται σε αισθητήρες, AI και αυτόνομους κόμβους αναχαίτισης.
Ο Kiran Raju, διευθύνων σύμβουλος της ινδικής Indrajaal, εξηγεί ότι πρόκειται για «μετάβαση από τις επίγειες άμυνες σε μια διαστημική υποδομή καθοδηγούμενη από AI» και προειδοποιεί για τις τεχνικές και οικονομικές δυσκολίες ενός τόσο φιλόδοξου εγχειρήματος.
Πέρα από την τεχνολογική πρόκληση, το πρόγραμμα προκαλεί και γεωπολιτικές εντάσεις. Ρωσία και Κίνα εξέφρασαν από κοινού τη βαθιά ανησυχία τους για τη στρατιωτικοποίηση του διαστήματος. Όπως ανέφεραν σε κοινή δήλωση, το σχέδιο Τραμπ μετατρέπει το διάστημα σε «πεδίο ένοπλης αντιπαράθεσης» και καλούν σε διεθνείς συνομιλίες για την αποτροπή της ανάπτυξης διαστημικών όπλων.
