Οικονομία: Αποσύρονται τα οριζόντια μέτρα, έρχονται τα περιοριστικά
Σε σημείο καμπής για τα δημόσια οικονομικά της βρίσκεται η Ελλάδα, όπως και οι άλλες χώρες της ευρωζώνης μετά από 7 χρόνια επεκτατικής πολιτικής.
Οι οικονομίες της ευρωζώνης αντιμετωπίζουν ακόμη υψηλό πληθωρισμό και αυξημένο δημόσιο χρέος και απαιτείται πιο περιοριστικός δημοσιονομικός προσανατολισμός για το επόμενο έτος, όπως επαναλαμβάνουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι μιλώντας για μια περίοδο όπου σταδιακά αποσύρονται τα μέτρα στήριξης που κρίθηκαν αναγκαία στις πρόσφατες κρίσεις της πανδημίας και της ενέργειας και οι κυβερνήσεις από το 2024 θα προσηλώνονται σταδιακά στην δημοσιονομική εξυγίανση.
Αυτός είναι ο προσανατολισμός και της ελληνικής κυβέρνησης, που θα έχει επιπλέον να διαχειριστεί τις επιπτώσεις από τις πρόσφατες πλημμύρες και τις πυρκαγιές του καλοκαιριού. Ενδεικτική είναι άλλωστε η απόσυρση του market pass που παρατείνεται μέχρι το τέλος του έτους αποκλειστικά για τους πλημμυροπαθείς. Επίσης υπάρχει αβεβαιότητα για την παράταση του μηχανισμού πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά ενέργειας και των επιδοτήσεων.
Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα αναμένεται να επιδείξει αξιοσημείωτη ανάπτυξη για τα επόμενα τρία χρόνια, ήτοι 3% το 2024 και 2,7% το 2025 αλλά ο πληθωρισμός προβλέπεται ότι θα παραμείνει πάνω από 2%. Σημειώνεται ότι εδώ και δύο δεκαετίες υπάρχει εξορθολογισμός στην κατάρτιση και την εκτέλεση του προϋπολογισμού, με ανώτατα όρια δαπανών και μεσοπρόθεσμες δεσμεύσεις οι οποίες εγκρίνονται από τις Βρυξέλλες.
Ενόψει της υιοθέτησης νέου Συμφώνου Σταθερότητας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συστήσει όριο αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών του 2024 έναντι του 2023 στο 2,6%, ήτοι περίπου 1 δισ. ευρώ, όριο που καλύπτεται οριακά με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας.
Παράλληλα, η ΕΕ κάλεσε σε διόρθωση χρόνιων παθογενειών της ελληνικής οικονομίας όπως η φοροδιαφυγή, ιδίως στους αυτοαπασχολούμενους και η χαμηλή αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα εφιστώντας την προσοχή στο διευρυνόμενο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Στους παραπάνω τομείς η χώρα αναλαμβάνει πολιτικές πρωτοβουλίες ενώ προσανατολίζεται σε μεταρρυθμίσεις και αύξηση των επενδύσεων, τόσο μέσω δημόσιων όσο και ιδιωτικών πηγών αλλά και της αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του ΕΣΠΑ και άλλων μηχανισμών της ΕΕ. Έχει δε εξασφαλίσει ότι περισσότερα από 55 δισ. ευρώ θα εισρεύσουν στην οικονομία τα επόμενα 4-6 χρόνια από τα ευρωπαϊκά προγράμματα ΕΣΠΑ 2021-2027 και το Ταμείο Ανάκαμψης, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε σε συνέντευξη τύπου ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης.
Ειδικότερα, από το Ταμείο Ανάκαμψης, μετά την νέα αναθεώρηση του Αυγούστου, τα κονδύλια αυξάνονται από 30,5 δισ. σε 36 δισ. ευρώ για να απορροφηθούν έως το 2026 ενώ άλλα 26 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027. Από τα συνολικά 62 δισ. ευρώ, τα 11 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν δοθεί αλλά σχεδόν τα μισά δεν έχουν μπει ακόμα στην οικονομία, σύμφωνα με τον κ. Παπαθανάση που τόνισε ότι η κυβέρνηση θα επιμείνει να αυξηθούν τα κονδύλια από το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ για αποζημιώσεις από καταστροφές.
Σημειώνεται ότι η ευρωπαϊκή στήριξη στην Ελλάδα έναντι των πρόσφατων καταστροφών θα ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ καθώς μέχρι τέλος του έτους θα δοθούν 1,18 δισ. ευρώ για αποζημιώσεις, με 1 δισ. ευρώ ενισχύσεις άμεσης αρωγής του ΕΣΠΑ. Για τα έργα αποκατάστασης στη Θεσσαλία θα διατεθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης 686 εκατ. ευρώ εκ των οποίων 420 εκατ. ευρώ για οδικά έργα και επιπλέον κονδύλια για τον σιδηρόδρομο και για αντιδιαβρωτικά έργα σε Έβρο και Ροδόπη.
