Πώς ο Τράμπ έφερε τη νέα σελίδα στις σχέσεις Βρετανίας – ΕΕ
Πέντε χρόνια μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., Λονδίνο και Βρυξέλλες κινούνται προσεκτικά προς μια νέα φάση σύμπλευσης. Η ανάγκη για ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη αβεβαιότητα γύρω από τη στάση των ΗΠΑ έναντι της Γηραιάς Ηπείρου, έχει επαναφέρει τη Βρετανία στο προσκήνιο ως στρατηγικό εταίρο.
Η συμφωνία που ανακοινώθηκε αυτή την εβδομάδα σηματοδοτεί μια καμπή: περιλαμβάνει κοινό σύμφωνο για την άμυνα και την ασφάλεια, συμμετοχή της Βρετανίας σε ευρωπαϊκά εξοπλιστικά προγράμματα ύψους 150 δισ. ευρώ, συνεργασία στην ενέργεια και μείωση των γραφειοκρατικών φραγμών στο εμπόριο τροφίμων.
Η επανεκκίνηση δεν ήταν εύκολη. Θέματα όπως τα αλιευτικά δικαιώματα και η κινητικότητα των νέων παρέμεναν αγκάθια, όμως η απειλή ενός «αναπροσανατολισμένου» ρόλου των ΗΠΑ με την επιστροφή Τραμπ έδωσε ώθηση, σύμφωνα με τους New York Times.
Η Ε.Ε. βλέπει πλέον πιο έντονα την ανάγκη οικοδόμησης στρατηγικής αυτονομίας, ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ διαβεβαίωσε πως η χώρα του επιδιώκει ισχυρές διεθνείς συμμαχίες, όχι εσωστρέφεια.
Στο επίκεντρο της νέας συμφωνίας βρίσκεται η συμμετοχή της Βρετανίας σε κοινές προμήθειες και ο εξοπλιστικός σχεδιασμός της Ε.Ε. Οι Βρυξέλλες προσπαθούν να ενισχύσουν την αποτρεπτική τους ισχύ ενόψει μιας ενδεχόμενης απειλής από τη Ρωσία την επόμενη δεκαετία. Αν και η Γαλλία αρχικά διατηρούσε επιφυλάξεις για τη συμμετοχή των Βρετανών, τελικά η γεωπολιτική συγκυρία υπερίσχυσε των ενστάσεων.
Παράλληλα, επιτεύχθηκε συμφωνία για πρόσβαση στα αλιευτικά ύδατα για 12 χρόνια, με αντάλλαγμα τη διευκόλυνση των εξαγωγών τροφίμων και τη δημιουργία πλαισίου κινητικότητας για τους νέους. Όμως αναλυτές σημειώνουν πως, πέρα από το γεωπολιτικό και στρατηγικό βάθος της σύμπραξης, οι οικονομικές προεκτάσεις της παραμένουν περιορισμένες.
