Σε εξέλιξη το 10ημερο σχέδιο δράσης για την ευλογιά των αιγοπροβάτων – Στο τραπέζι ακόμη και το lockdown
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων έχει εξελιχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις που έχει αντιμετωπίσει η ελληνική κτηνοτροφία τα τελευταία χρόνια. Μέχρι σήμερα, η ζωονόσος έχει πλήξει εκατοντάδες εκτροφές και έχει οδηγήσει σε θανατώσεις δεκάδων χιλιάδων ζώων, με τους κτηνοτρόφους να βρίσκονται σε απόγνωση και την Πολιτεία σε διαρκή κινητοποίηση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ενεργοποίησε ένα έκτακτο δεκαήμερο σχέδιο δράσης -το οποίο ξεκίνησε από χθες- με στόχο τον ταχύ περιορισμό της νόσου και την αποφυγή μιας μεγαλύτερης καταστροφής, που θα μπορούσε να πλήξει την παραγωγή γάλακτος, κρέατος αλλά και εξαγώγιμων προϊόντων, όπως η φέτα.
Το σχέδιο δράσης
Με βάση τον σχεδιασμό, ο μηχανισμός της «εφόδου των δέκα ημερών» όπως τον χαρακτήρισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας περιλαμβάνει επιτόπιους ελέγχους των κτηνιάτρων του υπουργείου στο πεδίο, αλλά και την ενθάρρυνση των κτηνοτρόφων για να τηρούν και να εφαρμόζουν τα μέτρα βιοασφάλειας. Παράλληλα, έχουν δημιουργηθεί σταθμοί απολύμανσης σε κεντρικούς άξονες και βασικές διόδους μετακίνησης ζώντων ζώων και διακίνησης ζωοτροφών και γάλακτος. Η παρουσία των συνεργειών θα είναι συνεχής, με στόχο να υπάρξει πλήρης έλεγχος και αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων, ειδικά των Περιφερειών που πλήττονται αυτή την περίοδο από την ευλογιά. Επίσης, μέσω της διαδικασίας της απολύμανσης, δρομολογείται η έκδοση συγκεκριμένου πιστοποιητικού με το οποίο θα μπορούν οι κτηνοτρόφοι να παραδίδουν γάλα και ζωοτροφές διασφαλίζοντας τα μέτρα βιοασφάλειας. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου: «η επιτυχία του σχεδίου θα κριθεί από την ταχύτητα εφαρμογής και τον βαθμό συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων, κρατικών υπηρεσιών, περιφερειακών αρχών και κτηνοτρόφων».
Μπροστά στο φάσμα του lockdown
Παρά βέβαια τα αυστηρά μέτρα, η κυβέρνηση έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο lockdown στον κτηνοτροφικό τομέα, αν τα κρούσματα συνεχίσουν να αυξάνονται ή αν διαπιστωθεί χαμηλή συμμόρφωση. Να θυμίσουμε, ότι σε περίπτωση «καραντίνας» θα ισχύσουν τα παρακάτω μέτρα:
– Απαγόρευση διακίνησης ζώων από και προς περιοχές με κρούσματα
– Διακοπή ή περιορισμός μεταφοράς γάλακτος και κρέατος, με άμεσο πλήγμα στην εφοδιαστική αλυσίδα
– Κλείσιμο ή υπολειτουργία σφαγείων στις περιοχές όπου εντοπίζονται κρούσματα
– Καραντίνα κοπαδιών, με περιορισμό των ζώων στον στάβλο και απαγόρευση βοσκής
Υπό αυτό το πρίσμα, ένα ενδεχόμενο lockdown θα αποτελούσε σοβαρό πλήγμα για τον κλάδο, με πολλούς παραγωγούς να προειδοποιούν για «οικονομική ασφυξία» και τον κίνδυνο οριστικού λουκέτου σε εκτροφές. Ωστόσο, ο αρμόδιος υπουργός κατά την προχθεσινή σύσκεψη με τις Περιφέρειες ξεκαθάρισε ότι: «πρόκειται για μια ζωονόσο η οποία δεν αντιμετωπίζεται ιδιαίτερα εύκολα και συνεπώς δεν περισσεύει κανείς στη μάχη αυτή. Σε διαφορετική περίπτωση θα βρεθούμε αντιμέτωποι με lockdown».
Αντιδράσεις των κτηνοτρόφων
Από σήμερα, οι αγρότες και κτηνοτρόφοι στη Θεσσαλία θα βρεθούν στο δρόμο, ζητώντας άμεση επίλυση των προβλημάτων τους, καθώς -όπως αναφέρουν- βρίσκονται στα όρια τους, με την ευλογιά των αιγοπροβάτων να θέτει την καταστροφή της ελληνικής κτηνοτροφίας προ των πυλών. Πιο συγκεκριμένα, οι Θεσσαλοί στήνουν μπλόκο στον Ε-65, με τους ίδιους να χαρακτηρίζουν την συγκεκριμένη κινητοποίηση ως «την κλιμάκωση των διεκδικήσεών τους».
Μεταξύ των αιτημάτων τους είναι η παύση της θανάτωσης του ζωικού κεφαλαίου, ο εμβολιασμός των αιγοπροβάτων χωρίς καμία καθυστέρηση, το άνοιγμα των σφαγείων που παραμένουν κλειστά και η άμεση καταβολή αποζημιώσεων στους πληγέντες κτηνοτρόφους. Ωστόσο, το αρμόδιο υπουργείο εμφανίζεται διστακτικό απέναντι στον εμβολιασμό, επικαλούμενο έλλειψη επαρκών ευρωπαϊκών δεδομένων και πιθανούς περιορισμούς στις εξαγωγές φέτας, που είναι προϊόν-σημαία για τη χώρα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο Κ. Τσιάρας σε δηλώσεις του έχει υπογραμμίσει ότι: «δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο στην Ε.Ε. και τα διαθέσιμα εκτός Ευρώπης δεν έχουν ανεπαρκώς τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα απέναντι σε όλα τα στελέχη».
Η ευλογιά σε αριθμούς
Η πιο πρόσφατη επιζωοτία εμφανίστηκε στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 2024. Έως το τέλος Αυγούστου 2025 είχαν καταγραφεί 903 κρούσματα σε 1.148 εκτροφές, ενώ είχαν πραγματοποιηθεί 262.854 θανατώσεις αιγοπροβάτων. Ουσιαστικά ένα ποσοστό άνω του 5-6% του ζωικού κεφαλαίου έχει οδηγηθεί σε σφαγή, από τις περιοχές, που η ζωονόσος έχει εκδηλωθεί. Πρόκειται για τις περιοχές: Έβρος, Καβάλα, Λάρισα, Μαγνησία, Τρίκαλα, Ξάνθη, Χαλκιδική, Αιτωλοακαρνανία, Αχαΐα, Εύβοια, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ροδόπη, Φλώρινα, Φωκίδα και Κοζάνη. Σημειωτέον ότι τον περασμένο Αύγουστο τα περισσότερα κρούσματα εντοπίστηκαν στη Λάρισα, ενώ οι περισσότερες θανατώσεις καταγράφονται τον Ιούλιο του 2025 όπου στη σφαγή οδηγήθηκαν 58.441 ζώα.
