Τραμπ: Πολεμική ρητορική για την φαιντανύλη – Την ανακήρυξε όπλο μαζικής καταστροφής

Τραμπ: Πολεμική ρητορική για την φαιντανύλη – Την ανακήρυξε όπλο μαζικής καταστροφής
US President Donald Trump speaks during a Mexican Border Defense Medal presentation in the Oval Office of the White House in Washington, DC, on December 15, 2025. (Photo by ANDREW CABALLERO-REYNOLDS / AFP) Photo: AFP
Σε μία κίνηση αιφνιδιασμού ο αμερικανός πρόεδρος κήρυξε πόλεμο στην φαιντανύλη, ανοίγοντας τον δρόμο για πιο αυστηρά μέτρα στην καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου ναρκωτικών και ενδεχομένως επηρεάζοντας τη στρατηγική των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα και τη Λατινική Αμερική.
  • Ο Τραμπ χαρακτηρίζει τη φαιντανύλη «όπλο μαζικής καταστροφής», εντείνοντας τη ρητορική πολέμου κατά των ναρκωτικών.
  • Πώς η απόφαση επηρεάζει τη στρατηγική των ΗΠΑ απέναντι σε Κίνα, Μεξικό και Βενεζουέλα.
  • Η σύνδεση μεταξύ πολιτικής ασφάλειας συνόρων, γεωπολιτικών συμφερόντων και παγκόσμιας διακίνησης φαιντανύλης.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υπέγραψε τη Δευτέρα προεδρικό διάταγμα βάσει του οποίου η φαιντανύλη χαρακτηρίζεται επισήμως ως όπλο μαζικής καταστροφής. Με αυτόν τον τρόπο η αμερικανική κυβέρνηση αποκτά νέα νομικά εργαλεία για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης του εξαιρετικά θανατηφόρου συνθετικού ναρκωτικού, που ευθύνεται κάθε χρόνο για δεκάδες χιλιάδες θανάτους στις ΗΠΑ.

Το διάταγμα επικαλείται τόσο την υψηλή θνησιμότητα που προκαλεί η ουσία όσο και το γεγονός ότι διεθνή εγκληματικά δίκτυα, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως τρομοκρατικές οργανώσεις, χρηματοδοτούν τις δραστηριότητές τους μέσω της πώλησής της.

Υπογράφοντας την απόφαση στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι ροές ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ «συνιστούν άμεση στρατιωτική απειλή», σημειώνοντας ότι οι εισαγωγές δια θαλάσσης έχουν μειωθεί κατά 94% — αν και η φαιντανύλη εισέρχεται κυρίως από χερσαία σύνορα, όπως αυτό με το Μεξικό.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δώσει ιδιαίτερο βάρος στον πόλεμο κατά της φαιντανύλης στο πλαίσιο της πολιτικής ενίσχυσης των συνόρων και περιορισμού της παράτυπης μετανάστευσης. Όπως υποστηρίζουν αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου, οι αυστηρότεροι έλεγχοι έχουν συμβάλει στη μείωση τόσο της κατανάλωσης όσο και της διακίνησης του ναρκωτικού. «Με τα ασφαλή σύνορα σώζονται ζωές κάθε μέρα, η εμπορία ανθρώπων έχει περιοριστεί και η φαιντανύλη έχει μειωθεί σημαντικά», δήλωσε ο αρμόδιος για τα σύνορα Τom Homan.

Η κίνηση αυτή θεωρείται σχεδόν πρωτοφανής, καθώς σπάνια έχει γίνει προσπάθεια να χαρακτηριστεί ναρκωτική ουσία ως WMD. Το θέμα έχει απασχολήσει και προηγούμενες κυβερνήσεις: η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε δεχθεί πιέσεις από δικαστικούς και πολιτειακούς αξιωματούχους για αντίστοιχο χαρακτηρισμό, δεδομένης της ισχυρής τοξικότητας της ουσίας — η οποία μπορεί να προκαλέσει μαζικούς θανάτους ακόμη και σε ελάχιστες ποσότητες.

Το πλεονέκτημα της απόφασης

Η φαιντανύλη, παρότι έχει περιορισμένες ιατρικές χρήσεις, παράγεται μαζικά σε παράνομα εργαστήρια στο Μεξικό με χημικά «προδρόμων» που εισάγονται από την Κίνα. Παράλληλα, σημαντική παραγωγή εντοπίζεται και στην περιοχή του Χρυσού Τριγώνου της Νοτιοανατολικής Ασίας, που περιλαμβάνει τη Μιανμάρ, το Λάος και την Ταϊλάνδη. Λόγω της ευκολίας παρασκευής της σε αυτοσχέδια εργαστήρια, οι αρχές δυσκολεύονται να ελέγξουν την εξάπλωσή της.

Η απόφαση έρχεται σε μια ευαίσθητη γεωπολιτική συγκυρία, καθώς εντείνονται οι εκτιμήσεις ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να προχωρήσουν σε στρατιωτικά πλήγματα εναντίον δικτύων διακίνησης ναρκωτικών στη Βενεζουέλα — μια χώρα που, αν και θεωρείται κόμβος για τη διακίνηση κοκαΐνης, δεν έχει ιδιαίτερη εμπλοκή στο παγκόσμιο εμπόριο φαιντανύλης. Με τη νέα νομική βάση, η Ουάσιγκτον αποκτά θεωρητικά το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει στρατιωτική ισχύ για να αντιμετωπίσει την απειλή.

Αναλυτές παρατηρούν ότι ο χαρακτηρισμός της φαιντανύλης ως WMD ενδέχεται να θυμίσει το αφήγημα περί «όπλων μαζικής καταστροφής» στο Ιράκ — το οποίο χρησιμοποιήθηκε το 2003 ως αιτιολογία για την επέμβαση εναντίον του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν. Η τωρινή πρωτοβουλία, ωστόσο, μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για την αναδιάταξη δυνάμεων και επιρροής των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: