Βρετανικές εκλογές: Ένα στοίχημα με μεγαλύτερο ρίσκο για τον Τζόνσον από ό,τι νομίζουμε

Βρετανικές εκλογές: Ένα στοίχημα με μεγαλύτερο ρίσκο για τον Τζόνσον από ό,τι νομίζουμε
epa07956200 A pedestrian walks past parliament in London, Britain, 28 October 2019. British Prime Minister Boris Johnson is awaiting today's vote at parliament on his general election motion. EPA/ANDY RAIN
Μια νίκη των Συντηρητικών βασίζεται σε κάποιες πολύ συγκεκριμένες πολιτικές προυποθέσεις, οι οποίες είναι αμφίβολο αν θα εκπληρωθούν.

Ο Μπόρις Τζόνσον δήλωσε την Τρίτη ότι θέλει οι εκλογές του Δεκεμβρίου να δώσουν τέλος στην «παράλυση» που έχει καταλάβει το Westminster και να φέρει εις πέρας το Brexit. Όμως, για ορισμένους συντηρητικούς βουλευτές οι επερχόμενες εκλογές είναι ένα στοίχημα υψηλού ρίσκου το οποίο θα μπορούσε να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Οι βουλευτές των Τόρις στοιχειώνονται ακόμη από τις εκλογές του 2017. Τότε, η Τερίζα Μέη σκόπευε να κερδίσει την πλειοψηφία της Βουλής των Κοινοτήτων ώστε να προωθήσει ένα σκληρό Brexit. Αντ’ αυτού, το Συντηρητικό Κόμμα έχασε την αυτοδυναμία του, ήρθε σε απόσταση αναπνοής από τους Εργατικούς και αναγκάστηκε να βασιστεί στο κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας, DUP. Με τις γνωστές συνέπειες για το Brexit.

Εάν ο Τζόνσον αποτύχει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία της Βουλής των Κοινοτήτων, ελλοχεύει η πιθανότητα σχηματισμού ενός συνασπισμού μεταξύ των Εργατικών, του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, οι οποίοι θα μπορούσαν να θέσουν το Brexit σε αμφισβήτηση, πιθανώς διεξάγοντας ένα νέο δημοψήφισμα στο οποίο η παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. να αποτελεί μία από τις επιλογές.

Παρόλα αυτά όμως, στο εσωτερικό της Downing Street, η ομάδα του Τζόνσον κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή από το να πιέσουν για πρόωρες εκλογές και να προσπαθήσουν να επιλύσουν το εξουθενωτικό πολιτικό αδιέξοδο του κοινοβουλίου. Όμως, πίσω από τη γυαλισμένη μαύρη πόρτα της πρωθυπουργικής οικίας υπάρχει αίσθηση νευρικότητας.

Εάν η απόφαση του Μπόρις Τζόνσον αποδειχθεί λανθασμένη, οι βουλευτές του κόμματός τους θα αρχίσουν να διερωτώνται  αν ο ηγέτης τους θα μπορούσε να ακολουθήσει μια διαφορετική πορεία. Ο πρωθυπουργός και οι σύμβουλοί του προτιμούσαν να διεξαχθούν εκλογές αλλά πάση θυσία μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. και την ολοκλήρωση του Brexit. Αυτή ήταν και η λογική που οδήγησε στην υπόσχεσή του πρωθυπουργού να έχει βγάλει την Βρετανία από την ΕΕ στις 31 Οκτωβρίου – υπόσχεση που οι πολιτικοί του αντίπαλοι ήδη χρησιμοποιούν για να τον πλήξουν πολιτικά.

The new leader of Britain's opposition Labour Party Jeremy Corbyn waves after making his inaugural speech at the Queen Elizabeth Centre in central London, September 12, 2015. Avowed socialist and Karl Marx admirer Jeremy Corbyn was elected leader of Britain's opposition Labour party on Saturday, a result that may make a British EU exit more likely and which senior figures have said would leave their party unelectable. REUTERS/Stefan Wermuth - RTSQTI

Το πολιτικό σκεπτικό ήταν απλό. Εάν ο Τζόνσον μπορούσε να φέρει εις πέρας το Brexit, θα μπορούσε να διεξάγει μια προεκλογική εκστρατεία πριν τα Χριστούγεννα ως ο ήρωας των υποστηρικτών της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και θα ήταν πλέον σε θέση να επανενώσει τη χώρα, στη βάση της ρητορείας «ενός έθνους», που παραδοσιακά χρησιμοποιεί το Συντηρητικό Κόμμα . Ακόμη καλύτερα, ο πρωθυπουργός έτσι θα μπορούσε να εξουδετερώσει το Κόμμα Brexit του Νάιτζελ Φαράζ και να περιορίσει τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, το φιλο-ευρωπαϊκό κόμμα κόμμα που απειλεί τους Τόρις σε περιοχές που ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. Όμως αυτό το σχέδιο ουσιαστικά ακυρώθηκε από τις πολιτικές εξελίξεις της Τρίτης, όταν οι βουλευτές ψήφισαν κατά του χρονοδιαγράμματος έγκρισης του νομοσχεδίου για το Brexit που έφερε στη Βουλή ο Τζόνσον.

Οι προυποθέσεις για μια νίκη των Συντηρητικών

Η νίκη στις επερχόμενες εκλογές μπορεί να αποδειχθεί δυσκολότερη από ότι οι περισσότεροι θεωρούν, δεδομένου ότι οι Τόρις είναι πιθανόν να χάσουν έδρες στη Σκωτία από το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας αλλά και στο νότο από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, ώστε οι Συντηρητικοί να πρέπει να καταλάβουν αρκετές δεκάδες έδρες από τους Εργατικούς για να κερδίσουν την πλειοψηφία. Και ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπυν, έχει ήδη υποτιμηθεί μια φορά σε σχέση με τις εκλογικές επιδόσεις στις οποίες μπορεί να οδηγήσει το κόμμα του.

Ήδη, ο Μπόρις Τζόνσον, με την απόφασή του κατέβει σε εκλογές πριν παραδώσει το Brexit, έχει διαπράξει ένα λάθος. Έχει επιτρέψει στους Εργατικούς να επιτεθούν στην πλατφόρμα των Συντηρητικών για το Brexit, σε σχέση με τα εργατικά δικαιώματα, το περιβάλλον, και το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Σύμφωνα με δημοσιεύματα,  ανώτεροι βρετανοί δημόσιοι υπάλληλοι συναντήθηκαν με αντιπροσώπους από αμερικανικές εταιρείες υγειονομικής περίθαλψης για να συζητήσουν για την δυνατότητα το Εθνικό Σύστημα Υγείας να αποτελέσει αντικείμενο σε μια εμπορική συμφωνία μετά το Brexit. Ακόμα, παρά τις δεσμεύσεις των Τόρις πως θα διατηρήσουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και την προστασία του περιβάλλοντος στα ίδια επίπεδα με την Ε.Ε., σύμφωνα με έγγραφα που διέρρευσαν, οι Συντηρητικοί αναμένεται να χαλαρώσουν ιδιαίτερα το ρυθμιστικό πλαίσιο.

Αν ο πρωθυπουργός είχε φέρει εις πέρας το Brexit, κανένα από τα προηγούμενα δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία. Αντ ‘αυτού, έδωσε στον Κόρμπιν μια πολύτιμη γραμμή επίθεσης εναντίον του “οράματος” Brexit. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης μπορεί έτσι να σχολιάζει και να αποδομεί τη συμφωνία για το Brexit των Συντηρητικών, αλλά και ταυτόχρονα να υπογραμμίζει τα βασικά εκλογικά πλεονεκτήματα των Εργατικών, τα οποία είναι τα δικαιώματα των εργαζομένων, οι δημόσιες υπηρεσίες και, πάνω από όλα, το Εθνικό Σύστημα Υγείας, χωρίς να παύει να είναι επίκαιρος. Κίνδυνος που κατέτρεχε το Εργατικό Κόμμα, μιας και οποιοδήποτε θέμα δεν είχει να κάνει με το Brexit δύσκολα έβρισκε το δρόμο του προς τη δημόσια συζήτηση.

Για να απομακρύνει τουλάχιστον ένα εμπόδιο, ο Τζόνσον αποκατέστησε στο κόμμα 10 από τους 21 βουλευτές που διεγράφησαν επειδή αντιτάχθηκαν στη στρατηγική της κυβέρνησης για το Brexit, επιτρέποντάς τους να «κατέβουν» ως συντηρητικοί υποψήφιοι στις εκλογές.

Οι βετεράνοι των εκλογών του 2017 δηλώνουν πως ο Τζόνσον τουλάχιστον δεν θα επαναλάβει τα ίδια λάθη με την προκάτοχό του: για παράδειγμα, δημοσιεύοντας ένα προβληματικό μανιφέστο χωρίς να το έχουν αναλύσει, όπως έκανε η Μέη. Αλλά ένα πρώην μέλος του υπουργικού συμβουλίου της Μέι δήλωσε στους Financial Times: “Υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ του τότε και του τώρα. Ο πρωθυπουργός είναι πολύ δημοφιλής, υπάρχει μια ελαφρώς αλλαζονική διάθεση. Δεν θα κάνουμε τα ίδια λάθη – αλλά υπάρχουν πάντα άλλα λάθη που μπορούμε να κάνουμε.”

Πηγή: Financial Times, Euronews