Ο «βασιλιάς» των μαγιό στη Σκανδιναβία είναι Έλληνας!
Ο Πάνος Παπαδόπουλος, ιδρυτής της Panos Emporiο, αφηγείται στο FortuneGreece.com την «οδύσσειά» του και εξηγεί γιατί δεν ράβει πλέον στην Ελλάδα.
Ελευσίνα 1966. Ένα οχτάχρονο παιδί μπαίνει στο μαγαζί της γειτονιάς του. Ένα μαγαζί προάγγελος των σημερινών σούπερ μάρκετ που είχε αραδιασμένα δεξιά και αριστερά εκατοντάδες πράγματα, από είδη προικός και ραφτικά μέχρι παιχνίδια και καραμέλες. Ο μικρός πλησιάζει τον πάγκο. «Καλημέρα, να σε βοηθήσω να φτιάξουμε το μαγαζί;». Ο μαγαζάτορας, σηκώνει το βλέμμα, τον κοιτάει και γελάει κάτω από τα μουστάκια του. «Τι θες ρε Παναγιωτάκη, άντε πάρε δυο καραμέλες», λέει για να το ξεφορτωθεί και να συνεχίσει να διαβάζει την εφημερίδα του. Ο μικρός όμως επέμενε.
Εδώ και καιρό πίστευε ότι κάποια αντικείμενα που βρίσκονταν σε ένα ψηλό ράφι αδικούνταν τόσο από το σημείο όπου βρίσκονταν, όσο και από την σκόνη που είχαν μαζέψει. Ζητάει μία σκάλα, τα κατεβάζει τα καθαρίζει προσεκτικά και τα τοποθετεί στην βιτρίνα. Μέσα σε μία εβδομάδα είχαν φύγει τα μισά από αυτά. Κάπως έτσι, ανακαλύπτοντας εν αγνοία του το merchandising, o τότε Παναγιωτάκης και σήμερα Πάνος Παπαδόπουλος της αυτοκρατορίας Panos Emporio απέκτησε την πρώτη του δουλειά και το πρώτο του χαρτζιλίκι.
Συναντηθήκαμε στις πρόβες για την επίσημη πρώτη επίδειξη μόδας του στην Ελλάδα, στην Athens Xclusive Designers Weeek, να καθοδηγεί τα κορίτσια πάνω στην πασαρέλα και να ενδιαφέρεται προσωπικά για κάθε λεπτομέρεια. Άλλωστε, αυτά ήταν τα βασικά στοιχεία -η εργατικότητα και o παντελής έλεγχος της κατάστασης- που οδήγησαν στο να βρίσκονται σήμερα τα προϊόντα της Panos Emporio σε 30 χώρες και να είναι η Νo1 φίρμα στα μαγιώ στη Σκανδιναβία, πουλώντας ετησίως πάνω από 300.000 τεμάχια μόνο στη Σουηδία, μια χώρα που ο πληθυσμός της δεν έχει ξεπεράσει ακόμη τα 10 εκατομμύρια.
Διαβάστε ακόμη: «Furor Brillante» σημαίνει «Λαμπερή Οργή»
«Βρέθηκα στη Σουηδία γιατί έβλεπα ότι η Ελλάδα δεν μπορούσε να μου δώσει τη δυνατότητα να ζήσω το όνειρο μου, αλλά και γιατί αισθανόμουν μεγάλη πίεση, κυρίως κοινωνική. Έβλεπα γύρω μου την αδικία και ενώ προσπαθούσα να την πολεμήσω ως έφηβος, στο τέλος δεν άλλαζε τίποτα». Αντίθετα ο Παναγιώτης, ο οποίος ποτέ δεν εντάχθηκε σε κάποιο πολιτικό σχήμα, έβλεπε τον αστυφύλακα να έρχεται να παίρνει τον πατέρα του στο Τμήμα και να του ζητάνε εξηγήσεις για τα «τερτίπια» του γιου του: χημικές αναλύσεις στα μολυσμένα νερά του Ασπρόπυργου, επιστολές στο Υπουργείο Εργασίας για εργατικά ατυχήματα κ.ά.
Στο Γκέτεμποργκ που έγινε η νέα του πατρίδα έπαιρνε το ένα πτυχίο μετά το άλλο. Στην κοινωνιολογία, με εξειδίκευση στη μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και μετεκπαίδευση στη σεξολογία -ένας από τους πρώτους σεξολόγους στην Σουηδία- στα οικονομικά και το design.
Ακόμη και όταν ξεκίνησε την επιχείρηση, συνέχιζε τις σπουδές παίρνοντας απογευματινά και νυχτερινά μαθήματα για να καλύψει κενά που είχε στη λογιστική και στον τομέα των εισαγωγών και των εξαγωγών. Ο πλήρης έλεγχος της κατάστασης, που προαναφέραμε, βρήκε εφαρμογή στην Panos Emporio. Όπως εξηγεί και ο ίδιος, ο κίνδυνος κατάρρευσης ενός ομίλου στον χώρο της μόδας είναι πάντοτε ορατός, «οι περισσότεροι σχεδιαστές μπορούν να πέσουν θύματα κακοδιαχείρησης, έχουν παντελή άγνοια από managment, ενώ τα λογιστικά δεν μπορούν να τα καταλάβουν με τίποτα».
Έχοντας λοιπόν γερές βάσεις ξεκίνησε την οικοτεχνική παραγωγή. Πούλησε το Golf που είχε, αγόρασε από έναν τσιγγάνο ένα παλιό αυτοκίνητο και άρχισε να γυρίζει τα καταστήματα της Σουηδίας για να πουλάει τα μαγιώ που έραβε. Ακόμη και σήμερα του φαίνεται αδιανόητο πόσο δύσκολο ήταν στην αρχή να θυμηθούν ή να προφέρουν το όνομα του οι Σουηδοί με τους οποίους προσπαθούσε να συνδιαλλαχθεί. «Είναι ένα όνομα με πέντε μόνο γράμματα, όπου το ένα σύμφωνο ακολουθείται από φωνήεν. Και όμως, δεν μπορούσαν να το προφέρουν». Αυτό ήταν κάτι που τον πείσμωσε ακόμη περισσότερο και τον έκανε να θέλει να «επιβάλλει» το όνομα του σαν brand name κάποια ημέρα.
Διαβάστε ακόμη: Μαρκ Τζέικομπς: Η ζωή μετά τη Louis Vuitton
Με τα χρόνια οι παραγγελίες και οι δουλειές άνοιγαν, έστω και αν δεν υπήρχε η τραπεζική στήριξη. Την πρώτη φορά που ο Πάνος χρειάστηκε ένα μικρό δάνειο για να καλύψει μια μεγάλη παραγγελία έπεσε πάνω σε έναν διευθυντή τραπέζης που, επειδή είχε πικρή εμπειρία από έναν άλλον Έλληνα -το «πατριωτάκι» με τα λεφτά του δανείου αγόρασε αυτοκίνητο και ηλεκτρικές συσκευές και εξαφανίστηκε στην Ελλάδα σε μία εποχή που δεν μπορούσαν να κινήσουν διαδικασίες εκτός συνόρων οι τράπεζες- του αρνήθηκε τη σύμβαση δανείου. Με μικροποσά που συγκέντρωσε από την κοινότητα και φίλους κατάφερε να φέρει εις πέρας την παραγγελία και πάλι, από πείσμα, προσπάθησε να αναπτυχθεί όσο γίνεται με ίδια κεφάλαια.
Τα τέλη της δεκαετίας του ’90 βρίσκουν την Panos Emporio εδραιωμένη στην κορυφή της αγορά των μαγιώ στη Σουηδία και με εξαγωγές στις γειτονικές χώρες. Τα προϊόντα τα διαφημίζουν διάσημα μοντέλα από όλον τον κόσμο, όπως πρωταγωνίστριες του Baywatch, ενώ η γκάμα εμπλουτίζεται και με νέα προϊόντα: μπουρνούζια, καθημερινά ρούχα, ρολόγια, χαρτοφύλακες, πλεκτά. Τα τελευταία για ένα μεγάλο διάστημα τα εισήγαγε από βιοτεχνίες της Βορείου Ελλάδας.
Όπως θυμάται, «υπήρχαν περίοδοι που κάθε μήνα έρχονταν ένα μεγάλο φορτηγό γεμάτο πλεκτά, όμως, η συνεργασία δεν προχώρησε. Πριν από δεκαπέντε χρόνια κουράστηκα μαζί τους. Οι τιμές που μας προσέφεραν ανέβαιναν, ενώ αντίστοιχα η ποιότητα έπεφτε. Η νοοτροπία τους δεν ήταν αυτή που αρμόζει σε μία επιχείρηση που έπρεπε να ακολουθήσει τις τάσεις. Προσπαθούσα με σεμινάρια να τους δείξω ποιες είναι οι τάσεις, να μάθουν το managment, καθώς οι περισσότερες λειτουργούσαν σαν οικοτεχνίες, τους έστελνα manual πως να φτιάχνουν τις συσκευασίες τους… Ήταν όμως η εποχή των επιδοτήσεων της ΕΟΚ και το ενδιαφέρον αρκετών βιοτεχνών στην Ελλάδα δεν ήταν στο πως θα προσφέρουν το καλύτερο δυνατό προϊόν, αλλά πως θα καρπωθούν εύκολο χρήμα».
Διαβάστε ακόμη: Η Μαίρη Κατράντζου μιλάει για την χαμένη γενιά των Ελλήνων 30ρηδων
Ακόμη και σήμερα που ο ίδιος θέλει να βοηθήσει λόγω της οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται η γενέτειρά του, η κατάσταση δεν δείχνει να έχει βελτιωθεί. «Πριν από τρία χρόνια βλέποντας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα πήραμε την απόφαση να δοκιμάσουμε ξανά να παράγουμε εδώ κάνοντας δειλά βήματα. Σήμερα έχουμε μία πολύ μικρή συνεργασία με Έλληνα βιοτέχνη, ο οποίος όμως έχω την εντύπωση ότι ράβει σε γειτονική χώρα. Ενώ το προσπαθήσαμε, δεν καταφέραμε να βρούμε έναν Έλληνα συνεργάτη που να μας προσφέρει καλύτερες ή έστω τις ίδιες υπηρεσίες -ποιότητα, χρόνους παράδοσης, τιμή- που μας παρέχει ο Πορτογάλος ή ο Ισπανός συνεργάτης μας. Και όσο και αν ακούγεται σκληρό, στο εμπόριο δεν μπορείς να δουλέψεις με τον συναισθηματισμό και τον πατριωτισμό. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι σε θέμα ποιότητας, όχι τιμής. Για παράδειγμα, τα αρώματα που προσθέσαμε τώρα στη συλλογή μας, τα παράγουμε στη Σουηδία που το κόστος εργασίας είναι πέντε φορές πάνω από αυτό της Ελλάδας. Εκεί, όμως, μπορέσαμε να βρούμε την ποιότητα που θα μπορούσε να φέρει την υπογραφεί Panos Emporio».
Όπως και να έχει, το μόνο σίγουρο είναι ότι κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τον Πάνο Παπαδόπουλο για έλλειψη πατριωτισμού. Σχεδόν όλα του τα μαγιώ φέρουν ονόματα από ελληνικά νησιά, τοποθεσίες και την αρχαιότητα, ενώ και οι φωτογραφήσεις τους γίνονται κατά κύριο λόγω στην Ελλάδα, ενώ στη Σουηδία παρουσιάζεται ως παράδειγμα προς μίμηση για νέους επιχειρηματίες.
Σήμερα -18 Οκτωβρίου στις 6 το απόγευμα- η Ελλάδα τον φιλοξενεί για να παρουσιάσει στη γενέτειρα του, σε επίσημη πρώτη την κολεξιόν για την επόμενη καλοκαιρινή περίοδο, όπως και τα αρώματα που λανσάρει αυτό το διάστημα στην Athens Xclusive Designers Week. O Οδυσσέας, στην περίπτωση μας ο Πάνος Παπαδόπουλος, κάνει μία στάση στην προσωπική του «οδύσσεια» λίγα χιλιόμετρα από τη δική του Ιθάκη, την Ελευσίνα.
