Η «καθήλωση» της Antonov

Στις άλλοτε πολύβουες εγκαταστάσεις της Antonov -που η Ουκρανία «κληρονόμησε» όπως και πολλές άλλες κραταιές βιομηχανίες της από την διάλυση της ΕΣΣΔ- επικρατεί εδώ και καιρό νεκρική σιγή.

Στα χορταριασμένα υπόστεγα βρίσκονται καθηλωμένα μερικά αεροσκάφη. Οι εξομοιωτές πτήσης είναι μονίμως άδειοι. Οι μοναδικοί τακτικοί επισκέπτες είναι γάτες που κάνουν σουλάτσο σε αυτό το σκηνικό της εγκατάλειψης, στα περίχωρα του Κιέβου.

Η κρατική εταιρεία, που αποτελούσε κάποτε το «διαμάντι» της σοβιετικής αεροναυπηγικής κατάφερε να πουλήσει πέρυσι μόλις τέσσερα επιβατικά αεροσκάφη: τρία μικρά στον κουβανικό εθνικό αερομεταφορέα Cubana κι ένα στην βορειοκορεατική Air Koryo. Φέτος, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα…

Οι εμπορικές σχέσεις με τον βασικό εταίρο του Κιέβου, τη Ρωσία, έχουν διακοπεί εδώ και μήνες. Φέτος έχουν πωληθεί μόλις δύο μικρά αεροσκάφη στην Κούβα. Άλλα έξι βρίσκονται σε διάφορα στάδια κατασκευής, ωστόσο παραμένει αβέβαιο εάν θα βρεθεί τελικά αγοραστής.

Τα σχέδια για την παραγωγή του νέου μεταγωγικού AN-178 εντός του 2014 έχουν επίσης μπει στον «πάγο», καθώς έχει σταματήσει η παραγωγή και σε θυγατρικές μονάδες, εντός της Ουκρανίας. Έτσι η βασική πηγή εσόδων είναι τα 200 εκατ. δολάρια που συγκεντρώνει ετησίως από τις επινοικιάσεις μεταγωγικών AN-124 στο NATO κι άλλους ξένους πελάτες.

Μοιραία, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα τι μέλλει γενέσθαι με την Antonov, που σήμερα απασχολεί 13.000 μόνιμους υπαλλήλους στις κεντρικές εγκαταστάσεις της κι άλλους 70.000 σε θυγατρικές και συνεργαζόμενες εταιρίες. Για την κατάντια της, τονίζουν ειδικοί, δεν φταίει μόνον το κρατικοδίαιτο μοντέλο της, ούτε βέβαια η στάση της Ρωσίας στην ουκρανική κρίση.

Η σκέψη να αγοραστούν από το εξωτερικό οι μηχανές για το νέο AN-178 προκειμένου να βγει επιτέλους στην αγορά «σκόνταψε» πάνω σε ισχυρά εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας. Παράλληλα στο Κίεβο έχει ξεσπάσει άγριος γραφειοκρατικός «καυγάς» για το εάν η Antonov θα πρέπει να περάσει από το υπουργείο Οικονομικών στη δικαιοδοσία του υπουργείου Βιομηχανικού Προγραμματισμού.

Όσο όμως ροκανίζεται ο χρόνος, τόσο ο «καυγάς για το πάπλωμα» κινδυνεύει να εξελιχθεί στο ποιος θα αναλάβει τελικά το ξεπούλημα της Antonov. «Το θέμα της ανάπτυξης της ουκρανικής αεροναυπηγικής βιομηχανίας είναι πέραν των δυνατοτήτων της διοίκησης της Antonov», λέει στους New York Times ο Βαλεντίν Μπάντρακ, ανεξάρτητος στρατιωτικός αναλυτής στην Ουκρανία. «Εξαρτάται από την κυβέρνηση», επισημαίνει. Όμως κι αυτή βρίσκεται στον «αέρα».

Μέσα σε κλίμα έντονου διχασμού, η χώρα οδεύει προς τις κρισιμότερες ίσως βουλευτικές εκλογές, στις 26 Οκτωβρίου, εν μέσω μίας «ματωμένης» εκεχειρίας στα ανατολικά εδάφη της και τους αυτονομιστές στις αυτοαποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ να ετοιμάζονται να στήσουν τις δικές τους κάλπες, στις 2 Νοεμβρίου.

Το ΔΝΤ εν τω μεταξύ -που έχει πραγματοποιήσει «απόβαση» στα ουκρανικά εδάφη με τα 18 δισ. δολ. του ουκρανικού μνημονίου- ήδη γκρινιάζει για συρρίκνωση της οικονομίας κατά 6,5% για φέτος και πιέζει ασφυκτικά για δραστικές περικοπές στις κρατικές δαπάνες.

Αυτές φθάνουν στην Ουκρανία το 50% του ΑΕΠ: από τις υψηλότερες στον κόσμο, σε μία χώρα πρακτικά χρεοκοπημένη, που τώρα καλείται με το «μαχαίρι στο λαιμό» να αλλάξει άρδην το σοβιετικού τύπου κρατικοδίαιτο μοντέλο της. Ήδη γίνεται λόγος ανοιχτά για το ενδεχόμενο μερικής αποκρατικοποίησης της κατά τα λοιπά στρατηγικής Antonov, κατ’ αρχάς με μία IPO στο Λονδίνο.