Στο χείλος του πολέμου Ινδία και Πακιστάν – Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα
Στρατιωτικές επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας και ρητορική σύγκρουσης χαρακτηρίζουν την τελευταία και πιο σοβαρή αντιπαράθεση των τελευταίων δεκαετιών μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Με αφορμή την αιματηρή επίθεση ενόπλων στην Παχαλγκάμ του Κασμίρ στις 22 Απριλίου, που κόστισε τη ζωή σε 26 ανθρώπους, η Ινδία εξαπέλυσε πυραυλικά πλήγματα κατά θέσεων τζιχαντιστών στο πακιστανικό έδαφος. Το Ισλαμαμπάντ απαντά με απειλές για εκδίκηση, ενώ οι δυο πλευρές αντάλλαξαν πυρά πυροβολικού, με τον απολογισμό να ξεπερνά τους 40 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.
Ο Πακιστανός πρωθυπουργός Σεχμπάζ Σαρίφ δεσμεύτηκε ότι «θα εκδικηθεί κάθε ρανίδα αίματος», ενώ ο υπουργός Άμυνας Χαουάτζα Μουχάμαντ Ασίφ κατηγόρησε τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι για πολιτική εκμετάλλευση της κρίσης. Από την πλευρά του, το Νέο Δελχί υποστηρίζει ότι τα χτυπήματα στόχευσαν αποκλειστικά τρομοκρατικές υποδομές της οργάνωσης LeT, χωρίς απώλειες αμάχων. Το Ισλαμαμπάντ, ωστόσο, κάνει λόγο για 31 νεκρούς και ζημιές σε υδροηλεκτρικό φράγμα.
Η διεθνής κοινότητα έχει ήδη προχωρήσει σε παρεμβάσεις αποκλιμάκωσης, με Κίνα, ΗΠΑ, Ρωσία, ΕΕ και άλλες δυνάμεις να καλούν σε αυτοσυγκράτηση. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε: «Θέλω να σταματήσουν. Και ελπίζω πως θα μπορέσουν να σταματήσουν τώρα».
Η απάντηση του Πακιστάν είναι κρίσιμη για την πορεία της έντασης. Όπως επισημαίνουν διεθνείς αναλυτές, το Ισλαμαμπάντ έχει τρεις βασικές επιλογές: είτε να περιοριστεί σε ρητορική νίκης μέσω των αεροσκαφών που ισχυρίζεται ότι κατέρριψε, είτε να εξαπολύσει μετρημένα αντίποινα εναντίον στρατιωτικών στόχων, είτε να προχωρήσει σε πιο έντονη στρατιωτική απάντηση, αυξάνοντας δραματικά τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης.
Ο επικεφαλής του πακιστανικού στρατού, στρατηγός Σαγιέντ Ασίμ Μουνίρ, φέρεται να είναι περισσότερο επιθετικός από τον προκάτοχό του, γεγονός που καθιστά αβέβαιη την επόμενη κίνηση. Παράλληλα, ο Πακιστανός υπουργός Άμυνας έχει δηλώσει ότι θα πληγούν μόνο στρατιωτικοί στόχοι, ένδειξη πιθανής πρόθεσης για περιορισμένη απάντηση.
Η κλιμάκωση των τελευταίων ημερών ξυπνά μνήμες από το 2019, όταν σημειώθηκαν παρόμοια χτυπήματα μετά από επίθεση στο Κασμίρ. Τότε, όπως και τώρα, ο φόβος πυρηνικού ατυχήματος λειτουργεί ως φρένο, αλλά η απρόβλεπτη δυναμική των γεγονότων και οι εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες αυξάνουν τον κίνδυνο.
Οι στρατιωτικές εξελίξεις συνοδεύονται από έντονες κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις στις δύο χώρες: διαδηλώσεις στο Πακιστάν, εθνικιστική ρητορική στην Ινδία, ενώ οι απώλειες αμάχων πυροδοτούν περαιτέρω ένταση στο διεκδικούμενο Κασμίρ.
