Let the (crypto) games begin
Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ απέκτησαν το πολυαναμενόμενο, νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για την αγορά κρυπτοστοιχείων. Η ψήφιση του GENIUS Act όμως, σηματοδοτεί κάτι πολύ περισσότερο από μια νέα ρύθμιση για τα stablecoins. Είναι, σύμφωνα και με πολλούς αναλυτές, ένα statement παγκόσμιας φιλοδοξίας: η Αμερική θέλει να διαμορφώσει το μέλλον του ψηφιακού χρήματος με τους δικούς της όρους. Σε έναν κόσμο όπου τα νομίσματα αποκτούν πλέον ψηφιακή μορφή, ο ανταγωνισμός για το ποιος θέτει τους κανόνες μόλις ξεκίνησε – και το διακύβευμα είναι παγκόσμιο.
Ο GENIUS Act εισάγει ένα πρωτοποριακό, αν και αμφιλεγόμενο, ομοσπονδιακό καθεστώς για τα stablecoins. Επιβάλλει αυστηρή κάλυψη 1:1 σε δολάρια ή ισοδύναμα περιουσιακά στοιχεία, απαιτεί διαφάνεια, έλεγχο, συμμόρφωση με κανόνες κατά του ξεπλύματος χρήματος και περιορίζει την κυκλοφορία σε αδειοδοτημένους φορείς. Παράλληλα, αποκλείει ρητά τα αλγοριθμικά stablecoins και δημιουργεί φραγμούς για εκδότες εκτός ΗΠΑ, ενισχύοντας τον εσωστρεφή χαρακτήρα της αμερικανικής προσέγγισης.
Με μια πρόχειρη ματιά, είναι ένα καλοδομημένο θεσμικό εργαλείο. Στην ουσία, όμως, πρόκειται για μια στρατηγική κίνηση ηγεμονίας. Ο στόχος δεν είναι μόνο η προστασία των καταναλωτών ή η σταθερότητα του συστήματος – είναι κυρίως η διατήρηση του δολαρίου ως το επίκεντρο του διεθνούς νομισματικού δικτύου στην ψηφιακή εποχή. Και αυτό επιτυγχάνεται όχι με κρατικά ψηφιακά νομίσματα (CBDCs), αλλά με ιδιωτικές λύσεις, ρυθμισμένες υπό αμερικανική ομπρέλα.
Η σύγκριση με το Ευρωπαϊκό Ρυθμιστικό Πλαίσιο
Να θυμηθούμε πώς ρυθμίζει η Ευρώπη την αγορά κρυπτοστοιχείων; Το MiCA (Markets in Crypto-Assets), είναι ένα συνολικό πλαίσιο που καλύπτει σχεδόν όλους τους τύπους crypto περιουσιακών στοιχείων – από stablecoins μέχρι utility tokens και NFTs. Είναι σαφώς πιο τεχνικό, γραφειοκρατικό και προληπτικό. Θέτει αυστηρά όρια στους εκδότες stablecoins όσον αφορά τα αποθεματικά, την υποχρεωτική άδεια λειτουργίας και τον περιορισμό στην κυκλοφορία, ιδίως όταν συνδέονται με το ευρώ.
Η διαφορά φιλοσοφίας είναι εμφανής: Οι ΗΠΑ θέλουν να επιτρέψουν στην αγορά να καινοτομήσει, αρκεί να υπάρχουν βασικά όρια ασφάλειας. Η Ευρώπη θέλει να ελέγξει εξ αρχής το περιβάλλον, περιορίζοντας τον χώρο για πειραματισμούς.
Το αμερικανικό μοντέλο είναι πιο ανταγωνιστικό, αλλά ίσως πιο ευάλωτο σε φαινόμενα νομισματικής αστάθειας ή συγκέντρωσης ισχύος σε λίγες εταιρείες. Το ευρωπαϊκό μοντέλο είναι πιο αυστηρό και θεσμικό, αλλά ενδέχεται να πνίξει την καινοτομία ή να καταστήσει την ΕΕ απλώς θεατή στον παγκόσμιο ψηφιακό ανταγωνισμό.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο GENIUS Act αναμένεται ότι θα ενισχύσει την ελκυστικότητα των αμερικανικών stablecoins, ειδικά στις αναδυόμενες αγορές όπου η ανάγκη για ψηφιακά εργαλεία είναι έντονη. Αυτό μπορεί να υπονομεύσει τα σχέδια άλλων κρατών για κυρίαρχα ψηφιακά νομίσματα (όπως το ψηφιακό γιουάν ή το ψηφιακό ρούβλι), και να προκαλέσει νέες γεωπολιτικές εντάσεις στον χώρο του χρήματος.
Η τελική ισορροπία μεταξύ ρύθμισης, καινοτομίας και νομισματικής κυριαρχίας παραμένει άγνωστη. Όμως, είναι βέβαιο ότι με τον GENIUS Act, οι ΗΠΑ προσπαθούν όχι μόνο να ρυθμίσουν τα stablecoins, αλλά να θεμελιώσουν το δικό τους ψηφιακό Bretton Woods.
