Οι αναδυόμενες οικονομίες εγκαταλείπουν το δολάριο – Στροφή σε γιουάν και ελβετικό φράγκο για φθηνότερο δανεισμό
- 02/09/2025, 12:20
- SHARE

Απομακρύνονται από τα δάνεια σε δολάρια και στρέφονται σε νομίσματα με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, όπως το κινεζικό γουάν και το ελβετικό φράγκο, οι αναδυόμενες οικονομίες.
Η στροφή αυτή, στην οποία έχουν προχωρήσει υπερχρεωμένες χώρες όπως η Κένυα, η Σρι Λάνκα και ο Παναμάς, αντικατοπτρίζει τα υψηλά επιτόκια που έχει θεσπίσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, τα οποία έχουν προκαλέσει την οργή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ αλλά και έχουν αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησης χρέους άλλων χωρών.
«Το υψηλό επίπεδο επιτοκίων και η απότομη καμπύλη αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων καθιστούν τη χρηματοδότηση σε δολάρια πιο επαχθή για τις [αναπτυσσόμενες] χώρες, ακόμη και με σχετικά χαμηλά spreads στο χρέος των αναδυόμενων αγορών», δήλωσε ο Armando Armenta, αντιπρόεδρος παγκόσμιας οικονομικής έρευνας στην AllianceBernstein. «Ως αποτέλεσμα, αναζητούν πιο αποδοτικές επιλογές».
Ωστόσο, περιέγραψε πολλές από αυτές τις στροφές προς φθηνότερη, μη δολαριακή χρηματοδότηση ως «προσωρινά μέτρα» από χώρες που έπρεπε να «επικεντρωθούν στη μείωση των χρηματοδοτικών τους αναγκών».
Η στροφή προς δανεισμό σε γιουάν είναι επίσης συνέπεια του αναπτυξιακού προγράμματος Belt and Road ύψους 1,3 τρισ. δολαρίων του Πεκίνου, μέσω του οποίου έχουν δοθεί εκατοντάδες δισ. για έργα υποδομής σε κυβερνήσεις ανά τον κόσμο.
Αν και συνολικά στοιχεία για νέο δανεισμό σε γιουάν δεν είναι ευρέως διαθέσιμα, καθώς το Πεκίνο διαπραγματεύεται διμερώς τα δάνεια με άλλες κυβερνήσεις, η Κένυα και η Σρι Λάνκα επιδιώκουν να μετατρέψουν δάνεια σε δολάρια υψηλού προφίλ στο νόμισμα αυτό.
Το υπουργείο Οικονομικών της Κένυας δήλωσε τον Αύγουστο ότι βρίσκεται σε συζητήσεις με την China ExIm Bank, τον μεγαλύτερο πιστωτή της χώρας, για να μετατρέψει σε γιουάν τις αποπληρωμές δανείων σε δολάρια για το σιδηροδρομικό έργο αξίας 5 δισ. δολαρίων, το οποίο επιβαρύνει τον προϋπολογισμό της.
Ο πρόεδρος της Σρι Λάνκα δήλωσε επίσης στο κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει δανεισμό σε γιουάν για την ολοκλήρωση ενός σημαντικού οδικού έργου που σταμάτησε όταν η χώρα χρεοκόπησε το 2022.
Με το βασικό επιτόκιο της Fed να κυμαίνεται μεταξύ 4,25% και 4,5% —πολύ υψηλότερο από τα αντίστοιχα επιτόκια άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών— το συνολικό κόστος νέου δανεισμού σε δολάρια είναι σχετικά υψηλό για πολλές αναδυόμενες οικονομίες, ακόμη κι αν τα spreads για τέτοιο χρέος βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα δεκαετιών έναντι των αμερικανικών ομολόγων.
Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας μείωσε τα επιτόκια στο μηδέν τον Ιούνιο, ενώ το βασικό επταήμερο επιτόκιο reverse repo της Κίνας βρίσκεται στο 1,4%.
«Φαίνεται ότι το κόστος χρηματοδότησης μπορεί να είναι ο λόγος για τη στροφή προς το γιουάν», δήλωσε ο Thilina Panduwawala, οικονομολόγος της Frontier Research με έδρα την Κολόμπο.
Πολλά δάνεια του Belt and Road της δεκαετίας του 2010 ήταν σε δολάρια, σε μια εποχή που τα αμερικανικά επιτόκια ήταν πολύ χαμηλότερα.
Το κόστος τέτοιου χρέους για την Κένυα και τη Σρι Λάνκα έχει από τότε αυξηθεί σημαντικά, ενισχύοντας το κίνητρο να απομακρυνθούν από τη χρηματοδότηση σε δολάρια.
Με τον δανεισμό σε νομίσματα όπως το γιουάν και το ελβετικό φράγκο, οι χώρες μπορούν να αποκτήσουν χρέος με πολύ χαμηλότερα επιτόκια από εκείνα που προσφέρονται στα ομόλογα σε δολάρια.
Ωστόσο, ο Yufan Huang, ερευνητής στο China-Africa Research Initiative του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, υποστήριξε ότι η πρόοδος στις ευρύτερες προσπάθειες του Πεκίνου να προωθήσει τον δανεισμό σε γιουάν παραμένει περιορισμένη. «Ακόμη και τώρα, που τα επιτόκια του γιουάν είναι χαμηλότερα, πολλοί δανειολήπτες παραμένουν διστακτικοί», είπε. «Προς το παρόν, αυτό μοιάζει περισσότερο με αποσπασματική περίπτωση, όπως στην Κένυα».
Δεδομένου ότι οι κυβερνήσεις σπάνια έχουν έσοδα από εξαγωγές σε νομίσματα όπως το γιουάν και το ελβετικό φράγκο, ενδέχεται επίσης να χρειαστεί να αντισταθμίσουν την έκθεσή τους στις ισοτιμίες μέσω παραγώγων.
Ο Παναμάς άντλησε σχεδόν 2,4 δισ. δολάρια σε δάνεια σε ελβετικά φράγκα μόνο τον Ιούλιο, καθώς η κυβέρνηση της χώρας προσπαθούσε να περιορίσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα και να αποφύγει την υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας σε «σκουπίδια».
Ο υπουργός Οικονομικών του Παναμά, Felipe Chapman, δήλωσε ότι η πρόσβαση σε φθηνότερη χρηματοδότηση εξοικονόμησε πάνω από 200 εκατ. δολάρια σε σύγκριση με την έκδοση χρέους σε δολάρια και ότι τα νέα δάνεια είχαν αντισταθμιστεί. Πρόσθεσε ότι η χώρα είχε «διευρύνει» τη διαχείριση του κρατικού χρέους της σε ευρώ και ελβετικά φράγκα «αντί να βασίζεται αποκλειστικά στις αγορές κεφαλαίου σε δολάρια».
Η Κολομβία φαίνεται επίσης να κινείται προς δάνεια σε ελβετικά φράγκα για την αναχρηματοδότηση ομολόγων σε δολάρια.
Την περασμένη εβδομάδα, μια ομάδα διεθνών τραπεζών ξεκίνησε πρόταση εξαγοράς με έκπτωση κολομβιανών ομολόγων, την οποία οι επενδυτές θεώρησαν ως μέρος μιας διαδικασίας για τη διευθέτηση δανείου σε ελβετικά φράγκα προς την κυβέρνηση, που θα χρησιμοποιούσε το υφιστάμενο χρέος ως ενέχυρο.
Αν και η Μπογκοτά δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει τέτοιο δάνειο, το υπουργείο Οικονομικών της χώρας είχε ήδη δώσει σήμα τον Ιούνιο ότι σχεδίαζε να διαφοροποιήσει τον εξωτερικό δανεισμό της σε ξένα νομίσματα.
Ο Andres Pardo, επικεφαλής στρατηγικής Λατινικής Αμερικής στην XP Investments, είπε ότι η Κολομβία θα μπορούσε να δανειστεί με χαμηλά επιτόκια της τάξης του 1,5% σε ελβετικά φράγκα για να επαναγοράσει χρέος σε δολάρια που αποδίδει 7-8%, καθώς και τοπικά ομόλογα σε πέσο με απόδοση έως και 12%.
Το τοπικό χρέος σε πέσο της χώρας υποβαθμίστηκε σε «σκουπίδια» από την S&P τον ίδιο μήνα, μετά την αναστολή ενός βασικού δημοσιονομικού κανόνα από την κυβέρνηση.
Οι επενδυτές δήλωσαν ότι η έκδοση σε ελβετικά φράγκα από κυβερνήσεις θα μπορούσε να βοηθήσει στον περιορισμό του κόστους εξυπηρέτησης, αλλά μακροπρόθεσμα τέτοιος δανεισμός δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πρόσβαση στη μεγαλύτερη δημόσια αγορά ομολόγων σε δολάρια.
«Είναι χρήσιμη για τα θεμελιώδη μεγέθη, αν βελτιώνετε το προφίλ ωρίμανσης… ωστόσο, πρέπει να δούμε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής κάνουν βελτιώσεις ώστε να ανοίξουν ξανά οι [αγορές] δολαρίου γι’ αυτούς», δήλωσε ένας διαχειριστής κεφαλαίων χρέους αναδυόμενων αγορών.
Οι εταιρείες στις αναδυόμενες αγορές πουλούν επίσης περισσότερα ομόλογα σε ευρώ φέτος, με το ύψος αυτών των εκδόσεων να φθάνει σε επίπεδο-ρεκόρ 239 δισ. δολαρίων τον Ιούλιο, σύμφωνα με την JPMorgan. Το συνολικό απόθεμα εταιρικών ομολόγων αναδυόμενων αγορών σε δολάρια ανέρχεται σε περίπου 2,5 τρισ. δολάρια.
«Η φετινή έκδοση σε ευρώ αυξάνεται περισσότερο από ό,τι βλέπουμε στην έκδοση σε δολάρια», είπε ο Toke Hjortshøj, ανώτερος διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Impax Asset Management. Οι εκδότες από την Ασία αντιστοιχούν πλέον στο ένα τρίτο του συνολικού όγκου σε ευρώ, έναντι 10-15% πριν από 15 χρόνια, πρόσθεσε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
- «Βόμβα» δικαστηρίου στις ΗΠΑ: Παράνομοι οι περισσότεροι δασμοί Τραμπ
- Τραμπ: «Ψαλίδι» 4,9 δισ. δολαρίων στη διεθνή βοήθεια – Ορατός ο κίνδυνος για shutdown
- Fed: Ο Κρίστοφερ Γουόλερ ανοίγει «παράθυρο» για μείωση επιτοκίων… τζάμπο
Πηγή: Financial Times