Πώς η τεχνητή νοημοσύνη μετατρέπει τα drones σε υπερ-όπλα
- 14/09/2025, 09:58
- SHARE

Τα σμήνη drone με τεχνητή νοημοσύνη πρόκειται να μεταμορφώσουν το πεδίο της μάχης, με εταιρείες να λανσάρουν πρωτοποριακό λογισμικό που θα καθιστά τις επιθέσεις μη επανδρωμένων όπλων, οι οποίες κατακλύζουν τις αμυντικές γραμμές του εχθρού, πιο θανατηφόρες.
Στην επόμενη αυτή εκδοχή του πολέμου με drone, ομάδες μη επανδρωμένων όπλων χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για να συντονιστούν μεταξύ τους και να επιτεθούν σε εχθρικές θέσεις.
Η εμφάνιση του «swarming» ήταν «πολύ μεγάλη στιγμή», δήλωσε στους Financial Times ο Lorenz Meier, διευθύνων σύμβουλος της Auterion, μιας αμερικανογερμανικής start-up που πρόσφατα αποκάλυψε μια σχετική τεχνολογία.
Η τεχνολογία, με την ονομασία Nemyx, μετατρέπει τα μεμονωμένα drones σε μία συντονισμένη δύναμη. Λειτουργεί με το λειτουργικό σύστημα της Auterion και διανέμεται ως εφαρμογή, και το σύστημα επιτρέπει σε οποιοδήποτε συμβατό drone να ενταχθεί στο σμήνος μέσω απλής αναβάθμισης λογισμικού.
Το νέο λογισμικό δεν έχει ακόμη χρησιμοποιηθεί στο πεδίο της μάχης, αλλά η Auterion αποστέλλει 33.000 από τα «strike kits» της με τεχνητή νοημοσύνη για drones στην Ουκρανία έως το τέλος του έτους στο πλαίσιο συμβολαίου με το Πεντάγωνο. Η εταιρεία είπε ότι αυτά τα συστήματα θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν με το Nemyx ώστε να αναπτυχθούν ως συντονισμένα σμήνη.
«[Οι στρατοί] ξέρουν ότι αυτό θα δημιουργήσει κορεσμό στις άμυνές τους», είπε ο Meier, προσθέτοντας ότι «όλοι μιλούν για swarming, όλοι είναι επιφυλακτικοί απέναντι στο swarming».
Τα σμήνη επιτρέπουν σε έναν μόνο στρατιώτη να ελέγχει πολλαπλά drones. «Η όλη ιδέα των σμηνών είναι ότι πολλαπλασιάζεις τη δύναμη. Εκμεταλλεύεσαι τον μεμονωμένο άνθρωπο», είπε ο Gundbert Scherf, συνιδρυτής της Helsing, που ανακοίνωσε την τεχνολογία σμηνών με τεχνητή νοημοσύνη την προηγούμενη εβδομάδα σε συνεργασία με τη γερμανική εταιρεία λογισμικού Systematic, αξιοποιώντας το λογισμικό της τελευταίας.
Τα πρώτα μεγάλης κλίμακας πειράματα με σμήνη drone ξεκίνησαν το 2016, όταν F-18 της αμερικανικής Ναυτικής Αεροπορίας απελευθέρωσαν μικρο-drones. Η Κίνα επίσης έχει επιδείξει μεγάλης κλίμακας σμήνη από το 2017.
Από την εισβολή της Ρωσίας το 2022, αρκετές ουκρανικές εταιρείες έχουν πειραματιστεί με σμήνη drone, ιδιαίτερα η Swarmer, μια εταιρεία με έδρα το Κίεβο που δηλώνει ότι η τεχνολογία της έχει χρησιμοποιηθεί σε 82.000 επιχειρήσεις στο πεδίο της μάχης.
Ο Serhii Kupriienko, διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της Swarmer, παρομοιάζει ένα έξυπνο σμήνος με έναν ζωντανό οργανισμό, όπου τα drones επικοινωνούν μεταξύ τους, αποφασίζουν αυτόνομα πώς να πετάξουν και πώς να εκτελέσουν επιχειρήσεις.
Σε μία πειραματική μάχιμη επιχείρηση πέρυσι, ο ουκρανικός στρατός χρησιμοποίησε το λογισμικό της Swarmer με ένα σμήνος drones που προσέγγισαν ρωσικές θέσεις και καθόρισαν αυτόνομα τη στιγμή για να εξαπολύσουν την επίθεση.
«Η αυτονομία και η αυτοματοποίηση είναι ο κανόνας», είπε ο Kupriienko. Η τεχνολογία σμηνών «ανταποκρίνεται σε πραγματικό χρόνο σε νέες ανθρώπινες εντολές και προτεραιότητες, σε μεταβαλλόμενες περιστάσεις και σε νεοανακαλυφθείσες πληροφορίες», πρόσθεσε.
Οι στρατοί έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τακτικές σμηνών με μεγάλο αντίκτυπο. Η Ρωσία, για παράδειγμα, έμαθε να ομαδοποιεί επιθέσεις με τα φθηνά, μεγάλου βεληνεκούς drones Shahed εναντίον ουκρανικών πόλεων, κατακλύζοντας τις ουκρανικές άμυνες και αυξάνοντας τα ποσοστά επιτυχίας των χτυπημάτων.
Ωστόσο, το τελευταίο λογισμικό μπορεί να κάνει τις τακτικές σμηνών ακόμη πιο θανατηφόρες, επιτρέποντας στα επιθετικά drones να μαθαίνουν.
Οι επικριτές των συστημάτων με τεχνητή νοημοσύνη προειδοποιούν ότι οι αλγόριθμοι που διαχειρίζονται τα σμήνη παρακάμπουν την ανθρώπινη θέληση εκχωρώντας μεγαλύτερο μέρος της λήψης αποφάσεων μάχης στην τεχνητή νοημοσύνη. Τα πλήρως αυτόνομα όπλα, στα οποία δεν υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση, περιορίζονται από το διεθνές δίκαιο.
Καθώς τα σμήνη απαιτούν τα μεμονωμένα drones να παραμένουν σε συνεχόμενη επαφή μεταξύ τους, μια πρόκληση για τη συγκεκριμένη τεχνολογία είναι ο ηλεκτρονικός πόλεμος, όπου οι συχνότητες πλοήγησης και επικοινωνίας που χρησιμοποιούν τα drones μπορεί να δεχθούν παρεμβολές (jamming), προειδοποίησαν οι ειδικοί.
Πέρα από το πεδίο της μάχης, οι αλγόριθμοι σμηνών θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη γεωργία και στην αντιμετώπιση καταστροφών. Πολλαπλά drones που συνεργάζονται θα μπορούσαν να ελέγξουν αγωγούς, να φυτέψουν καλλιέργειες ή να ερευνήσουν ζώνες καταστροφών πολύ πιο αποδοτικά από μεμονωμένες μονάδες.