ΣΕΠΑΝ: «Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω σε θέματα ανακύκλωσης» – Τι πρέπει να γίνει
Ενίσχυση της ανακύκλωσης, υλοποίηση των απαραίτητων Υποδομών Διαχείρισης Αποβλήτων, στελέχωση των αρμοδίων κρατικών υπηρεσιών και προώθηση της Ενεργειακής Αξιοποίησης, είναι οι τομείς πάνω στους οποίους πρέπει, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης (ΣΕΠΑΝ), να εστιάσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τη στρατηγική του προκειμένου να γίνει πιο ομαλή και πιο γρήγορα η μετάβαση προς το οικονομικό μοντέλο της Κυκλικής Οικονομίας.
Εστιάζοντας στην ανακύκλωση, η Πρόεδρος του ΣΕΠΑΝ, κα Λένα Μπέλση, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στη σημασία της αύξησης του τέλους ταφής ως ουσιαστικού κινήτρου για ανακύκλωση, της αναπροσαρμογής των εισφορών των υπόχρεων παραγωγών για να εναρμονιστούν με αυτές της Ε.Ε., της αυστηροποίησης των ελέγχων και των ποινών για παραβιάσεις της κείμενης νομοθεσίας, της ενίσχυσης της ανακύκλωσης και της ταχύτερης εφαρμογής του συστήματος εγγυοδοσίας για το αλουμίνιο και το πλαστικό (DRS).
Νέα καθυστέρηση στην εφαρμογή του συστήματος εγγυοδοσίας για το αλουμίνιο και το πλαστικό
«Οι πληροφορίες μας λένε ότι το σύστημα εγγυοδοσίας εναλλακτικής διαχείρισης για pet πλαστικό μπουκάλι και αλουμίνιο κουτάκι, θα εφαρμοστεί τελικά μέσα στο 2026, μετά το Πάσχα, και όχι αρχές Δεκέμβρη του 2025, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί. Σχεδιάζεται ένα δίκτυο με εξοπλισμούς σε σουπερμάρκετ, προκειμένου να διευκολυνθούν οι πολίτες. Αυτή τη στιγμή, το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένει η έλλειψη ενημέρωσης των πολιτών. Σκεφτείτε για παράδειγμα τη συσκευασία μιας οδοντόβουρτσας που κάποιος τη ρίχνει στον μπλε κάδο. Εδώ έχουμε ένα διπλό υλικό, πλαστικό και χαρτί, το οποίο δύσκολα ανακυκλώνεται, καθώς θα έπρεπε να γίνει διαχωρισμός».
Πρόσθεσε πως τα υλικά που ανακυκλώνονται δεν θάβονται, αλλά αποκτούν νέα ζωή, γιατί έχουν αξία στην αγορά και με την επαναχρησιμοποίησή τους κάποιος βγάζει κέρδος.
Αυξημένα περιστατικά πυρκαγιών σε ΚΔΑΥ
Απαντώντας στο ερώτημα γιατί υπάρχουν αυξημένα περιστατικά πυρκαγιών στα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ), η κα Μπέλση απέδωσε το γεγονός στο ότι περιέχουν πολλά εύφλεκτα υλικά.
«Γκαζάκια, βεγγαλικά, φωτοβολίδες, μπαταρίες, είναι μερικά από τα αντικείμενα που συγκεντρώνονται εκεί. Επομένως είναι λογικό να αυξηθούν οι πιθανότητες αυτανάφλεξης. Το μεγαλύτερο ρίσκο είναι η φωτιά για τα κέντρα διαχείρισης αποβλήτων. Έχει τύχει ένα ΚΔΑΥ να πάρει 35 φορές φωτιά μέσα σε ένα χρόνο! Οι οργανισμοί που οφείλουν να κάνουν τους σχετικούς ελέγχους είναι υποστελεχωμένοι και αυτό δημιουργεί ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού για τις ίδιες τις εταιρείες. Προσπαθούμε εδώ και ενάμιση χρόνο να περάσουμε τα υποχρεωτικά ψηφιακά έντυπα αναγνώρισης για τα επικίνδυνα απόβλητα εναλλακτικής διαχείρισης, χωρίς αποτέλεσμα».
Δεδομένου ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει χώρος υγειονομικής ταφής επικίνδυνων προϊόντων, συνίσταται η διασυνοριακή μεταφορά, μόνο που και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει κωλυσιεργία από την πλευρά των κρατικών μηχανισμών. Όπως επισημάνθηκε χρειάζονται αρκετοί μήνες για να βγάλει τη σχετική άδεια το ΥΠΕΝ με αποτέλεσμα ένας μεγάλος όγκος επικίνδυνων αποβλήτων να είναι εκτεθειμένος και να λιμνάζει σε διάφορα σημεία.
Στον τομέα των Υποδομών Διαχείρισης Αποβλήτων, ειδική μνεία έγινε στην επιβεβλημένη επανεκκίνηση των διαγωνιστικών διαδικασιών για τα απαραίτητα έργα στην Αττική στην απλοποίηση και επιτάχυνση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης σχετικών υποδομών και στην επιτάχυνση των διαδικασιών για την έγκριση των ΠΕΣΔΑ, με παράλληλη, άμεση ολοκλήρωση ρεαλιστικών ολιστικών σχεδίων που θα εστιάζουν στη βελτίωση της διαλογής στην πηγή των υλικών.
Ο πονοκέφαλος των … βιοαποβλήτων
«Υπάρχει μια συζήτηση για τα βιοαπόβλητα, τα οποία αποτελούν το 40% των συνολικών απόβλητων που παράγονται και συλλέγονται σε κάδους. Ένα μεγάλο μέρος τους, αντί για τον καφέ κάδο, καταλήγει στον πράσινο, στον οποίο επίσης το περιεχόμενό του σε ένα ποσοστό 5% με 10% είναι ανακυκλώσιμο και θα έπρεπε να μπει στον μπλε, αλλά δυστυχώς καταστρέφεται. Όποια κίνηση γίνει για τα βιοαπόβλητα, πρέπει να γίνει προσεκτικά, γιατί είναι παντού, ώστε να μην επηρεαστούν τα υφιστάμενα ή σχεδιαζόμενα έργα μέσω ΣΔΙΤ ή δημόσιων συμβάσεων» υπογράμμισε η κα Μπέλση, τονίζοντας ότι η κομποστοποίηση υλοποιείται σε πολύ μικρό βαθμό στην Αττική.
Στη Συνέντευξη Τύπου, τονίσθηκε, επίσης, η κομβική σημασία της προώθησης της ενεργειακής αξιοποίησης, ως αναγκαίας συνθήκης για την επίτευξη του εθνικού στόχου ελαχιστοποίησης της ταφής, υπό τις αυστηρές όμως προϋποθέσεις, ο σχετικός σχεδιασμός να λάβει υπόψη του τις υφιστάμενες υποδομές, να επικεντρωθεί στη βελτίωση της ανακύκλωσης και την ολοκλήρωση μονάδων ανάκτησης υλικών (εκσυγχρονισμός ΜΕΑ/ΜΑΑ) που προηγούνται της διαχείρισης του υπολείμματος και να μην προχωρήσει καμία «μεταβατική» λύση με καύση σύμμεικτων αποβλήτων.
«Μόνο μέσω ενεργειακής αξιοποίησης μπορείς να μειώσεις την ταφή αποβλήτων. Όλες οι χώρες έχουν χρονική υστέρηση ως προς την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί, ωστόσο, η Ελλάδα βρίσκεται αρκετά πίσω. Η Πολιτεία οφείλει να μην αντιμετωπίζει τα θέματα της Ανακύκλωσης και της Κυκλικής Οικονομίας ως πάρεργο, αλλά να σκύψει με τόλμη και αποφασιστικότητα πάνω στα προβλήματα που παρουσιάζονται και να δώσει ολιστικές και αποτελεσματικές λύσεις, μην υπολογίζοντας κανένα πρόσκαιρο πολιτικό κόστος» κατέληξε.
Να σημειωθεί ότι ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων συστάθηκε το 2010 από εταιρείες που ασκούν βιομηχανική δραστηριότητα στην Ελλάδα στους τομείς της ανακύκλωσης και αξιοποίησης αποβλήτων, υποπροϊόντων και δευτερογενών πρώτων υλών. Σήμερα απαριθμεί 28 εταιρείες – μέλη, πρωτοπόρες βιομηχανίες, οι οποίες έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους στο κοινό όραμα της προαγωγής της Κυκλικής Οικονομίας, του νέου αυτού παραγωγικού οικονομικού μοντέλου που μπορεί να αποτελέσει καταλύτη ανάπτυξης για την Ελλάδα με οφέλη για όλους.
