Το διπλό μήνυμα της Morgan Stanley για την οικονομία του 2026
Οι προβλέψεις για την παγκόσμια οικονομία του 2026 είναι το είδος της αισιοδοξίας που ακούγεται συγκρατημένη, αλλά όχι αρκετή ώστε να καθησυχάσει τις αγορές. Η Morgan Stanley βλέπει έναν κόσμο που επιβραδύνει ήπια, με παγκόσμια ανάπτυξη γύρω στο 3%, πτώση πληθωρισμού και κεντρικές τράπεζες που αποκτούν χώρο να μειώσουν επιτόκια χωρίς να φοβούνται ότι θα χάσουν την αξιοπιστία τους. Όμως η βάση αυτής της πρόβλεψης στηρίζεται σε δύο πυλώνες που αρχίζουν να τρίζουν. Τον Αμερικανό καταναλωτή και το αφήγημα της τεχνητής νοημοσύνης.
Στα χαρτιά, τα αμερικανικά νοικοκυριά δείχνουν ισχυρά. Καθαρός πλούτος σε ιστορικά υψηλά, αποταμιεύσεις που δεν εξανεμίστηκαν πλήρως και χαμηλή αν και αυξανόμενη ανεργία. Όμως πίσω από αυτά κρύβεται η βαθύτερη ανησυχία των αγορών. Η κατανάλωση συνεχίζει να ενισχύεται, αλλά με ρωγμές που γίνονται πιο εμφανείς κάθε μήνα.
Οι πιστωτικές κάρτες καταγράφουν ρεκόρ καθυστερήσεων, οι τράπεζες σφίγγουν τα κριτήρια δανεισμού και οι επιχειρήσεις λιανικής μιλούν για «κόπωση» στο καλάθι των αγορών. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η αγορά εργασίας ίσως έχει ήδη στρίψει προς την επιβράδυνση και αυτό δεν αποτυπώνεται ακόμη στις επίσημες προβλέψεις ανάπτυξης 1,8% για το 2026. Το μεγάλο ερώτημα του 2026 δεν είναι εάν ο καταναλωτής θα επιβραδύνει. Είναι αν θα το κάνει με ομαλό τρόπο ή απότομα.
Η δεύτερη μεγάλη υπόθεση είναι ότι οι επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη θα συνεχιστούν με ρυθμό ικανό να προστατεύσει την επιχειρηματική δραστηριότητα από τις επιπτώσεις των υψηλών επιτοκίων. Ναι, οι επενδύσεις είναι ακόμη μεγάλες. Ναι, η Silicon Valley εξακολουθεί να ρίχνει τεράστια κεφάλαια σε μοντέλα, compute infrastructure και παραγωγικές εφαρμογές. Αλλά το βασικό πρόβλημα είναι αλλού. Τα κέρδη παραγωγικότητας δεν έχουν ακόμη εμφανιστεί στην ευρύτερη οικονομία. Η ΑΙ λειτουργεί σαν call option πάνω στην απρόσμενη ανάπτυξη, ιδίως για τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, αλλά όχι σαν θεμελιωμένο μακροοικονομικό δεδομένο.
Η Morgan Stanley θεωρεί ότι η παραγωγικότητα θα αρχίσει να ανεβαίνει σημαντικά στο δεύτερο μισό του 2026. Αν όμως η υιοθέτηση καθυστερήσει, τα επόμενα τρίμηνα θα είναι πολύ διαφορετικά από αυτό που πολλοί αναμένουν.
Το black box της Ευρώπης και η ανάπτυξη της Κίνας
Η Ευρωζώνη συνεχίζει να εκπλήσσει μόνο ως προς την αδυναμία της να εκπλήξει. Η ανάπτυξη 1,1% για το 2026 και 1,3% για το 2027 δεν είναι νέο, αλλά είναι σημαντικό γιατί σημαίνει ότι η περιοχή παραμένει ευάλωτη σε εξωτερικά σοκ είτε αυτά προέλθουν από τις ΗΠΑ είτε από την Κίνα. Η ΕΚΤ υπόσχεται σταθερά επιτόκια. Η αγορά, όμως, προεξοφλεί δύο μειώσεις από ανάγκη. Με τον πληθωρισμό κάτω από τον στόχο, η όποια αντίσταση της Φρανκφούρτης μπορεί να αποδειχθεί περισσότερο ρητορική παρά πραγματική.
Την ίδια στιγμή το 5% του 2026 για την Κίνα μοιάζει καλό. Η πραγματική εικόνα παραμένει η ίδια. αδύναμη εσωτερική ζήτηση, μια αγορά ακινήτων που δεν σταθεροποιείται και ένας αποπληθωριστής ΑΕΠ που παραμένει αρνητικός. Το 4,5% του 2027 δεν σημαίνει επιβράδυνση σημαίνει ότι τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης τελειώνουν. Το Πεκίνο μπορεί να συνεχίσει να σπρώχνει την ανάπτυξη, αλλά το πόσο αποτελεσματικά θα φτάσει αυτό στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά είναι ανοικτό ερώτημα.
Η μεγάλη εικόνα
Η Morgan Stanley περιγράφει την κατάσταση ως «ευρύ φάσμα πιθανών εκβάσεων». Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος το 2026 θα κινηθεί ανάμεσα σε τρία σενάρια.
1. Το σενάριο της υπεραπόδοσης
Ο καταναλωτής αντέχει, οι επιχειρήσεις επενδύουν, και η ΑΙ δίνει ώθηση παραγωγικότητας νωρίτερα. Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ ξεπερνά το 3%.
2. Το σενάριο της ΑΙ-έκρηξης
Η παραγωγικότητα αυξάνεται απότομα, χωρίς πληθωρισμό. Η ανεργία μένει σταθερή, οι εταιρείες χρειάζονται λιγότερους εργαζομένους.
3. Το σενάριο της ήπιας ύφεσης
Οι καθυστερημένες επιδράσεις των επιτοκίων χτυπούν όλες μαζί. Οι δασμοί αυξάνουν τιμές και πιέζουν την κατανάλωση. Οι μεταναστευτικοί περιορισμοί σκληραίνουν την αγορά εργασίας.
