Business Monitor: Ο Σπύρος Βασιλάκος και το Εθνικό Αστεροσκοπείο οδηγούν την Ελλάδα στη νέα διαστημική εποχή
Στο νέο επεισόδιο του Business Monitor με τον Τάσο Ζάχο, οι κάμερες άφησαν το στούντιο και ανέβηκαν στον… Λόφο των Νυμφών. Εκεί, στο ιστορικό Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ο νέος Πρόεδρος και Διευθυντής του, Σπύρος Βασιλάκος, υποδέχθηκε την Ιωάννα Θωμά, Senior Editor του Fortune Greece, σε έναν χώρο όπου η επιστήμη συναντά την καινοτομία, την άμυνα και, κυριολεκτικά, το Διάστημα.
Ο Σπύρος Βασιλάκος ανήκει στο 2% των πιο επιδραστικών επιστημόνων παγκοσμίως σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Stanford, έχει δημοσιεύσει πάνω από 200 ερευνητικές εργασίες και έχει βραβευθεί πέντε φορές στον διεθνή Διαγωνισμό Βαρύτητας στις ΗΠΑ. Σήμερα, καλείται να οδηγήσει το παλαιότερο ερευνητικό κέντρο της Ελλάδας στη νέα διαστημική εποχή.
Από τον Όθωνα και τον Κολοκοτρώνη στη σύγχρονη διαστημική οικονομία
Ο ίδιος θυμίζει ότι το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών είναι το ιστορικότερο ερευνητικό κέντρο της χώρας, και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο θεμέλιος λίθος τοποθετήθηκε το 1842, παρουσία του βασιλιά Όθωνα, του Κολοκοτρώνη και επιφανών αγωνιστών της εποχής. Έκτοτε, για πάνω από 180 χρόνια, λειτουργεί αδιάλειπτα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της επιστήμης, της έρευνας και της καινοτομίας.
«Πρακτικά, μελετάμε τα πάντα από το εσωτερικό της Γης, την επιφάνεια και την ατμόσφαιρα, μέχρι το πολύ, πολύ μακρινό Διάστημα», σημείωσε ο Σπύρος Βασιλάκος, υπογραμμίζοντας ότι η δραστηριότητα του Αστεροσκοπείου είναι άρρηκτα δεμένη με την πορεία του νεότερου ελληνικού κράτους.
Συνεργασίες με ESA, NASA και η ιστορική επικοινωνία με το διαστημόπλοιο Psyche
Τα τελευταία χρόνια, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών έχει μετατραπεί σε στρατηγικό εταίρο των μεγαλύτερων διαστημικών οργανισμών. Διαθέτει μνημόνιο στρατηγικής συνεργασίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) σε νέες τεχνολογίες διαστήματος και επικοινωνιών, συνεργάζεται με τη NASA και σημαντικές εταιρείες αεροδιαστημικής, ελληνικές και ευρωπαϊκές.
Στον πυρήνα αυτής της συνεργασίας βρίσκονται δύο μεγάλα τηλεσκόπια στην Πελοπόννησο:
-
Το τηλεσκόπιο «Αρίσταρχος» στο Αστεροσκοπείο Χελμού, το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια και το δεύτερο μεγαλύτερο της ηπειρωτικής Ευρώπης.
-
Το τηλεσκόπιο του Κρυονερίου, πάνω από το Κιάτο, σε υψόμετρο 980 μέτρων.
Και τα δύο εντάχθηκαν, μετά από αυστηρή αξιολόγηση, σε ειδικά projects της ESA για νέες διαστημικές τεχνολογίες επικοινωνιών μέσω λέιζερ.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ήρθε και η μεγάλη στιγμή της 7ης Ιουλίου, όταν από το Κρυονέρι εκπέμφθηκε μια δέσμη λέιζερ που ταξίδεψε με την ταχύτητα του φωτός σχεδόν 280 εκατομμύρια χιλιόμετρα για να «βρει» το διαστημόπλοιο Psyche της NASA, το οποίο κινείται μεταξύ Άρη και Δία.
Η δέσμη εντόπισε το σκάφος, πραγματοποιήθηκε ζεύξη μέσω οπτικής επικοινωνίας και η απόκριση λήφθηκε στο Χελμό, με συνολική διάρκεια πειράματος 32 λεπτά. Το εγχείρημα αυτό, που επαναλήφθηκε με επιτυχία τέσσερις φορές, χαρακτηρίστηκε «ιστορικών διαστάσεων», ενώ στο Αστεροσκοπείο βρέθηκε διεθνής ομάδα επιστημόνων, καθώς και εμπειρογνώμονες της NASA για να πιστοποιήσουν το αποτέλεσμα.
«Αποδείξαμε ότι ένα δημόσιο ερευνητικό κέντρο στην Ελλάδα μπορεί να συμμετέχει ενεργά σε αποστολές αιχμής», τόνισε ο κ. Βασιλάκος, αποκαλύπτοντας ότι η συνεργασία με ESA και NASA θα κλιμακωθεί με νέα projects τα επόμενα χρόνια.
Η Ελλάδα στο «σκληρό πυρήνα» της ευρωπαϊκής διαστημικής πολιτικής
Η συζήτηση προχώρησε και στο κεφάλαιο της διαστημικής βιομηχανίας. Η Ελλάδα έχει ήδη δορυφόρους σε τροχιά και σχεδιάζει νέους μικροδορυφόρους και νανοδορυφόρους, με το Εθνικό Αστεροσκοπείο να συμμετέχει στο πρόγραμμα ΕΡΜΗΣ – ένα σμήνος τριών μικροδορυφόρων που αναμένεται να εκτοξευθεί έως το 2027 για την παρατήρηση της ελληνικής επικράτειας, της ναυσιπλοΐας και της πολιτικής προστασίας.
Παράλληλα, η χώρα έχει ενταχθεί στον σκληρό πυρήνα του ευρωπαϊκού προγράμματος Space Surveillance and Tracking (SST), που παρακολουθεί τις τροχιές δορυφόρων γύρω από τη Γη, με στόχο να μειωθεί το «χάος» στο διάστημα και να ενισχυθεί η πλανητική άμυνα έναντι συγκρούσεων ή βλαβών.
Στο επόμενο βήμα, το Αστεροσκοπείο ετοιμάζεται να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας, με στόχο να αξιοποιηθεί η τεχνογνωσία του σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας και άμυνας.
Δείτε ολόκληρη τη συνέντευξη εδώ:
Δείτε όλα τα επεισόδια της εκπομπής Business Monitor στο Youtube.
Παραγωγή: Forward Media
Strategic Communication Partner: Danezis Stories
Παρουσίαση: Τάσος Ζάχος
Αρχισυνταξία: Βασίλης Σαμούρκας
Συντακτική Ομάδα: Μαρία Ακριβού, Ιωάννα Θωμά, Βασίλης Σαμούρκας
