Στις Βρυξέλλες ο Κυριάκος Μητσοτάκης -Τα μέτωπα με αγρότες και Ουκρανικό
Με ανοιχτό το μέτωπο με τους αγρότες τόσο ο Έλληνας πρωθυπουργός όσο και οι άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες βρίσκονται σήμερα στις Βρυξέλλες για την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, με βασικό θέμα τη χρηματοδότηση των αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας και άλλα ζητήματα στην ατζέντα όπως η διεύρυνση της ΕΕ, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, η γεωοικονομική κατάσταση και η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.
Καθώς κλιμακώνεται η πίεση από τις ΗΠΑ για ειρηνευτική συμφωνία Ουκρανίας – Ρωσίας, η Σύνοδος Κορυφής θεωρείται κρίσιμη για τον ρόλο της Ευρώπης στο διπλωματικό παιχνίδι ενώ οι αποφάσεις δυνητικά καθορίζουν τον σχεδιασμό της σε θέματα ασφάλειας. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να πάρουν θέση στο σχέδιο για χορήγηση στο Κίεβο δανείου 90 δισ. ευρώ, είτε με χρηματοδότηση από την Euroclear (το Βελγικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων, που έχει ομόλογα της ρωσικής κεντρικής τράπεζας μετά τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Μόσχας), με το δάνειο να αποπληρώνεται εάν η Μόσχα καταβάλλει αποζημιώσεις στην Ουκρανία είτε με κοινό δανεισμό κατά τα πρότυπα του δανεισμού της ΕΕ την περίοδο της πανδημίας.
Η θέση της Ελλάδας, σύμφωνα με πηγές στο Μαξίμου, είναι κατ’ αρχήν θετική στην αξιοποίηση των δεσμευμένων ρωσικών assets για την χρηματοδότηση της Ουκρανίας με τη μεγαλύτερη δυνατή νομική και δημοσιονομική ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα μαζί με άλλα κράτη μέλη, έχει ζητήσει αξιολόγηση των πιθανών δημοσιονομικών και ευρύτερων οικονομικών επιπτώσεων που σχετίζονται με το Δάνειο Επανορθώσεων και τις εγγυήσεις που το συνοδεύουν. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προτείνει ότι, σε ενδεχόμενο ενεργοποίησης των εγγυήσεων, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί μηχανισμός ρήτρας διαφυγής, ώστε οι δημόσιες δαπάνες που θα προκύψουν από τυχόν αποπληρωμή εγγυήσεων να εξαιρούνται από τον υπολογισμό του στόχου δαπανών, όπως αυτοί καθορίζονται στα πλαίσια των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων.
Ας σημειωθεί ότι η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι έχει ταχθεί υπέρ της άποψης ότι η Ρωσία πρέπει να πληρώσει για την ανοικοδόμηση της χώρας όπου επιτέθηκε, αλλά αυτό πρέπει να επιτευχθεί με στέρεη νομική βάση ενώ ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, είπε ότι θα συνεχίσει να αγωνίζεται ώστε έως και 90 δισ. ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία να καταστούν αξιοποιήσιμα για την άμυνα της Ουκρανίας. Είχε προηγηθεί η πρόταση της επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη χρηματοδότηση των επειγουσών αναγκών της Ουκρανίας για την περίοδο 2026 – 2027 είτε με κοινό δανεισμό της ΕΕ είτε με το δάνειο αποζημιώσεων, με εγγύηση τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία εντός της ΕΕ. Το Βέλγιο, ωστόσο, όπου είναι “παγωμένα” ρωσικά περιουσιακά στοιχεία άνω των 200 δισ. ευρώ, αντέδρασε καθώς η Euroclear αντιμετωπίζει διεκδικήσεις αποζημιώσεων 230 δισ. δολ. της ρωσικής κεντρικής τράπεζας.
Αναφορικά με τα άλλα θέματα στην ατζέντα της συνόδου στις Βρυξέλλες, σημειώνεται ότι για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, βασική θέση της κυβέρνησης είναι ότι ανταγωνιστικότητα και συνοχή είναι στόχοι πρώτης προτεραιότητας, συμπληρωματικοί και όχι ανταγωνιστικοί μεταξύ τους και πρέπει να ειδωθούν υπό το ίδιο πρίσμα και με μια ολιστική προσέγγιση καλύπτοντας το σύνολο της Ένωσης και τις επιχειρήσεις όλων των μεγεθών, προφανώς και των μικρομεσαίων. Επιπλέον, στόχος πρώτης προτεραιότητας είναι και πρέπει να παραμείνει και η Κοινή Αγροτική Πολιτική, για την οποία, όπως και για την Συνοχή, πρέπει να προβλέπονται διακριτοί και επαρκείς πόροι σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σχετικά με τη Σύνοδο ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων η κυβέρνηση τάσσεται υπέρ της άποψης ότι η Ελλάδα είναι σταθερά υπέρ της διεύρυνσης ως επένδυση στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Πρόκειται για διαδικασία που εξαρτάται από τις επιδόσεις του κάθε υποψήφιου κράτους, μια δύσκολη διαδικασία, που απαιτεί μεταρρυθμίσεις και συμμόρφωση με τα προαπαιτούμενα της ενταξιακής διαδικασίας. Αναφορικά με τους εταίρους στα Δυτικά Βαλκάνια, η πάγια θέση της χώρας είναι ότι το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται στην ΕΕ και η Ελλάδα στηρίζει σταθερά την ενταξιακή τους προοπτική εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις και τα προαπαιτούμενα, ιδιαίτερα τις σχέσεις καλής γειτονίας και την τήρηση των δεσμευτικών διεθνών συμφωνιών.
