Ανάλυση: Τι δείχνουν οι αγορές, ποιες οι προκλήσεις για το μέλλον, τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις

Ανάλυση: Τι δείχνουν οι αγορές, ποιες οι προκλήσεις για το μέλλον, τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις
Photo: pixabay.com

Γράφει ο Ευστάθιος Λιακόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της BSS

Παγκοσμίως η αισιοδοξία για την ανάκαμψη των κυριότερων οικονομιών, κυρίως λόγω των σημαντικών παρεμβάσεων νομισματικής και δημοσιονομικής στήριξης, τροφοδοτεί τη διάθεση για επενδυτικές τοποθετήσεις.

Σημαντικοί πρόδρομοι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, όπως οι δείκτες για τους τομείς μεταποίησης και υπηρεσιών PMI, καταδεικνύουν ανάκαμψη των κυριότερων οικονομιών το γ τρίμηνο του έτους μετά τη μεγαλύτερη συρρίκνωση από καταγραφής των στοιχείων που παρουσίασε το ΑΕΠ το β τρίμηνο.

Παράλληλα, οι Κεντρικές Τράπεζες και κυβερνήσεις έχουν επικοινωνήσει ότι θα προβούν σε υιοθέτηση πρόσθετων μέτρων οικονομικής στήριξης, εφόσον κριθεί αναγκαίο. Στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος έχει συμβάλει η αισιοδοξία για την ανάπτυξη αποτελεσματικού εμβολίου για την πανδημία.

Ο χρηματιστηριακός δείκτης S&P 500 έχει ανακάμψει κατά περίπου 50% από το χαμηλό από τον Δεκέμβριο 2016, στο οποίο υποχώρησε τον Μάρτιο, και ο δείκτης μεταβλητότητας παρότι παραμένει πολύ υψηλότερα του ιστορικού μέσου όρου, έχει παρουσιάσει σημαντική υποχώρηση από το ιστορικά υψηλό που προσέγγισε τον Μάρτιο.

Η πανδημία εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να αποτελεί πολύ σημαντική πρόκληση για την παγκόσμια οικονομία, ωστόσο, οι οικονομικές επιπτώσεις του δεύτερου κύματος εξάπλωσης, αναμένεται ότι θα είναι ηπιότερες, καθώς οι κυβερνήσεις των περισσότερων κρατών φαίνονται προετοιμασμένες να τις διαχειριστούν, χωρίς να προβούν σε επαναφορά γενικευμένων περιοριστικών μέτρων.

Ωστόσο, η αβεβαιότητα για την προοπτική της ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας παραμένει αυξημένη με τις εξελίξεις αναφορικά με την προσπάθεια ελέγχου της πανδημίας και την ανάπτυξη αποτελεσματικού εμβολίου να αποτελούν καθοριστικό παράγοντα.

Επίσης, πρόκληση συνεχίζει να αποτελεί η ένταση στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Κίνα εν όψει και των Προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο. Απέναντι σε αυτή την εικόνα, η χώρα μας έχει να αντιμετωπίσει πολύ μεγάλη πτώση του ΑΕΠ, μεγαλύτερη από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, λόγω κυρίως της μεγάλης εξάρτησης της από τον τομέα των υπηρεσιών και ειδικότερα του Τουρισμού.

Ο τομέας του τουρισμού, παρά τις προσπάθειες φαίνεται να τείνει να καλύψει μόλις το 25%-30% των εσόδων του οικονομικού έτους 2019. Αυτό από μόνο του έχει μια αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ, πέριξ του 7,5%. Οι εκτιμήσεις μας όπως διατυπώθηκαν με άρθρο μας την 11.05.2020, «Μια ακόμα κρίση ή η κρίση», είναι για κάμψη του ΑΕΠ της τάξεως του 16,8%. Το ποσό της τελικής κάμψης θα μετριαστεί από τις δημόσιες παρεμβάσεις που είναι μεγάλες και σοβαρές. Το έλλειμμα θα είναι στα επίπεδα του 2010, που μας οδήγησε στα μνημόνια, ενώ ο δείκτης χρέους/ ΑΕΠ θα επιδεινωθεί περαιτέρω. Άρα έχουμε να κάνουμε με μια δύσκολη εξίσωση.

Τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις απέναντι σε αυτή την κατάσταση;

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, θα πρέπει να σκεφτούμε τι αναμένεται, όχι στους επόμενους 6-8 μήνες, αλλά στα επόμενα 1-2 έτη ειδικότερα στη χώρα μας, χωρίς να μπορούμε να λάβουμε υπόψη μας αστάθμητους παράγοντες όπως η «πολιτική Ερντογάν». Ανάλογα με το χρονικό μέγεθος των επιπτώσεων, διαμορφώνεται και ένα άλλο πλαίσιο δράσεων. Η εκτίμηση μας είναι ότι η ελληνική οικονομία θα αντιδράσει γρήγορα και έντονα σε ένα θετικό νέο – π.χ. ανακάλυψη εμβολίου- περισσότερο έντονα και θετικά από άλλες οικονομίες.

Η άποψη μας αυτή στηρίζεται στις εξής παραδοχές:

  • Η ελληνική οικονομία έχει συμπιεστεί σε υπερβολικό βαθμό τα προηγούμενα έτη, επιβαρυνόμενη και από εθνικές αστοχίες και η τελική εικόνα του ελληνικού ΑΕΠ, αδικεί τις δυνατότητες της.
  • Το επενδυτικό κλίμα για την χώρα, ήταν ιδιαίτερα θετικό και τα νέα δεδομένα μάλλον αύξησαν τις επενδυτικές ευκαιρίες, ενώ το επενδυτικό ενδιαφέρον δεν έχει αποσυρθεί.
  • Η αντιμετώπιση των αγορών έναντι της Ελλάδος έχει μεταβληθεί σημαντικά και θετικά.
  • Πρώτη φορά μετά από αρκετά έτη, λαμβάνονται αποφάσεις ελάφρυνσης του φορτίου του επιχειρηματικού κόσμου.
  • Οι τομείς που επιβαρύνονται όπως ο τουρισμός θα μπορέσουν σχετικά γρήγορα και απότομα να αντιδράσουν προς τα πάνω, με το άκουσμα ενός θετικού νέου.

Με βάση την ανωτέρω παραδοχή οι επιχειρήσεις πρέπει να λάβουν μέτρα χωρίς όμως να αλλάξουν και τη δομή λειτουργίας.

  • Μειώνουμε τις δαπάνες, ώστε να περιορίσουμε τις αρνητικές επιπτώσεις. Μειώνουμε το μέγεθος δαπανών κατά τουλάχιστον 15% και ανάλογα με τις επιπτώσεις που έχουμε στις πωλήσεις.
  • Διεκδικούμε τον μέγιστο δυνατό Κύκλο Εργασιών.
  • Αυστηροποιούμε την πιστοδοτική μας πολιτική.
  • Αναζητούμε κάθε ενίσχυση που είναι διαθέσιμη και συνάδει με το business μας.
  • Διαμορφώνουμε ομάδα διαχείρισης κρίσης.
  • Παρακολουθούμε τις εξελίξεις.
  • Αναζητούμε επενδυτικές ευκαιρίες.

Όλα τα ανωτέρω βέβαια, θα πρέπει η κάθε επιχείρηση να τα μελετήσει και σταθμίσει σε σχέση και με τις ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας και τις παθογένειες της ίδιας.

Μέγεθος επιβάρυνσης πωλήσεων, σχέση δανείων/ πωλήσεων, σχέση ebitda/ υποχρεώσεων, λειτουργικά έξοδα έναντι πωλήσεων αποτελούν ενδεικτικούς παράγοντες στάθμισης των επιμέρους αντιδράσεων που η κάθε επιχειρηματική μονάδα πρέπει να μελετήσει και σταθμίσει.

Οι συνθήκες απαιτούν ψύχραιμη και δυναμική διοικητική ομάδα. Επίσης απαιτούν ισχυρούς συνεργάτες. Η BSS παραμένει πάντοτε στο πλευρό του επιχειρηματικού κόσμου, αποτελώντας έναν ισχυρό και πολύτιμο συνεργάτη.