Πόσο πρέπει να φοβόμαστε ένα κραχ στα κρυπτονομίσματα
Προς απόδειξη του υπερβολικού ενθουσιασμού που επικρατεί στις χρηματοπιστωτικές αγορές αυτήν τη στιγμή, δεν χρειάζεται να κοιτάξετε πέρα από τον αγαπημένο μας φίλο, τα κρυπτονομίσματα. Η φαινομενικά ασταμάτητη άνοδος αυτού του κερδοσκοπικού περιουσιακού στοιχείου αυτήν την εβδομάδα έφτασε σε νέα άκρα με την παράξενη ιστορία της Eightco Holdings.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η Eightco Holdings ήταν απλώς μια μικρή εταιρεία διαχείρισης αποθεμάτων ηλεκτρονικού εμπορίου. Ώσπου τη Δευτέρα ανακοίνωσε πως σχεδιάζει να εστιάσει τις προσπάθειές της όχι στη συσκευασία, αλλά στη δανειοδότηση χρημάτων για να αγοράσει crypto tokens συνδεδεμένα με την τεχνολογία σάρωσης ματιών που προωθεί ο Sam Altman της OpenAI.
Ερωτήσεις όπως «γιατί;», «για τι είναι αυτά τα tokens;» και «ποιος θα σκανάρει τα μάτια του για τους μαγνήτες της Silicon Valley;» φαίνεται να απευθύνονται σε «συντηρητικούς». Οι αγορές δεν περίμεναν να μάθουν — η μετοχή εκτοξεύτηκε πάνω από 5.000% πριν καταλήξει σε «μόλις» 3.000% κέρδος την επόμενη μέρα, μετά από αυτό που η εταιρεία περιέγραψε ως «πρωτοποριακή» πρωτοβουλία.
Αυτό μπορεί όντως να είναι πρωτοποριακό για αυτά τα συγκεκριμένα eyeball tokens, αλλά εκατοντάδες παρόμοια projects αναπτύσσονται σε όλο τον κόσμο, καθώς εταιρείες εισηγμένες σε ρυθμιζόμενες αγορές εγκαταλείπουν τις συνηθισμένες επιχειρηματικές δραστηριότητες για να στοιχηματίσουν τα πάντα στα tokens που τόσο αγαπά ο Ντόναλντ Τραμπ αλλά ακόμη δεν έχουν ευρεία εφαρμογή στον πραγματικό κόσμο.
Όλα αυτά οφείλουν πολλά στην έμπνευση του Michael Saylor, πρωτοπόρου στον χώρο, ο οποίος μετά την πανδημία μετέτρεψε επιτυχώς την καταρρέουσα εταιρεία λογισμικού του, MicroStrategy, σε ένα bitcoin τέρας αξίας 92 δισ. δολαρίων, που τώρα ονομάζεται Strategy. Στην πορεία, δημιούργησε τεράστιο πλούτο για μια μεγάλη ομάδα πιστών υποστηρικτών του (παρά το γεγονός ότι δεν έχει συμπεριληφθεί στον δείκτη S&P 500).
Ευχόμασε καλή τύχη σε όποιον βάζει τις οικονομίες του σε τέτοιες επιχειρήσεις, που γενικά προσελκύουν περισσότερο μικροεπενδυτές πρόθυμους να ρισκάρουν ή πιστούς στον κόσμο των crypto, παρά θεσμικούς διαχειριστές κεφαλαίων.
Ο κίνδυνος δεν είναι συστημικός, οπότε κάποια πράγματα μπορεί να τύχουν συγχώρεσης. Ωστόσο, έχει σημασία στο ότι αποτελεί ένα ακραίο περιθώριο των αγορών, υπερβολικά αισιόδοξο για το καλό του. Αυτό είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά. Και η Federal Reserve δεν έχει καν αρχίσει να μειώνει ξανά τα επιτόκια.
Δεν είναι όλοι οι επενδυτές έτσι, αλλά πολλοί αποδέχονται ότι οι αγορές είναι ανήσυχα ενθουσιώδεις. «Αν μου έλεγες πριν από ένα χρόνο πώς θα έμοιαζε ο κόσμος, θα πίστευα ότι η αγορά θα είχε υποχωρήσει κατά 30–40%», είπε ο Nicolai Tangen, επικεφαλής του τεράστιου νορβηγικού εθνικού ταμείου πετρελαίου αξίας 2 τρισ. δολαρίων, στο FT Weekend Festival νωρίτερα αυτόν τον μήνα, και αυτό ήταν μόνο σε σχέση με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η παγκοσμιοποίηση λόγω της αμερικανικής εμπορικής πολιτικής.
Αντίθετα, έχουμε δασμούς, επιθέσεις του Donald Trump κατά της Fed, πολιτική παρέμβαση σε βασικά αμερικανικά οικονομικά στοιχεία και έναν πρόεδρο που επιλέγει νικητές και ηττημένους στην εταιρική Αμερική. Παράλληλα, οι αμερικανικές μετοχές βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, με άνοδο 10% φέτος.
Στην πραγματικότητα, αυτό κολακεύει λίγο τις ΗΠΑ. Σε σύγκριση με άλλες αγορές μετοχών παγκοσμίως, πρόκειται για μια από τις χειρότερες επιδόσεις των ΗΠΑ από το 2009, και η πτώση του δολαρίου σημαίνει ότι οι επενδυτές εκτός ΗΠΑ θα ήταν καλύτερα αν παρέμεναν στην εγχώρια αγορά.
Παρά ταύτα, είναι σαφές ότι οι επενδυτές έχουν ηθικό ακμαίο. Η τελευταία έρευνα της Absolute Strategy Research που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα έδειξε θετική διάθεση μεταξύ των διαχειριστών κεφαλαίων. «Οι παγκόσμιοι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων είναι πιο αισιόδοξοι από ό,τι πριν τρεις μήνες», ανέφερε η ASR. Η αισιοδοξία δεν είναι μόνο πάνω από τα επίπεδα μιας χαμηλής περιόδου νωρίτερα φέτος — είναι πάνω από τη μεσοσταθμική τιμή της τελευταίας δεκαετίας.
Το ερώτημα τώρα είναι τι θα συμβεί όταν αυτή η ανθεκτικότητα συνδυαστεί με τις υπερβολές που εμφανίζονται στις αγορές crypto και η Fed αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, όπως αναμένεται την επόμενη εβδομάδα;
Οι αισιόδοξοι τονίζουν ότι τα εταιρικά κέρδη στις ΗΠΑ είναι σε άριστη κατάσταση, και αυτό είναι αλήθεια. Αλλά όπως σημειώνει η ASR, είναι πολύ σπάνιο τα τελευταία πενήντα χρόνια η Fed να μειώνει τα επιτόκια ενώ τα κέρδη παρουσιάζουν τόσο καλή απόδοση, με τελευταίο αξιοσημείωτο παράδειγμα λίγο πριν την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί σε πραγματικό χρόνο πού βρίσκεται η γραμμή μεταξύ αξιέπαινης ανθεκτικότητας της αγοράς και ανησυχητικού ενθουσιασμού. Αλλά θα ήταν ανόητο να θεωρηθεί η φούσκα των crypto απλώς μια ανέφελη παράσταση.
