Από τον εγκέφαλο στην οθόνη – Η τεχνητή νοημοσύνη μεταφράζει τη σκέψη
- 16/11/2025, 20:00
- SHARE
-
Ερευνητές από UC Berkeley και NTT ανέπτυξαν τεχνολογία AI που μετατρέπει εγκεφαλική δραστηριότητα σε γραπτή περιγραφή σκέψεων, με βάση MRI scans και χιλιάδες οπτικά stimuli.
-
Το σύστημα αναγνωρίζει τι βλέπει ένα άτομο με εντυπωσιακή ακρίβεια, ανοίγοντας δρόμο για υποβοηθούμενη επικοινωνία σε άτομα με παράλυση ή απώλεια ομιλίας.
-
Παράλληλα, δημιουργεί νέα ανησυχία για την ιδιωτικότητα, αν και οι επιστήμονες διευκρινίζουν πως προς το παρόν δεν μπορεί να διαβάσει προσωπικές, ανεξέλεγκτες σκέψεις.
Οδεύουμε με ταχύτητα προς έναν κόσμο όπου το διάβασμα της σκέψης θα είναι πραγματικό. Όχι όμως με ανθρώπους τύπου Professor X, με δύο δάχτυλα στους κροτάφους να προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τις σκέψεις σου. Πρόκειται για μια τεχνολογία που ονομάζεται «mind captioning», μια μέθοδο που μετατρέπει τη δραστηριότητα του εγκεφάλου σε λεπτομερείς, γραπτές περιγραφές όσων σκέφτεται κάποιος, προσφέροντας ουσιαστικά live σχολιασμό των σκέψεων σε πραγματικό χρόνο.
Αναπτύχθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ και τα NTT Communication Science Laboratories της Ιαπωνίας, και συνδυάζει μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης με σαρώσεις εγκεφάλου MRI, ώστε να «αποκωδικοποιήσει» σκέψεις.
Ο τρόπος λειτουργίας της, όπως περιγράφεται στο Science Advances, είναι ο εξής: πρώτα, ένα μοντέλο AI επεξεργάζεται περισσότερα από 2.000 σύντομα βίντεο και μαθαίνει να αντιστοιχίζει το οπτικό περιεχόμενο με τις γραπτές λεζάντες του. Αυτό δημιουργεί για κάθε βίντεο ένα «αποτύπωμα νοήματος», ένα ψηφιακό αποτύπωμα της ιστορίας που αφηγείται.
Στη συνέχεια, ένα δεύτερο AI μαθαίνει να αντιστοιχίζει αυτά τα αποτυπώματα με πραγματικές σαρώσεις εγκεφάλου εθελοντών που παρακολουθούν τα ίδια βίντεο. Όταν ολοκληρωθεί η εκπαίδευση, ο αποκωδικοποιητής μπορεί να δει μια νέα εγκεφαλική σάρωση και να προβλέψει τι βλέπει το άτομο, περιγράφοντάς το με εντυπωσιακά ακριβείς προτάσεις.
Η νέα AI που μπορεί να διαβάσει το μυαλό σου και να τυπώσει τις σκέψεις σου
Σε ένα από τα tests, ένας συμμετέχων παρακολούθησε βίντεο κάποιου που πηδά από έναν καταρράκτη. Η πρώτη πρόβλεψη του AI ήταν «spring flow». Μετά από μερικές βελτιώσεις, έφτασε στο «ένα άτομο πηδά πάνω από έναν βαθύ καταρράκτη σε μια ορεινή κορυφογραμμή». Όχι τέλειο, αλλά τρομακτικά κοντά. Σε πολλαπλές δοκιμές, το σύστημα εντόπισε το σωστό βίντεο ανάμεσα σε 100 επιλογές περίπου στις μισές περιπτώσεις.
Η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε στο μέλλον να βοηθήσει ανθρώπους με παράλυση ή απώλεια ομιλίας να επικοινωνούν μόνο με τη σκέψη τους. Αλλά ταυτόχρονα εγείρει τις ίδιες ανησυχίες περί ιδιωτικότητας που συνοδεύουν κάθε νέα καινοτομία επιτήρησης.
Αν ανησυχείς για τα προσωπικά δεδομένα σου, οι ερευνητές διευκρινίζουν πως δεν μπορεί (ακόμη) να διαβάσει τις πιο κρυφές σκέψεις σου. Το μοντέλο απαιτεί συνεργασία, έναν τεράστιο MRI scanner και συγκεκριμένα οπτικά ερεθίσματα. Οι… πονηρές σκέψεις σου παραμένουν ασφαλείς, προς το παρόν.
Όπως καθησυχάζει ο Alex Huth του UC Berkeley σε δηλώσεις του στο Nature: «Κανείς δεν έχει δείξει ότι μπορείς να κάνεις κάτι τέτοιο, ακόμη».
Ακόμη.