Αναθεωρώντας την επιτυχία: Όταν η καριέρα δεν είναι γραμμή, αλλά διαδρομή
Γράφει η Μαρίνα Μαυρομμάτη, Διευθύνουσα Σύμβουλος, Printec
Θυμάμαι τον εαυτό μου στα 25 να σχεδιάζω την καριέρα μου σαν αρχιτεκτονικό σχέδιο. Έβλεπα μπροστά μου μια νοητή σκάλα, με κάθε σκαλοπάτι προσεκτικά χαραγμένο: το πρώτο πτυχίο, η πρώτη δουλειά, η προαγωγή, μια αλλαγή θέσης, η επόμενη αλλαγή. Όλα έμοιαζαν τακτοποιημένα. Έτσι είχαμε μάθει: ότι η επιτυχία είναι μια γραμμή που κινείται ανοδικά.
Χρόνια αργότερα, μετά από πολλές αλλαγές και κάποιες εκπλήξεις, κατάλαβα κάτι που δεν θα μπορούσα καν να φανταστώ στα 25 μου: ότι η σκάλα δεν υπάρχει. H καριέρα δεν μοιάζει καθόλου με την ευθεία, σταθερή πορεία που είχα στο μυαλό μου. Είναι περισσότερο ένας χάρτης με διαδρομές που ανοίγουν ξαφνικά, με στροφές που δεν περιμένεις να δεις, με μονοπάτια που αρχικά δεν φαίνονταν καν.
Όσοι μεγαλώσαμε με το αφήγημα της γραμμικής πορείας, χρειάζεται συχνά να «ξεμάθουμε» όσα θεωρούσαμε δεδομένα. Η παραδοσιακή συνταγή της προηγούμενης γενιάς – σπουδές, δουλειά, προαγωγή, σταθερότητα, ανταποκρίνονταν σε έναν κόσμο πιο αργό, πιο στατικό και σίγουρα πιο προβλέψιμο. Σήμερα, όμως, οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι καλούνται να κινηθούν σε ένα περιβάλλον που συνεχώς αλλάζει. Ο σημερινός κόσμος δεν λειτουργεί με γραμμικότητα, αλλά προσφέρει κάτι πολύ σημαντικό: «χώρο». Χώρο για διαφορετικές διαδρομές, διαφορετικές δεξιότητες, διαφορετικούς ορισμούς του τι σημαίνει επιτυχία.
Στην επαγγελματική μου πορεία, έχω συναντήσει ανθρώπους που έφτασαν στην επιτυχία ξεκινώντας από τα πιο απρόσμενα σημεία.
Έναν καταπληκτικό project manager που κάποτε εργαζόταν ως graphic designer. Μια δυναμική γυναίκα που ξεκίνησε από γραμματέας και σήμερα ηγείται μιας εξαιρετικής ομάδας εξυπηρέτησης πελατών. Αυτό που τους άνοιξε δρόμους δεν ήταν οι τίτλοι. Ήταν η ικανότητά τους να αναρωτιούνται, να μαθαίνουν, να προσαρμόζονται, να βλέπουν πιθανότητες εκεί που άλλοι έβλεπαν περιορισμούς.
Κι αν με ρωτήσει κάποιος ποιες δεξιότητες χρειάζονται σήμερα, θα απαντήσω χωρίς δεύτερη σκέψη: οι δεξιότητες που ενεργοποιούν το μυαλό και ενισχύουν την προσαρμοστικότητα, όχι εκείνες που το βάζουν στον αυτόματο πιλότο. Κριτική σκέψη. Περιέργεια. Ικανότητα επικοινωνίας. Ψυχραιμία στις κρίσεις. Ανθεκτικότητα μπροστά στις αλλαγές. Αυτές οι δεξιότητες συχνά χαρακτηρίζονται ως “soft”, αλλά στην πραγματικότητα είναι οι πιο δυναμικές και ανθεκτικές, γιατί είναι οι μόνες που δεν απαξιώνονται όσο ο κόσμος αλλάζει.
Με τον χρόνο άλλαξε και ο τρόπος με τον οποίο βλέπω τις σχέσεις στον επαγγελματικό χώρο. Μπορεί να έχεις χιλιάδες επαφές σε μια πλατφόρμα, αλλά να γνωρίζεις πραγματικά μόνο λίγους. Οι σημαντικές ευκαιρίες της ζωής μου δεν ήρθαν από τυχαία μηνύματα, αλλά από ανθρώπους που με γνώριζαν, ανθρώπους με τους οποίους είχα χτίσει εμπιστοσύνη και είχα μοιραστεί έγνοιες και αμφιβολίες, όχι μόνο επιτυχίες. Στην εποχή του networking, οι αληθινές σχέσεις γίνονται όλο και πιο σπάνιες, όλο και πιο πολύτιμες.
Αν έπρεπε να συνοψίσω τι κάνει σήμερα τη μεγαλύτερη διαφορά σε μια καριέρα, θα διάλεγα δύο λέξεις: θάρρος και περιέργεια. Το θάρρος να πεις «δεν ξέρω αλλά θέλω να μάθω», να σηκώσεις το χέρι όταν ένα project σε τρομάζει καιι την περιέργεια να αναζητήσεις γιατί κάτι λειτουργεί ή δεν λειτουργεί. Αυτές οι δύο δυνάμεις δεν είναι απλώς προσωπικές αρετές·, είναι οι κινητήριοι μοχλοί που μεταμορφώνουν καριέρες, οργανισμούς και κοινωνίες.
Μια τελευταία σκέψη, ίσως η πιο σημαντική σκέψη είναι να μην δανείζεσαι από κανέναν τον ορισμό της επιτυχίας ,ούτε από τους γονείς σου, ούτε από τους φίλους σου, ούτε από τα social media, ούτε από τα έτοιμα μοντέλα που έχουμε συνηθίσει. Η επιτυχία δεν είναι ο τίτλος που γράφει η κάρτα σου ούτε το ποσό στον τραπεζικό σου λογαριασμό. Είναι να νιώθεις ότι αυτό που κάνεις έχει νόημα για σένα και ενεργοποιεί τον καλύτερο εαυτό σου. Γιατί το ουσιαστικό κριτήριο επιτυχίας είναι η αίσθηση πληρότητας.
Αυτές οι δύο δυνάμεις δεν είναι απλώς προσωπικές αρετές·, είναι οι κινητήριοι μοχλοί που μεταμορφώνουν καριέρες, οργανισμούς και κοινωνίες. Ο κόσμος συνεχίζει να αλλάζει. Οι άνθρωποι της δικής μου γενιάς μεγάλωσαν με έναν συγκεκριμένο χάρτη που προσπαθούν ακόμα να τον ακολουθήσουν. Οι νεότεροι έχουν κάτι πιο δυνατό: την ελευθερία να σχεδιάσουν έναν καινουριο.
