Διχασμός στην ΕΕ για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας – Κίνδυνος για επώδυνες δημοσιονομικές προσαρμογές
Σε απότομες και δυνητικά επώδυνες δημοσιονομικές προσαρμογές θα εξαναγκαστούν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον χάσουν τον στόχο για μια μεταρρύθμιση των κανονισμών που αφορούν το όριο χρέους μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο, λόγω της αντίστασης των χωρών του Βορρά, προεξάρχουσας της Γερμανίας.
Το Βερολίνο θέλει καθολικά μέτρα, απορρίπτοντας την ιδέα των υπερχρεωμένων μελών να διαπραγματεύονται, κάθε φορά, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσαρμοσμένα προγράμματα, σε ό,τι αφορά τον έλεγχο των δαπανών τους. Υπενθυμίζεται πως η ΕΕ αναμένεται να αναθεωρήσει το λεγόμενο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, σε μια προσπάθεια να απλοποιήσει τους δημοσιονομικούς κανόνες και να καταργήσει όρους που ανάγκασαν κράτη όπως η Ελλάδα να προβούν σε δρακόντειες δημοσιονομικές περικοπές που πυροδότησαν αυτοπροκαλούμενες υφέσεις.
Υπενθυμίζεται πως βάσει του Συμφώνου Σταθερότητας το χρέος και το έλλειμμα κάθε μέλους της ΕΕ δεν πρέπει να ξεπερνά το 60% και το 3%, αντίστοιχα. Ωστόσο, αυτοί οι κανόνες ανεστάλησαν από τότε που η πανδημία του Covid έπληξε την περιοχή το 2020 και ορισμένοι είπαν ότι πρέπει να αλλάξουν πριν αποκατασταθούν την 1η Ιανουαρίου.
Η Κομισιόν, λοιπόν, επιθυμεί ευρεία συναίνεση προτού υποβάλλει συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις. Οι επικεφαλής οικονομικών του μπλοκ θα έχουν μια πρώτη συζήτηση στα μέσα Φεβρουαρίου. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις μπορεί να χρειαστεί να αρχίσουν να προετοιμάζουν τους προϋπολογισμούς για το επόμενο έτος σύμφωνα με τους παλιούς κανόνες, εάν δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι τον Μάρτιο.
«Για να το πω ωμά, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει τις ανησυχίες μας», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα μετά από συνάντηση με τον Επίτροπο Οικονομίας της ΕΕ Πάολο Τζεντιλόνι στο Βερολίνο. «Έχουμε τις αμφιβολίες μας ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα οδηγήσει σε έναν αξιόπιστο δρόμο για τη μείωση του χρέους».
Αν και η ΕΕ θα διατηρήσει τα τρέχοντα κατώτατα όρια, η Επιτροπή πρότεινε τον Νοέμβριο κάποιες αλλαγές που θα επέτρεπαν εξατομικευμένα σχέδια μείωσης του χρέους. Αυτά υποτίθεται πως θα βασίζονται στη δημοσιονομική βιωσιμότητα μιας χώρας, καθώς και στις προβλεπόμενες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις.
Αυτό θεωρήθηκε ασαφές από την πλειοψηφία των κρατών μελών. Ιδιαίτερα, θέμα ήταν η μεθοδολογία που θα χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της βιωσιμότητας του χρέους των εθνικών οικονομιών – βασικός δείκτης στο νέο πλαίσιο.
Ταμείο κυριαρχίας
Πέρα από τα παραπάνω, η εν λόγω πρωτοβουλία στοχεύει επίσης να απελευθερώσει περισσότερους πόρους για επενδύσεις στη πράσινη τεχνολογία και ανάπτυξη. Σημειώνεται πως η Επιτροπή αναζητά τρόπο να αντιμετωπίσει έναν ιδιότυπο εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ, οι οποίοι στο πλαίσιο ενός νόμου για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού θα δώσουν επιδοτήσεις σε επιχειρήσεις, γεγονός το οποίο εκτιμάται ως στρέβλωση του ανταγωνισμού.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα παρουσιάσει αυτήν την εβδομάδα τις ιδέες της για μια βιομηχανική πολιτική που θα βοηθήσει τους μεγάλους κατασκευαστές και άλλες επιχειρήσεις να παραμείνουν ανταγωνιστικές απέναντι σε δύο υπαρξιακές απειλές: τους υψηλούς λογαριασμούς ενέργειας και τις αμερικανικές επιδοτήσεις.
Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου της είναι η χαλάρωση των περιορισμών σε ό,τι αφορα το πόσα χρήματα θα μπορούν να αντλήσουν οι κυβερνήσεις -ή η ΕΕ κεντρικά- (επιχορηγήσεις), για να στηρίξουν τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα.
«Αυτά τα σχέδια μπορεί να κατακερματίσουν την ενιαία αγορά και να καλλιεργήσουν το έδαφος για επιχορηγήσεις αδιακρίτως» δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού της ευρωπαϊκής οικονομίας «κρέμονται από μια κλωστή», δεδομένου ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας ενεκρίθησαν επιχορηγήσεις τρισεκατομμυρίων ευρώ, όπως και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, για την αντιμετώπιση του ενεργειακού σοκ…
Τα σχέδια της Von der Leyen για ένα νέο ευρωπαϊκό ταμείο -πιθανώς μια πηγή μετρητών ανοιχτή σε μικρότερες χώρες μέλη- είναι απλώς ένα «κόλπο» για να χαλαρώσουν οι κανόνες για τις επιχορηγήσεις, πρόσθεσε ένας άλλος διπλωμάτης.
Σημειώνεται πως ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Charles Michel πρότεινε επίσης την ιδέα δημιουργίας ενός ταμείου που θα χρηματοδοτείται από κοινά δάνεια και θα επιτρέψει στις χώρες της ΕΕ να επιδοτούν τη βιομηχανία επί ίσοις όροις.
Ωστόσο, το προσχέδιο δέχτηκε τα πυρά από πολλούς ευρωπαίους αξιωματούχους. Ο Ολλανδός πρεσβευτής Robert De Grut το χαρακτήρισε ως σχέδιο «Καρλ Μαρξ» που έχει ποτιστεί με στεροειδή.
