ΔΝΤ: Ισχυρή ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας το 2021 – Oι κίνδυνοι παραμένουν
Τον Ιανουάριο, η παγκόσμια ανάπτυξη για το 2021 υπολογιζόταν στο ύψος του 5,5%, ωστόσο, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ταμείου, η ανάκαμψη θα είναι ισχυρότερη, λόγω του πακέτου στήριξης ύψους 1,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που προσυπέγραψε για την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας των ΗΠΑ ο πρόεδρος Biden.
Πρόσθετη ώθηση δε αναμένεται να δώσει η πρόοδος που σημειώνουν τα εμβολιαστικά προγράμματα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ΔΝΤ αναμένεται να αναθεωρήσει επί τα βελτίω τις εκτιμήσεις του τον Απρίλιο του 2021.
Η ανάκαμψη θα είναι άνιση
Παρά τις θετικές προσδοκίες, η ανάκαμψη θα είναι άνιση και ανεπαρκής για τους εξής λόγους:
α)Στις περισσότερες χώρες, η ανάπτυξη θα παραμείνει κάτω από τα προπανδημικά επίπεδα, παρά τις θετικές οικονομικές εξελίξεις το β’ εξάμηνο του 2020.
β)Παρατηρείται μεγάλη διαφοροποίηση σε ό,τι αφορά τον ρυθμό ανάκαμψης των ανά τον κόσμο κρατών. Για παράδειγμα, η Κίνα έχει επανέλθει πλήρως στην προ κορωνοϊού αναπτυξιακή φάση και ηγείται όλων των ανεπτυγμένων κρατών.
Βέβαια, γενικότερα, ακόμη δεν έχει επιτευχθεί ισορροπία ενώ οι επενδύσεις δεν είναι στο επίπεδο που έπρεπε λόγω της επιφυλακτικότητας του παγκοσμίου κεφαλαίου. Τα επίπεδα της κατανάλωσης θα αποκατασταθούν όταν υπάρξει αποκατάσταση των επενδυτικών εισροών. Σε κάθε περίπτωση ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι.
Αυξανόμενο χάσμα
Εκτός της Κίνας, τα σημάδια ότι το χάσμα μεταξύ των προηγμένων οικονομιών και των αναδυόμενων αγορών αυξάνεται πληθαίνουν. Σύμφωνα με το Ταμείο, το σωρευτικό κατά κεφαλήν εισόδημα σε αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες, εξαιρουμένης της Κίνας, μεταξύ 2020 και 2022 θα είναι 22% χαμηλότερο από αυτό που θα ήταν χωρίς την πανδημία. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 90 εκατομμύρια άνθρωποι θα βρεθούν κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας.
Η Κίνα υπήρξε ένα φωτεινό παράδειγμα σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της φτώχειας, αλλά ακόμη και εκεί η πανδημία πλήττει περισσότερο τους ευάλωτους.
Με άλλα λόγια, λέει το ΔΝΤ, η αβεβαιότητα σχετικά με την ανάκαμψη είναι εξαιρετικά μεγάλη. «Δεν γνωρίζουμε πόσο παρατεταμένη θα είναι η κρίση υγείας. Η πρόσβαση στα εμβόλια παραμένει πολύ άνιση, τόσο στις προηγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες».
Ένας άλλος κίνδυνος είναι η εξάπλωση ανθεκτικών μεταλλάξεων του κορωνοϊού που απειλούν να μειώσουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων και θα μπορούσαν να υπονομεύσουν ή να καθυστερήσουν την ανάκαμψη.
Εκτός από αυτά τα ζητήματα, υπάρχει επίσης αβεβαιότητα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των δράσεων πολιτικής. Ορισμένες χώρες αντιμετωπίζουν περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο και υψηλότερα χρέη. Οι αυστηρότερες οικονομικές συνθήκες θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις ευπάθειες σε χώρες με υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος.
Μεσοπρόθεσμα, η κρίση θα μπορούσε να αφήσει βαθιά σημάδια. Στο παρελθόν, οι προηγμένες οικονομίες είδαν την παραγωγή τους να μειώνεται σχεδόν 5% πέντε χρόνια μετά την έναρξη μιας ύφεσης. Μακροπρόθεσμα, τα αυξανόμενα επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μας υπενθυμίζουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι επίσης μια σημαντική πρόκληση και η Ασία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπισή της.
Ο δρόμος μπροστά…
Αυτές οι προκλήσεις είναι τρομακτικές, αλλά μπορούν να ξεπεραστούν αν δοθεί βάση σε τρεις προτεραιότητες, επισημαίνει το ΔΝΤ:
α)Τερματισμός της πανδημίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να αυξήσει γρήγορα την παραγωγή εμβολίων. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι χώρες χαμηλού εισοδήματος θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να προμηθευτούν εμβόλια. Αυτό απαιτεί ενίσχυση της χρηματοδότησης για την πρωτοβουλία COVAX.
β)Οι κυβερνήσεις πρέπει να διατηρήσουν τα μέτρα οικονομικής στήριξη προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Οι καλύτερες πολιτικές θα είναι εκείνες που υποστηρίζουν την ανάκαμψη, συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και αντιμετωπίζουν μακροχρόνιες προκλήσεις. Για παράδειγμα, πρέπει να προωθηθούν η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και η ψηφιοποίηση.
Η επίτευξη ταχύτερης και υψηλότερης ποιότητας ανάπτυξης απαιτεί ενίσχυση μεταρρυθμίσεων: ενίσχυση δικτύων κοινωνικής ασφάλειας και πράσινες επενδύσεις · άνοιγμα των εγχώριων αγορών · συνέχιση της μεταρρύθμισης των κρατικών εταιρειών · διασφάλιση ότι ιδιωτικές και κρατικές επιχειρήσεις μπορούν να ανταγωνίζονται σε ισότιμη βάση.
