Ecofin: Στο επίκεντρο η οικονομική πολιτική στη ζώνη του ευρώ το 2024
Σχέδιο συστάσεων για την οικονομική πολιτική στη ζώνη του ευρώ το 2024, μεταξύ των οποίων κατάργηση των μέτρων για την ενεργειακή κρίση, μείωση χρέους και ελλειμμάτων και προώθηση της πράσινης και ενεργειακής μετάβασης, αναμένεται να εγκρίνει -μεταξύ άλλων- σήμερα, Τρίτη το Ecofin.
Προηγήθηκε συζήτηση των υπουργών οικονομικών στο Eurogroup, με τη συμμετοχή του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, που μετέβη γι’ αυτό το σκοπό χθες στις Βρυξέλλες. Σημαντικό θέμα των συζητήσεων ήταν το ενεργειακό, σε συνέχεια των μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα αύξησε σημαντικά τις σχετικές δαπάνες, από 0,5% του ΑΕΠ το 2021 σε 2,64% το 2022, που αποτελεί το υψηλότερο πακέτο μέτρων στην ΕΕ. Το 2023 το ποσοστό αυτό περιορίστηκε σε 0,01%, που είναι το χαμηλότερο μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Για το 2024, παρά τον κίνδυνο αύξησης των τιμών ενέργειας, σύμφωνα με τις συστάσεις της Επιτροπής, οι κυβερνήσεις καλούνται να καταργήσουν τα μέτρα έκτακτης ενεργειακής στήριξης το συντομότερο δυνατόν εντός του έτους και να αξιοποιήσουν τη ρευστότητα για τη μείωση των ελλειμμάτων τους. Για την αντιμετώπιση δυνητικών επιπτώσεων από πιθανή αύξηση του κόστους ενέργειας -και άρα του κόστους παραγωγής- στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, οι συστάσεις συγκλίνουν στην προώθηση επενδύσεων για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Εκτιμάται ότι η υιοθέτηση ενός οικονομικού μοντέλου λιγότερο εξαρτώμενου από την ενέργεια και τον άνθρακα μπορεί να είναι επωφελής για την Ευρώπη, αν και συνοδεύεται από προκλήσεις όπως η απώλεια θέσεων εργασίας κατά την μετάβαση αυτή.
Επιπλέον, συνιστάται η διατήρηση υψηλού επιπέδου δημοσίων επενδύσεων για ενίσχυση της παραγωγικότητας, της ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας. Στο πλαίσιο αυτό οι κυβερνήσεις καλούνται να εξασφαλίσουν την γρήγορη εφαρμογή των Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης των πόρων του REPowerEU.
Πρόκληση είναι επίσης η κατάργηση των εμποδίων για τους επενδυτές προκειμένου να μειωθεί το επενδυτικό κενό στην πορεία για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, με ταυτόχρονη βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, ιδίως για καινοτόμες και μικρομεσαίες εταιρείες. Στο πλαίσιο αυτό προωθείται εμβάθυνση και ενίσχυση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, στοχευμένη δημόσια στήριξη, χωρίς στρεβλώσεις και με ισότιμους όρους ανταγωνισμού. Προτείνεται επίσης, μεταξύ άλλων, παρακολούθηση των κινδύνων -ιδίως εκείνων που σχετίζονται με την ποιότητα του ενεργητικού και με πιθανές διορθώσεις στις τιμές περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των αγορών ακινήτων, παρακολούθηση των εξελίξεων στον τραπεζικό και μη τραπεζικό τομέα χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης για την πρόληψη της συσσώρευσης συστημικού κινδύνου και αρνητικών επιπτώσεων στην οικονομία, καθώς και προώθηση της Τραπεζικής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτρέπει επίσης τα μέλη της ζώνης του ευρώ να αναλάβουν δράση, μεταξύ άλλων, μέσω της υλοποίησης των Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και συλλογικά εντός του Eurogroup ,για την περίοδο 2024–2025, ώστε να υιοθετήσουν συντονισμένες και συνετές δημοσιονομικές πολιτικές θέτοντας τους δείκτες χρέους σε καθοδική πορεία. Ενώ οι πολιτικές θα πρέπει να παραμείνουν ευέλικτες ενόψει της επικρατούσας αβεβαιότητας, οι χώρες της ΕΕ καλούνται να δράσουν προς την ενίσχυση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών τους χωρίς να τροφοδοτήσουν πληθωριστικές πιέσεις. Στόχος είναι η ανάπτυξη δημοσιονομικών στρατηγικών για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του χρέους -όπου χρειάζεται- σε συνδυασμό με ποιοτικές δημόσιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ζώνης του ευρώ στις μελλοντικές προκλήσεις. Όπου χρειάζεται, οι κυβερνήσεις καλούνται να συμπεριλάβουν στις στρατηγικές τους μέτρα για την περαιτέρω αύξηση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των δημοσίων δαπανών και για τη βελτίωση της βιωσιμότητας και επάρκειας των ασφαλιστικών συστημάτων -συνταξιοδότησης, υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνιας περίθαλψης.
Δεξιότητες και αγορά εργασίας
Ταυτόχρονα, προτείνεται στήριξη μισθών και πολιτικών που μετριάζουν την απώλεια αγοραστικής δύναμης, ειδικά για τους χαμηλόμισθους λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους για τον πληθωρισμό και την ανταγωνιστικότητα. Κρίσιμης σημασίας προς αυτή την κατεύθυνση θεωρείται η προώθηση της αναβάθμισης δεξιοτήτων, μεταξύ άλλων για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η εφαρμογή ενεργών πολιτικών για την αντιμετώπιση της έλλειψης δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας, με αύξηση της παραγωγικότητας και της ανάπτυξης. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η προώθηση καλύτερων συνθηκών εργασίας για την προσέλκυση και διατήρηση εργαζομένων και για την αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού. Επιπλέον, προτείνεται η λήψη μέτρων για διευκόλυνση της νόμιμης μετανάστευσης εργαζομένων τρίτων χωρών σε επαγγέλματα όπου καταγράφονται ελλείψεις και η προώθηση του διαλόγου με κοινωνικούς εταίρους και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς.
