Γ. Μαστρογεωργίου: Κανένας φόβος για το μέλλον, μόνο δύναμη και δυνατότητα προετοιμασίας για αυτό
Το παρόν στην εκδήλωση για τη βράβευση των Πιο Αξιοθαύμαστων Εταιρειών στην Ελλάδα την Πέμπτη 22 Ιουλίου στο FOUR SEASONS ASTIR PALACE ATHENS έδωσε ο Γενικός Γραμματέας Ενημέρωσης και Πρόεδρος Επιτροπής Foresight, Γιάννης Μαστρογεωργίου. Το event που διοργάνωσε το Fortune Greece έγινε στο πλαίσιο της μεγαλύτερης έρευνας εταιρικής φήμης στην Ελλάδα, η οποία και φέτος ανέδειξε τις 20 Most Admired Companies, με την αγορά να συμμετέχει μαζικά.
Ο Γιάννης Μαστρογεωργίου συνομίλησε με τον Πασχάλη Αποστολίδη, Πρόεδρο & Διευθύνοντα Σύμβουλο της AbbVie Φαρμακευτική και τη Μαρία Αναργύρου Νίκολιτς, Γενική Διευθύντρια της Coca-Cola Τρία Έψιλον, Ελλάδα & Κύπρος. Τη συζήτηση συντόνισε ο Editor in Chief του Fortune Greece, Τάσος Ζάχος.
Ακολουθεί η συζήτηση του κ. Μαστρογεωργίου με τον Τάσο Ζάχο
Πώς θα είναι η Ελλάδα το 2040; Στόχος της επιτροπής Strategic Foresight είναι αυτή η πρόβλεψη και έχετε ετοιμάσει και παραδώσει μία πρώτη μελέτη σχετικά με τα mega–trends, ή αλλιώς υπερ-τάσεις, που θα επηρεάσουν το μέλλον της χώρας.
Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Πριν από 20 μέρες δώσαμε στον πρωθυπουργό τη μελέτη πάνω στα mega-trends του 2040, όχι τόσο γιατί θέλουμε να προβλέψουμε το μέλλον, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Μπορεί όμως να προετοιμαστεί για αυτό. Δηλαδή, να ετοιμάσει εναλλακτικά σενάρια προετοιμασίας του. Εμείς αυτό που θέλουμε να περάσουμε ως μια διαφορετική κουλτούρα αντίληψης καταρχάς στην κυβέρνηση, και δευτερευόντως στον ιδιωτικό τομέα, είναι το: “future is a mindset, not a timeframe”. Το μέλλον και η προετοιμασία για το μέλλον είναι ένας τρόπος αντίληψης για αυτό που έρχεται, και δεν αποτελεί ένα χρονικό ορόσημο, ένα χρονικό σημείο κάποια στιγμή πιο μετά. Αυτός είναι και ο λόγος που εξετάζουμε τα mega-trends. Σημασία έχει, όμως, και το πώς προετοιμαζόμαστε με βάση αυτά. Για παράδειγμα, το να δηλώσω ότι ο πλανήτης μας αποτελείται από 7 δισ. ανθρώπους, και ότι σε λίγα χρόνια είναι δεδομένο ότι 50 δισ. συσκευές θα είναι online, είναι γνωστό και δεδομένο, και δεν θα διευρύνει τη γνώση που ήδη έχετε. Αυτό όμως που θα αλλάξει τη γνώση σας είναι το πώς θα προετοιμαστούμε με εναλλακτικά σενάρια ώστε να επηρεαστούν οι επιχειρήσεις μας, ο τρόπος σκέψης μας, ο τρόπος που ζούμε, ο τρόπος που επικοινωνούμε, που εργαζόμαστε. Ετοιμάζουμε, ουσιαστικά, εναλλακτικά σενάρια.
Μπορούμε να αναφέρουμε κάποια mega–trends;
Η κλιματική αλλαγή για παράδειγμα. Είναι σαφές, το βιώνουμε όλοι. Η κλιματική αλλαγή είναι κάτι που επηρεάζει σαν αλυσίδα, ένα chain effect, ό,τι από εδώ και πέρα θα χρειαστεί να σκεφτόμαστε για την καθημερινότητά μας και τη ζωή μας.
Το νοιώθουμε κάθε μέρα. Σίγουρα είναι και η τεχνολογία.
Η τεχνολογία είναι πάρα πολύ σημαντική. Θα έχουμε αστικοποίηση και μία άνοδο της μεσαίας τάξης κυρίως στη Νοτιοανατολική Ασία. Πρέπει να δούμε πώς όλο αυτό θα επηρεάσει το business, το επιχειρείν, και τη μετατόπιση δυνάμεως που θα γίνει προς αυτά τα μέρη. Και κυρίως το δεύτερο που κάνει το foresight είναι να θέτει το ερώτημα “What if?” και να εξετάζει εναλλακτικά σενάρια, έτσι ώστε όταν ενσκήψει η κρίση να μην τα χάσουμε και αναρωτιόμαστε “And now what?”.
Κάνουμε προβλέψεις. Πώς πάμε όμως στην πράξη; Έχετε προβλέψει φορείς με τους οποίους θα συνεργαστεί η Επιτροπή; Κι αν κάποιος πολίτης πει «Εγώ τι έχω να κερδίσω απ’ αυτό», τι θα του απαντούσατε;
Καταρχάς έχουμε ήδη ξεκινήσει συμφωνία συνεργασίας- και είναι χαρά μου που παραβρίσκεται στην εκδήλωση και ο Υφυπουργός και φίλος Χρίστος Δήμας. Η πρώτη συμφωνία που κάναμε ως Ομάδα Foresight ήταν με το ΕΣΕΤΕΚ (Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας) για να διαθέτουμε αυτό ακριβώς το κομμάτι της πολύ προχωρημένης τεχνολογίας και καινοτομίας που θα βρίσκεται σίγουρα στον πυρήνα των τάσεων που θα βρίσκονται μελλοντικά σε όλους τους τομείς και θα τους επηρεάσουν. Επιπλέον, το δημογραφικό ζήτημα, και η γήρανση του πληθυσμού θα έχουν τεχνολογικό αντίκτυπο, αλλά θα πάρουν και πράγματα από την τεχνολογία. Το Silver Economy το οποίο καλπάζει και έρχεται είναι πολύ μεγάλο trend και πολύ μεγάλη πρόκληση στην Ελλάδα, είναι σίγουρα κάτι από το οποίο θα έχει να κερδίσει η χώρα, αν επενδύσει σε αυτό.
Η Επιτροπή, επομένως, πάει στα υπουργεία.
Η Επιτροπή πάει στα υπουργεία. Πηγαίνει οριζοντίως σε όλους τους χώρους του Δημοσίου, και με μεγάλη μου χαρά λέω ότι συνεργαζόμαστε και χτίζουμε συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα. Το leadership του ιδιωτικού τομέα είναι σοβαρό, καινοτόμο, και είναι και η λυδία λίθος που θα κάνει τη διαφορά για το foresight. Η εκάστοτε κυβέρνηση, η εκάστοτε πολιτεία μπορεί να είναι αυτή που θα δώσει το kick-off αλλά από εκεί και πέρα, αν δεν πάρει τη σκυτάλη ο ιδιωτικός τομέας, και η κοινωνία των πολιτών, αν δηλαδή δεν γίνει μια grassroots κίνηση από κάτω προς τα πάνω το foresight δεν θα μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Καθώς, όπως ανέφερα και προηγουμένως, εμείς φτιάχνουμε τα εναλλακτικά μας μέλλοντα, εμείς τα παράγουμε, και οι πολίτες έχουν πολλά να κερδίσουν από αυτό.
Και κάτι τελευταίο: του χρόνου υπάρχει σύνοδος στην Ευρώπη για το μέλλον της Ευρώπης. Αυτή είναι μια διαδικασία που χτίζεται από κάτω. Οι πολίτες κατά χιλιάδες θα συμμετέχουν σε δράσεις και πρωτοβουλίες, και θα εκφράσουν τις δικές τους ιστορίες για το μέλλον της Ευρώπης. Αυτό είναι το challenge, αυτή είναι η πρόκληση.
Νομίζω ότι και η ίδια η Ευρώπη έχει αναβαθμίσει το κομμάτι της πρόβλεψης.
Βεβαίως, γιατί αυτό και είναι στο χαρτοφυλάκιο του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μάρος Σέφκοβιτς.
Αν σας έλεγα να μας πείτε τον βασικό καταλύτη για την πορεία της χώρας μέχρι να φτάσουμε τα επόμενα χρόνια και το βασικό μας αδύναμο σημείο, ποια είναι αυτά;
Τώρα αυτή είναι δύσκολη ερώτηση, είναι κατά κάποιον τρόπο μια ερώτηση-παγίδα. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε σίγουρα- το μόνο που μπορώ να πω- είναι το mindset. Κανένας φόβος για το μέλλον, μόνο δύναμη και δυνατότητα προετοιμασίας για αυτό. Δεν έχουμε πλέον- και δεν το λέω αρνητικά- τίποτα απολύτως να φοβηθούμε. Η χώρα έχει όλες τις δυνατότητες, και απέδειξε ότι μπορεί μέσα σε ενάμισι χρόνο να κάνει άλματα στην ψηφιακή εποχή, να κάνει άλματα τα οποία φανταζόμασταν ότι ήταν αδιανόητα πριν από λίγο καιρό. Αυτό το κατάφεραν οι δυνάμεις της χώρας, το κατάφεραν ο ιδιωτικός τομέας μαζί με την πολιτεία και η πολιτεία με τους πολίτες, οπότε εγώ είμαι απολύτως αισιόδοξος. Δεν μπορείς να προσεγγίσεις το μέλλον με απαισιοδοξία. Το μέλλον μπορείς να προσεγγίσεις με προετοιμασία και με αισιοδοξία. Ο Ντόναλντ Ράμσφελντ που απεβίωσε πριν από λίγο χρονικό διάστημα είχε δώσε άθελά του το 2003 σε άλλη αφορμή, μιλώντας για το CIA intelligence, τον ορισμό του foresight: μίλησε για known knowns- κλιματική αλλαγή, ψηφιοποίηση-, μίλησε για τα known unknowns- αυτά που ξέρουμε ότι δεν ξέρουμε- και μίλησε για τα unknown unknowns- εκεί είναι επιστημονική φαντασία. Εμείς ασχολούμαστε με τα δύο πρώτα. Αυτή τη στιγμή έχουμε τα εργαλεία να προσεγγίσουμε τα δύο πρώτα. Πρέπει όμως να το κάνουμε με πολλή αισιοδοξία και μεθοδικότητα.
