Γιατί δεν είναι δεδομένη η αναπτυξιακή «φρενίτιδα» σε Κίνα και Ινδία

Γιατί δεν είναι δεδομένη η αναπτυξιακή «φρενίτιδα» σε Κίνα και Ινδία

Όλοι, από τη Wall Street μέχρι τους ειδικούς της CIA, περιμένουν ότι η Κίνα και η Ινδία θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς.

Αυτοί οι ασιατικοί γίγαντες τροφοδοτούν το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας, αντισταθμίζοντας τους χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης σε πολλές αναπτυγμένες οικονομίες, όπως η Ευρώπη. Όμως, ο Λάρρι Σάμμερς προειδοποιεί ότι δεν είναι δεδομένο πως η Κίνα και η Ινδία θα συνεχίσουν με την αναπτυξιακή τους φρενίτιδα. Στην πραγματικότητα, η ιστορία υποδηλώνει το αντίθετο.

«Η ιστορία μας διδάσκει ότι η παράλογα ταχεία ανάπτυξη σπάνια διαρκεί», έγραψαν ο Σάμμερς και ο Λαντ Πρίτσετ σε μια εργασία που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικής Έρευνας των ΗΠΑ.

Αν η ανάπτυξη σε Κίνα και Ινδία επιβραδυνθεί δραστικά, αυτό θα μπορούσε να έχει μείζονες συνέπειες στο καθετί, από τη διεθνή πολιτική και τη υπερ-θέρμανση του πλανήτη μέχρι την τιμή του πετρελαίου.

Ιδού γιατί οι Σάμμερς και Πρίτσετ είναι αρκετά πιο επιφυλακτικοί από τους περισσότερους οικονομολόγους:

1. Μην αγνοείτε την ιστορία
Αναλύοντας την ιστορική εξέλιξη δεκάδων χωρών, οι Σάμμερς και Πρίτσετ βρήκαν ότι η μεγάλη ανάπτυξη ακολουθείται συνήθως από μέτρια επίπεδα ανάπτυξης.

Ας πάρουμε το παράδειγμα της καλαθοσφαίρισης. Ένας μπασκετμπολίστας μπορεί να πετύχει τρία ή τέσσερα τρίποντα στη σειρά. Αν όμως το ποσοστό ευστοχίας του στα τρίποντα σε όλη την καριέρα του είναι 30%, τότε το κοινό ξέρει λίγο-πολύ ότι σε αυτά τα επίπεδα θα επανέλθει μακροπρόθεσμα η απόδοση του παίκτη.

Όσοι προβλέπουν την οικονομική πορεία στο μέλλον βασίζονται στην πολύ πρόσφατη απόδοση μιας χώρας, αντί να βλέπουν τα πράγματα σε μεγαλύτερο ιστορικό βάθος. Όπως αναφέρουν και οι δυο τους, «η παρελθούσα απόδοση δεν εγγυάται την μελλοντική απόδοση»• την ίδια προειδοποίηση δίνουν οι επενδυτικές τράπεζες σχετικά με τις αποδόσεις μετοχών.

Έτσι, αν και η Κίνα και η Ινδία συνεχίσουν να «γκαζώνουν» οικονομικά, η έρευνα δείχνει ότι μια «σημαντική επιβράδυνση» είναι πιθανότερη για τις δύο χώρες. Και η πτώση είναι πιθανότερο να είναι ξαφνική και μεγάλης κλίμακας, παρά σταδιακή και περιορισμένη.

2. Δεν τα πάμε καλά με την πρόβλεψη του μέλλοντος
Κρίσιμα οικονομικά γεγονότα σπανίως προβλέπονται με κάποια ακρίβεια. Ας δούμε, π.χ., την κατάρρευση του 2008. Η χρηματοπιστωτική κρίση δείχνει πώς «οι κίνδυνοι και τα απαισιόδοξα σενάρια υποτιμώνται, μαζί με την ευθραυστότητα των συστημάτων», όπως αναφέρει και η εργασία.

Οι συγγραφείς σημειώνουν επίσης ότι ένα βιβλίο του 1961 που διδασκόταν στα πανεπιστήμια προέβλεπε ότι η Σοβιετική Ένωση θα ξεπερνούσε τις ΗΠΑ οικονομικά μέχρι τη δεκαετία του 1980. Αντίθετα, η ΕΣΣΔ κατέρρευσε.

Η Κίνα μάλλον θα κάνει το δικό της διάλλειμα οικονομικής ανάπτυξης, εφόσον η οικονομία της σαρώνει από το 1977 και δώθε. Στην πραγματικότητα, αυτό μπορεί να είναι το μοναδικό παράδειγμα υπερ-τριακονταετούς σούπερ ανάπτυξης «στην ιστορία της ανθρωπότητας», όπως επισημαίνουν οι δύο οικονομολόγοι.

3. Πολιτική
Αν η Κίνα πορευτεί προς τη δημοκρατία, αυτό θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες ια την οικονομία. Σύμφωνα με την εργασία των Σάμμερς και Πρίτσετ, κάθε χώρα που έκανε τη μετάβαση προς τη δημοκρατία γνώρισε οικονομική πτώση για την επόμενη δεκαετία.

«Δείχνουμε τα επικίνδυνα αβαθή νερά στα οποία πλέει σήμερα η κινεζική οικονομία», λένε οι δυο τους, τονίζοντας πάντως ότι δεν προβλέπουν κάποια συγκεκριμένη κίνηση της Κίνας προς τον εκδημοκρατισμό.

Σημειώστε ότι η διαφορά ανάμεσα στο αισιόδοξο και το συντηρητικό σενάριο για την οικονομική ανάπτυξη σε Κίνα και την Ινδία είναι 42 ολόκληρα τρισεκατομμύρια δολάρια για τα επόμενα 20 χρόνια. Δεν μένει παρά να δούμε ποια θα είναι η εξέλιξη στις δύο αυτές σημαντικότατες οικονομίες.