Fortune: Η Ελλάδα γίνεται hotspot για ξένες ταινίες, προσελκύοντας μεγάλες παραγωγές του Χόλυγουντ
του Στέλιου Μπούρα
Ο κουκλοπαίκτης Φίλιππος Φέρτης περίμενε υπομονετικά τη σειρά του για να κληθεί ένα πρωί του περασμένου μήνα στην πλατεία Μοναστηρακίου στην Αθήνα, κάτω από τη σκιά της Ακρόπολης.
Η πλατεία, που φιλοξενεί την υπαίθρια αγορά της πόλης, ήταν ασυνήθιστα πολυσύχναστη για εκείνη την ώρα της ημέρας. Μεγάλοι εύσωμοι άντρες ρύθμιζαν μεγάλα μεταλλικά οδοφράγματα που έκοβαν την πρόσβαση στους πλακόστρωτους δρόμους, ενώ αρκετοί νεαροί φώναζαν οδηγίες από τα μεγάφωνα.
Ο Φέρτης ήταν ένας από τους εκατοντάδες κομπάρσους στα γυρίσματα της αμερικανικής τηλεοπτικής σειράς πολιτικού θρίλερ Jack Ryan, που υπογράφεται από την Paramount και τα AmazonStudios. Με τη ζήτηση για κουκλοθέατρο στα σχολεία και τους δήμους να έχει μειωθεί λόγω της πανδημίας, η δουλειά ως κομπάρσος σε ταινίες τον βόλευε. Ήταν η 17η φορά που ο Φέρτης είχε πάρει έναν ρόλο κομπάρσου τα τελευταία δύο χρόνια και σχεδόν οι μισοί από αυτούς τους ρόλους ήταν για ξένες ταινίες. Αυτή η δουλειά μπορεί να μην λύνει τα οικονομικά προβλήματα κανενός, αλλά προσφέρει κάποια ανακούφιση, λέει ο Φέρτης.
«Και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που χρειάζονται αυτή την ανακούφιση», προσθέτει. Όπως δεκάδες χιλιάδες Έλληνες, ο Φέρτης στηρίζεται σε αυτόν τον αναδυόμενο αναπτυξιακό τομέα της οικονομίας – την κινηματογραφική βιομηχανία – για να τα βγάλει πέρα.
Η Ελλάδα έχει γίνει κάτι σαν hotspot για ξένες ταινίες τελευταία, προσελκύοντας μεγάλες παραγωγές του Χόλυγουντ, διάσημους ηθοποιούς και εξίσου μεγάλους προϋπολογισμούς. Συνεργεία κινηματογραφικών ταινιών εμφανίζονται τακτικά να γυρίζουν ταινίες, ντοκιμαντέρ ή διαφημίσεις γύρω από την ελληνική πρωτεύουσα – ένα θέαμα που ήταν σπάνιο μόλις πριν από λίγα χρόνια. Αν και βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα, η βιομηχανία αναπτύσσεται γρήγορα.
Το 2018, οι ελληνικές αρχές εισήγαγαν κίνητρα με στόχο να προσελκύσουν ξένες κινηματογραφικές παραγωγές, με το βλέμμα στραμμένο στην παγκόσμια κινηματογραφική αγορά των 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τα μέτρα αποτελούσαν μέρος μιας ευρύτερης αναπτυξιακής ώθησης για την ελληνική οικονομία, η οποία εξακολουθούσε να παραπαίει υπό το βάρος των capital controls και της δημοσιονομικής περιστολής που απαιτούσαν οι διεθνείς πιστωτές.
Έκτοτε, η πολιτεία επέκτεινε τα μέτρα και τώρα προσφέρεται 40% cash rebate στα έξοδα παραγωγής έναντι 30% που προσφέρεται στην κοντινή Τουρκία και την Ισπανία. Άλλες αλλαγές περιλαμβάνουν την υποσχόμενη μείωση των γνωστών γραφειοκρατικών διαδικασιών της Ελλάδας και την ταχύτερη καταβολή των παροχών στις κινηματογραφικές εταιρείες.
Η επιτυχία των μέτρων εξέπληξε πολλούς στην Ελλάδα.
Τα στοιχεία του κλάδου δείχνουν ότι 171 κινηματογραφικές παραγωγές γυρίστηκαν με τη βοήθεια της έκπτωσης, εκ των οποίων οι 79 ήταν από το εξωτερικό, οδηγώντας σε μια επιχειρηματική δραστηριότητα αξίας 255 εκατομμυρίων ευρώ. Η βιομηχανία έχει προσφέρει εργασία σε 42.000 άτομα, σε μια εποχή που η αγορά εργασίας δεν έχει ακόμη ανακάμψει από την 10ετή οικονομική κρίση της χώρας και η ανεργία είναι περίπου στο 14%. Οι Έλληνες ηθοποιοί, σκηνοθέτες και κινηματογραφικά συνεργεία παραμένουν οι μεγάλοι κερδισμένοι.
Στελέχη του κλάδου επισημαίνουν την αύξηση των προϋπολογισμών ως ένδειξη του τρόπου με τον οποίο ωριμάζει η κινηματογραφική βιομηχανία στη χώρα.
Οι προϋπολογισμοί για κινηματογραφικές παραγωγές ανέρχονται πολλές φορές στα 20 εκατομμύρια ευρώ, σε αντίθεση με προηγούμενες ταινίες που αφορούσαν ποσά μικρότερα των 3 εκατομμυρίων ευρώ, λένε στελέχη της βιομηχανίας.
«Τρελή» ζήτηση
Το καλοκαίρι ήταν μια «γεμάτη» περίοδος, καθώς οι κινηματογραφικές ταινίες προσπαθούσαν να καλύψουν τις καθυστερήσεις που προκάλεσαν τα lockdown.
Το θρίλερ μυστηρίου Go, από το Netflix, με πρωταγωνιστές τους Ντάνιελ Κρεγκ και Έντουαρντ Νόρτον, γυρίστηκε νότια της Αθήνας, ενώ στη Θεσσαλονίκη γυρίστηκε η ταινία δράσης The Enforcer(με τον Αντόνιο Μπαντέρας) για λογαριασμό της Millennium Media.
Τις τελευταίες ημέρες, επικρατεί νέο …σούσουρο στον κλάδο μετά την είδηση ότι το τελευταίο μέρος της σειράς ταινιών Expendables, από τη Lionsgate και τη Millennium Media, με τους Andy Garcia, Megan Fox και Sylvester Stallone, θα γυριστεί στη Θεσσαλονίκη στις αρχές Νοεμβρίου.
Ο Πάνος Κουάνης, επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ), λέει ότι η αύξηση της ζήτησης ήταν απλώς «τρελή».
Το rebate είναι το καρότο, λέει στο Fortune, αλλά αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό. Χρειάζονται περισσότερα για να προσελκύσουν τις παραγωγές μεγάλου προϋπολογισμού, όπως η παροχή ενός αξιόπιστου εταίρου με τον οποίο θα συναλλάσσονται οι εταιρείες παραγωγής και η προσφορά φιλικών προς τις ταινίες τοποθεσιών, προσθέτει.
Στην κορυφή των πλεονεκτημάτων της χώρας κατατάσσονται οι πολλές ώρες ηλιοφάνειας που προσφέρονται, οι οποίες επιτρέπουν να γίνονται περισσότερα γυρίσματα σε μια ημέρα, συμπιέζοντας το κόστος παραγωγής.
Μήπως είναι υπερβολικά γενναιόδωροι οι όροι;
Αλλά δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι με την επιτυχία. Οι επικριτές λένε ότι η κυβέρνηση έδωσε πάρα πολλά στην προσπάθειά της να προσελκύσει μεγάλες παραγωγές, προσθέτοντας ότι και άλλοι κρίσιμοι τομείς χρειάζονται επίσης μια τέτοια γενναιόδωρη βοήθεια.
Ο Λευτέρης Κρέτσος, ο οποίος εισήγαγε αρχικά τα κίνητρα το 2018 ως αναπληρωτής υπουργός ψηφιακής πολιτικής υπό την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, περιγράφει τις πρόσφατες αλλαγές ως «προβληματικές και βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα».
Οι λιγότεροι έλεγχοι στις επιδοτήσεις ενέχουν τον κίνδυνο να πάνε κεφάλαια σε όχι και τόσο αξιόπιστες εταιρείες – μια κίνηση που θα έβλαπτε την ισχυρή δημόσια υποστήριξη για τα έργα, λέει, προσθέτοντας ότι ορισμένες από τις δαπάνες που πληρούν τις προϋποθέσεις για κρατική ενίσχυση είναι υπερβολικές.
«Οι αλλαγές έχουν σχεδιαστεί με σκοπό το μάρκετινγκ και όχι τη στήριξη της κινηματογραφικής βιομηχανίας στην Ελλάδα. Υπάρχει μια οικονομική διάσταση σε όλα αυτά, αλλά είναι επίσης κι ένα πολιτιστικό ζήτημα και πρέπει να διατηρήσουμε τα πρότυπα υψηλά», λέει στο Fortune.
Η επιτυχία όμως βρήκε τη χώρα ανέτοιμη. Στελέχη του κινηματογράφου παραδέχονται κατ’ ιδίαν ότι η έλλειψη στούντιο και εγκαταστάσεων postproduction στη χώρα έχει οδηγήσει σε απώλεια εργασιών για την τοπική κινηματογραφική βιομηχανία.
Η έλλειψη προσωπικού με τα κατάλληλα προσόντα για να εργαστεί στα γυρίσματα επιβαρύνει επίσης τον κλάδο. Σε μια προσπάθεια να καλυφθεί η ζήτηση, πρώην σερβιτόροι, λογιστές και υπάλληλοι καταστημάτων εκπαιδεύονται εσπευσμένα για να μάθουν νέες δεξιότητες που απαιτούνται για τα κινηματογραφικά συνεργεία.
Νέα μαθήματα κατάρτισης βρίσκονται στα σκαριά, αν και προς το παρόν οι αξιωματούχοι είναι πολύ απασχολημένοι με το να βάλουν …μπρος τις κάμερες.
«Υπάρχουν παιδικά προβλήματα, αλλά προσπαθούμε να τα λύσουμε», σημειώνει ένα στέλεχος. «Η κινηματογραφική βιομηχανία στην Ελλάδα είναι πολλά υποσχόμενη και ο κόσμος το συνειδητοποιεί αυτό».
Πηγή: fortune.com
