Η πράσινη επανάσταση στον ενεργειακό τομέα γοητεύει τους επενδυτές
Της Μάχης Τράτσα
Από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας βγήκε λευκός καπνός. Ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης δεσμεύθηκε ότι εντός του Δεκεμβρίου θα γίνει γνωστό το χρονοδιάγραμμα για το κλείσιμο λιγνιτικών μονάδων, αρχής γενομένης από εκείνες του Αμύνταιου. Και ήρθαν και οι ανακοινώσεις του υφυπουργού Γεράσιμου Θωμά που αποτυπώνουν τις προθέσεις της κυβέρνησης για στροφή σε ένα …πράσινο ενεργειακό μείγμα, με το 35% στην τελική κατανάλωση ενέργειας της χώρας έως το 2030 να προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Αυτό μεταφράζεται σε εγκατάσταση επιπλέον 9.000 ΜW (μεγαβάτ) καθαρής ενέργειας, το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι σε βάθος δεκαετίας, το 61% με 64% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα θα παράγεται από ΑΠΕ, δηλαδή από τον ήλιο και τον άνεμο.
Οι κεντρικοί άξονες της κυβερνητικής πολιτικής για την ενέργεια θα αποτυπωθούν στο υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση εντός της εβδομάδας ώστε να αποσταλεί προς έγκριση στην Κομισιόν στο τέλος του έτους. Παράλληλα, θα καταρτιστεί και θα εγκριθεί ο οδικός χάρτης για τη Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για το 2050. Αλλά για να επιτευχθούν οι στόχοι πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα επιτρέψουν το …πρασίνισμα της ενέργειας. Κεντρικός τους άξονας θα είναι η απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών για τα νέα έργα, με το βασικό νομοθετικό πακέτο να αναμένεται στις αρχές του 2020 και το επόμενο προς το τέλος του επόμενου τριμήνου. Ήδη πάντως, με τροπολογία που κατατέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο «ενεργειακό νομοσχέδιο» για τη ΔΕΗ και τη ΔΕΠΑ, δίνεται διέξοδος στις καθυστερήσεις εξέτασης των αιτήσεων για προσφορά όρων σύνδεσης για διάφορες κατηγορίες ΑΠΕ.
Το …φυτίλι για όλες αυτές τις αλλαγές είχε ανάψει ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγους μήνες πριν, όταν είχε δηλώσει κατηγορηματικά ότι η κυβέρνησή του θα βάλει τέλος στο …κάρβουνο έως το 2028. Ένα μήνα αργότερα εγκαινίασε το μεγάλο αιολικό πάρκο των 154 MW, στην Εύβοια, της ιταλικών συμφερόντων Enel Green Power (EGP) δίνοντας το …σήμα ότι οι ΑΠΕ θα αποτελέσουν τον ενεργειακό «κορμό» της χώρας.
Η κυβέρνηση έχει θέσει ως προτεραιότητα την επιτάχυνση των «καθαρών» επενδύσεων. Για αυτό, εκτός από την απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών, αναμένονται επίσης ρυθμίσεις για τη στήριξη της αποθήκευσης ενέργειας και της καινοτομίας, ενώ η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ θα περιλαμβάνει και ξεχωριστό κεφάλαιο για τα πλωτά αιολικά πάρκα.
Δεν είναι τυχαίο ότι, το τελευταίο διάστημα οι επικεφαλής του γερμανικού κολοσσού στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας RWE και της EGP συναντήθηκαν στο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό ενώ το κατώφλι του υπουργού Ενέργειας πέρασε και η νορβηγική Equinor. Το «παρών» έχουν δώσει και άλλοι ξένοι κολοσσοί όπως η IDEOL, η αμερικανική Principle Power, η πορτογαλική EDP Renovaveis (υπό κινεζικό έλεγχο), εταιρείες που πρωταγωνιστούν διεθνώς στον τομέα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και αναζητούν ευκαιρίες για επενδύσεις σε …ελληνικά ύδατα.
Εγχώρια ενεργειακά «τζάκια» και ξένοι παίκτες
Βεβαίως, το χαρτοφυλάκιό τους «χτίζουν», έτι περαιτέρω, και τα εγχώρια ενεργειακά «τζάκια» καθώς για την επίτευξη των στόχων σε ΑΠΕ και ηλεκτρικές διασυνδέσεις απαιτούνται επενδύσεις περίπου 8,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), στις πρώτες θέσεις του Top-12 των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στη Ελλάδα (στοιχεία 2018) κατατάσσονται η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ, η EGP, η ελληνοισπανικών συμφερόντων Iberdrola Rokas, η EDF ΕΝ Hellas, η Total-EREN, ο όμιλος Μυτιληναίου, η CF Ventus, η ΔΕΗΑΝ (θυγατρική της ΔΕΗ), η ΕΝΤΕΚΑ, η Eunice και η RF Energy.
Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ διατηρεί σήμερα το ισχυρότερο χαρτοφυλάκιο σε «πράσινη» ενέργεια στη χώρα και σημαντική εγκατεστημένη ισχύ σε ΗΠΑ και Ευρώπη, ενώ προωθεί νέες επενδύσεις άνω του ενός δισ. ευρώ σε νέα έργα ΑΠΕ και σε δύο μεγάλα projects αποθήκευσης στην Κρήτη και την Αμφιλοχία, τα οποία εφόσον ξεκινήσουν θα δημιουργήσουν περίπου 2.000 νέες θέσεις εργασίας.
Με νέο φιλόδοξο επενδυτικό πλάνο συνεχίζει την ανάπτυξή της και η ΕΛΛΑΚΤΩΡ – Κλάδος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, μετά τη συγχώνευση της μέχρι πρότινος θυγατρικής ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ με τη μητρική εταιρεία του ομίλου, το πρώτο εξάμηνο του 2019. Πρόσφατα, ολοκλήρωσε την κατασκευή πέντε νέων αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 195,6 MW σε Ήπειρο, Δυτική Μακεδονία και Θράκη και πλέον διαθέτει 24 αιολικά πάρκα, προσεγγίζοντας τα 500 MW εγκατεστημένης ισχύος. Επόμενος στόχος η ολοκλήρωση δύο υπό κατασκευή αιολικών πάρκων, ώστε έως το τέλος του 2020 η συνολική εγκατεστημένη ισχύς να διαμορφώνεται στα 579 MW. Παράλληλα, ως ο 2ος μεγαλύτερος παραγωγός αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα, μετά την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, και με βλέψεις διεθνούς ανάπτυξης μέσα από την αξιοποίηση της παρουσίας του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ σε 30 χώρες, διαθέτει συνολικά 677 MW έργων (κυρίως αιολικά πάρκα) σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.
Όσο για την EGP, ορόσημο για τη δεκαετή παρουσία της στην Ελλάδα αποτελεί, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει στο «Fortune» o επικεφαλής της Enel Green Power Europe Αριστοτέλης Χαντάβας, η πρόσφατη ολοκλήρωση του Καφηρέα, της μεγαλύτερης συστοιχίας αιολικών πάρκων στην Ελλάδα. Η εταιρεία, με συνολική ισχύ άνω των 460 MW εγκατεστημένης ισχύος από αιολικά πάρκα (354 MW), φωτοβολταϊκά πάρκα (90 MW), και υδροηλεκτρικά έργα (20MW), συνεισφέρει ουσιαστικά στον ενεργειακό τομέα της χώρας. «Στην πραγματικότητα, η EGP υποστηρίζει τη διαδικασία απανθρακοποίησης της Ελλάδας με την αύξηση της παρουσίας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα, συμβάλλοντας επίσης στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας μέσω των δικών της, βιώσιμων έργων παραγωγής ενέργειας. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το μοντέλο Δημιουργίας Κοινής Αξίας (Create Shared Value), στοχεύουμε στον συνδυασμό της βιώσιμης επιχειρηματικής ανάπτυξης με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Παραμένουμε δεσμευμένοι σε αυτήν τη στρατηγική, δηλαδή στη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του ενεργειακού τομέα της χώρας, και στη δημιουργία αξίας για τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιούμαστε», επισημαίνει ο κ. Χαντάβας.
Δυναμική στροφή σχεδιάζει και η ΔΕΗ στην πράσινη ενέργεια – ήδη ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος κ. Γιώργος Στάσσης προετοιμάζει έργα 1 GW – γεγονός που προσέλκυσε το ενδιαφέρον κινεζικών εταιρειών κατά το πρόσφατο επιχειρηματικό ταξίδι του πρωθυπουργού στην Κίνα. Το ενδιαφέρον της για συνεργασία με τη ΔΕΗ στον τομέα των ΑΠΕ έχει δείξει και η RWE.
Στο παιχνίδι προγραμματίζουν επίσης να μπουν δυναμικά τα ΕΛΠΕ και η Μotor Oil. Όσο για τον όμιλο Κοπελούζου, στρατηγική κίνηση θεωρήθηκε η συμμαχία του με τον κινεζικό κολοσσό της China Energy για την από κοινού ανάπτυξη αιολικών πάρκων. Η γαλλικών συμφερόντων EDF Renewables Hellas προγραμματίζει διπλασιασμό της εγκατεστημένης της ισχύος εντός της επόμενης πενταετίας. Σήμερα λειτουργεί στην Ελλάδα 17 έργα συνολικής ισχύος 276 MW ενώ διαθέτει χαρτοφυλάκιο έργων ΑΠΕ σε φάση ανάπτυξης ονομαστικής ισχύος περίπου 2 GW.
Γιώργος Ι. Καλαβρουζιώτης: «Η Ελλάδα μπορεί να γίνει η Σαουδική Αραβία των ΑΠΕ»
«Οι ΑΠΕ αλλάζουν το μοντέλο διαχείρισης και εκμετάλλευσης της ενέργειας στον πλανήτη και οδηγούν στη νέα ενεργειακή δημοκρατία των πολιτών», αναφέρει ο ιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος του ομίλου EUNICE ENERGY GROUP (ΕΕG) Γιώργος Ι. Καλαβρουζιώτης.
Σύμφωνα με τα όσα επισημαίνει ο ίδιος, «η ελληνική επιχειρηματικότητα πρέπει όχι μόνον να στραφεί αλλά να αφοσιωθεί στις εγχώριες επενδύσεις, έτσι ώστε να υπάρχει ανάπτυξη, που είναι το οξυγόνο της υγιούς επιχειρηματικότητας. Εμείς λέμε ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει η Σαουδική Αραβία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αξιοποιώντας το φυσικό της πλούτο και παράλληλα θωρακίζοντας τη γεωστρατηγική σημασία της χώρας, στο νέο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Ενεργειακό Χάρτη». Όπως τονίζει ο κ. Καλαβρουζιώτης, «η Ελλάδα με τα έργα που υλοποιούμε και τις τεχνολογικές λύσεις που δημιουργούμε μπορεί να παράγει αιολική ενέργεια, να την αποθηκεύει και να τροφοδοτεί την Ευρώπη, την Αφρική, τη Μ. Ανατολή, ώστε να καταστεί πραγματικός Ενεργειακός Κόμβος από ΑΠΕ».
Βασικό στοιχείο της στρατηγικής του Ομίλου αποτελεί η εξωστρέφεια. «Αναπτύσσουμε συνέργειες για ένα καθαρό περιβάλλον χωρίς ορυκτά καύσιμα, που συμβάλλουν ταυτόχρονα στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και ενισχύουν την αλληλέγγυα οικονομία, με σκοπό ο ήλιος και ο άνεμος να αποτελούν δημόσια αγαθά και οι πολίτες να έχουν την ελευθερία – και την υποστήριξη – να παράγουν, να διαχειρίζονται κι να ανταλλάσσουν καθαρή ενέργεια. Φιλόδοξος στρατηγικός στόχος του ομίλου EEG είναι κάθε Έλληνας να γίνει NetProsumer. Να γίνει κάτοχος ή συμμέτοχος σε μια μικρή ανεμογεννήτρια «EW16 θέτις 50kW» ελληνικής κατασκευής, παραγωγός και χρήστης ενέργειας από ΑΠΕ»
«Στοίχημα» η ενεργειακή ασφάλεια
Το μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια στην Ελλάδα καταδεικνύουν και τα στοιχεία της ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ). Οι εκκρεμείς αιτήσεις για σταθμούς ΑΠΕ έφτασαν τον Οκτώβριο τις 1.851, εκ των οποίων οι 1.000 αφορούν αιολικά πάρκα, οι 610 φωτοβολταϊκά, οι 170 υβριδικά συστήματα (συνδυασμό ΑΠΕ με αποθήκευση), οι 60 μικρά υδροηλεκτρικά και οι 11 μονάδες βιομάζας-βιοαερίου.
Η φιλοδοξία της κυβέρνησης είναι να αναδειχθούν οι ΑΠΕ στον νέο εθνικό πόρο της Ελλάδας. Ωστόσο, η απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων εντός της επόμενης οκταετίας πρέπει να γίνει με τρόπο συντεταγμένο ώστε να μην κινδυνεύσει η επάρκεια και ασφάλεια του ενεργειακού συστήματος αλλά και με στόχο την παροχή φθηνής ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Ειδικά όταν υπάρχουν προτάσεις – από το επιτελείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), αλλά και της ΔΕΗ – για την υιοθέτηση ενός ιδιαιτέρως φιλόδοξου σεναρίου που προτείνει «λουκέτο» στις 12 από τις 14 λιγνιτικές μονάδες έως το 2023 και λειτουργία μόνο του “Αγίου Δημητρίου V” και της υπό κατασκευή μονάδας «Πτολεμαΐδα V” έως το 2028.
«Η απολιγνιτοποίηση πρέπει να επιτευχθεί με ανάπτυξη των ΑΠΕ. Για να γίνει αυτό πράξη, χρειάζεται ριζική και άμεση απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών, προώθηση των μεγάλων επενδύσεων και δημιουργία του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου για θαλάσσια αιολικά πάρκα και μονάδες αποθήκευσης ενέργειας. Χρειάζονται επίσης πολλές νέες εγχώριες διασυνδέσεις με έμφαση στα νησιά και διεθνείς διασυνδέσεις με προοπτική πράσινων εξαγωγών προς την Ευρώπη», αναφέρει στο «Fortune» ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) Παναγιώτης Λαδακάκος. Και προσθέτει: «Βάση όλων αυτών το νέο ΕΣΕΚ πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, με μετρήσιμους ενδιάμεσους στόχους, σαφείς δείκτες και μηχανισμούς παρακολούθησης και ανάδρασης και με σαφή διοικητική δομή».
Οι λόγοι που καθιστούν σήμερα την απολιγνιτοποίηση επιτακτική είναι τόσο οικονομικοί – η ΔΕΗ πέρυσι είχε ζημίες 200 εκατ. ευρώ λόγω της αυξητικής πορείας των τιμών εκπομπών ρύπων- αλλά και περιβαλλοντικοί λόγω της ανάγκης ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής.
Κλειδί το τρίπτυχο «ΑΠΕ – Αποθήκευση – Διασυνδέσεις»
Στο ίδιο μήκος κύματος με τον κ. Λαδακάκο κινείται και ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ) και επικεφαλής της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Γιώργος Περιστέρης, ο οποίος στο πρόσφατο συνέδριο που έγινε στην Αθήνα για τις Ανανεώσιμες Πηγές και την Αποθήκευση Ενέργειας επεσήμανε ότι οι φιλόδοξοι στόχοι που έχουν τεθεί δεν θα επιτευχθούν αν δεν υπάρξει μαζική συστράτευση Πολιτείας, αρμόδιων φορέων, επενδυτών και κοινωνίας των πολιτών στο τρίπτυχο «ΑΠΕ – Αποθήκευση – Διασυνδέσεις».
«Πραγματικά καθαρή ενέργεια είναι μόνο η ενέργεια από ΑΠΕ. Δεν έχει νόημα να καταργήσουμε τον λιγνίτη επειδή όντως ρυπαίνει και να τον αντικαταστήσουμε με εισαγόμενα καύσιμα, απλά επειδή ρυπαίνουν λιγότερο. Πράγματι, ως ορυκτό καύσιμο το φυσικό αέριο ρυπαίνει λιγότερο και είναι χρήσιμο για λόγους ισορροπίας κι ευστάθειας του συστήματος. Η χρήση του, όμως, πρέπει να είναι ορθολογική και στοχευμένη», υπογράμμισε ο κ. Περιστέρης.
Παράλληλα, η στροφή στις στοχαστικές ΑΠΕ επιβάλλει και επενδύσεις στην αποθήκευση ενέργειας. Η χώρα δεν έχει ακόμη το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο, παρότι πολλοί επενδυτές είναι έτοιμοι, εδώ και χρόνια, να προχωρήσουν έργα αποθήκευσης ενέργειας. Το ΥΠΕΝ ετοιμάζει τη σχετική νομοθετική πρόταση, ενώ πρόσφατα ο κ. Χατζηδάκης ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους του Υβριδικού Σταθμού Αμαρίου Ρεθύμνου που προωθεί η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ από το 2011, ένα έργο προϋπολογισμού 280 εκατ. ευρώ, το οποίο συνδυάζει ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας, μέσω αντλησιοταμίευσης.
Μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει ανάγκη έως και 2 γιγαβάτ μεγάλης αποθήκευσης έως το 2025 – 2026. Σύμφωνα με τον κ. Περιστέρη, πρέπει να υπάρξει άμεσα ένα δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την υλοποίησή τους, διαφορετικά, σε λίγα χρόνια, θα αναγκαστεί η χώρα να καταφύγει «σε αδόκιμες λύσεις υπό την πίεση του χρόνου, όπως π.χ. οι εισαγόμενες μπαταρίες που τίποτα δεν προσφέρουν στο ΑΕΠ της χώρας μας, καθώς έχουν μικρή εγχώρια προστιθέμενη αξία, ενώ αντιθέτως προσφέρουν πάρα πολλά στα ΑΕΠ των χωρών που τις παράγουν και τις εξάγουν».
Σε κάθε περίπτωση, η ανάπτυξη συσσωρευτών για διάφορες χρήσεις στον ηλεκτρισμό αναμένεται εντυπωσιακή έως το 2030, ενώ το κόστος τους χρόνο με τον χρόνο μειώνεται. Άλλωστε, οι μπαταρίες είναι απαραίτητες στα μικρά νησιά, όπως έχει δείξει ήδη η εφαρμογή του υβριδικού συστήματος (συνδυασμός ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας) της Τήλου.
Όμως, για να επιτευχθούν οι στόχοι αύξησης της συμμετοχής των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας είναι απαραίτητη η ολοκλήρωση και ανάπτυξη νέων δικτύων ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ των νησιών αλλά και διασύνδεσης αυτών με το Ηπειρωτικό Σύστημα όπως είναι η διασύνδεση της Κρήτης ή των Δωδεκανήσων. Έτσι θα μπορέσει να αξιοποιηθεί το σημαντικό αιολικό και ηλιακό δυναμικό των νησιών, αλλά και να ωφεληθούν οι καταναλωτές από τον περιορισμό των χρεώσεων στους λογαριασμούς ρεύματος – των περίφημων ΥΚΩ – που φτάνουν περί τα 650 με 800 εκατομμύρια ευρώ. Επίσης, απαιτείται ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων όπως είναι η προγραμματιζόμενη για το 2023 δεύτερη διασύνδεση με τη Βουλγαρία (600 MW), η οποία θα επιτρέψει την εξαγωγή πράσινης ενέργειας.
Οι τρεις κατηγορίες επενδύσεων σε ΑΠΕ, Αποθήκευση και Διασυνδέσεις αποτελούν όπως τονίζει ο κ. Περιστέρης, ένα ενιαίο και συμπληρωματικό σύνολο, το οποίο αθροιστικά μπορεί να ξεπεράσει τα επόμενα πέντε χρόνια τα οκτώ δισεκ. ευρώ σε επενδύσεις, αθροίζοντας στο ΑΕΠ 1,5% πρόσθετη ανάπτυξη στη διάρκεια της αντίστοιχης περιόδου και «δημιουργώντας τις βάσεις για να γίνει η Ελλάδα στη δεκαετία του 2030 για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της καθαρός εξαγωγέας ενέργειας και «μπαταρία» του ευρωπαϊκού νότου».
Το παγκόσμιο κλίμα και η καθαρή ενέργεια
Η ανάπτυξη των ΑΠΕ αποτελεί μονόδρομο για την Ελλάδα, η οποία οφείλει να ακολουθήσει τις επιταγές της Συνθήκης του Παρισίου για περιορισμό των θερμοκηπικών αερίων που συμβάλλουν στην αποσταθεροποίηση του παγκόσμιου κλίματος. Σύμφωνα με την έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή – του κορυφαίου διεθνούς επιστημονικού οργάνου για την αξιολόγηση των δεδομένων που αφορούν στη μέση θερμοκρασία του πλανήτη – η συγκράτηση της υπερθέρμανσης στον +1,5 βαθμό Κελσίου επιβάλλει, μεταξύ άλλων, στροφή του ενεργειακού τομέα προς τις ΑΠΕ. «Αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα ο μετασχηματισμός του ενεργειακού τομέα με απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και κάλυψη του συνόλου της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ πριν το 2040. Όμως, καθώς οι μονάδες παραγωγής καθαρής ενέργειας είναι κατά βάση περιβαλλοντικού σκοπού υποδομές, η οικολογικά υποδειγματική ανάπτυξή τους πρέπει να αποτελέσει σημαία στη μάχη με τον χρόνο για μετριασμό της κλιματικής αλλαγής μέσα από την απανθρακοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής», αναφέρει χαρακτηριστικά η υπεύθυνη πολιτικής WWF Ελλάς Θεοδότα Νάντσου.
Όπως σημειώνει η ίδια, τα συστήματα ΑΠΕ διαφοροποιούνται από τα ορυκτά καύσιμα όχι μόνο σε σχέση με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τη ρύπανση που προκαλείται από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και χωρικά. «Σε αντίθεση με τις εκτάσεις που καταλαμβάνονται από εγκαταστάσεις ορυκτών καυσίμων, οι περιοχές ανάπτυξης αιολικών και ηλιακών συστημάτων δεν υποφέρουν από ρύπανση και μπορούν με ασφάλεια να φιλοξενήσουν και άλλες παράλληλες χρήσεις γης, όπως η γεωργία και η κτηνοτροφία», τονίζει.
Παρόλα αυτά επισημαίνει ότι οι εγκαταστάσεις ΑΠΕ ορθά υπόκεινται σε σειρά από απαραίτητες διαδικασίες εκτίμησης των πιθανών περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων καθώς πρέπει να τηρούν μέχρι κεραίας την περιβαλλοντική νομοθεσία και να εφαρμόζουν τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές για τη μείωση της έντασης χρήσης γης και των επιπτώσεων. Επίσης, σύμφωνα με την κυρία Νάντσου, μεταξύ άλλων, θα πρέπει να εκτιμώνται οι σωρευτικές επιπτώσεις από τα υπό αδειοδότηση έργα ΑΠΕ σε περιοχές Natura και να δοθεί προτεραιότητα στη χωροθέτηση μεγάλων εγκαταστάσεων ΑΠΕ σε υποβαθμισμένες βιομηχανικές εκτάσεις, όπως τα εγκαταλελειμμένα λιγνιτωρυχεία, καθώς θα συμβάλλει στην αναβάθμιση των περιοχών και στη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής καινοτομίας.
Τέλος, η υπεύθυνη πολιτικής του WWF στηρίζει τον νέο θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων – μια μορφή αστικών συνεταιρισμών καταναλωτών, δήμων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων κλπ. με σκοπό την παραγωγή, αποθήκευση, ιδιοκατανάλωση και προμήθεια ενέργειας από ΑΠΕ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην ΕΕ, έως το 2030, είναι δυνατόν να αναπτυχθούν περισσότερα από 50 GW αιολικής και 50 GW ηλιακής ενέργειας από ενεργειακές κοινότητες, καλύπτοντας το 17% και 21% αντίστοιχα της εγκατεστημένης ισχύος.
* To άρθρο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα.
