Ιαπωνικές εταιρείες λένε «σαγιονάρα» στη Βρετανία λόγω Brexit

Nissan, Honda, Panasonic, Sony: σε διαφορετικούς βαθμούς και σε διαφορετικές κλίμακες, όλες οι ιαπωνικές εταιρείες αποχαιρετούν την Βρετανία. Ακόμη και αν το Brexit δεν είναι η μόνη αιτία της απόφασής τους, το βέβαιο είναι ότι η προοπτική της βρετανικής εξόδου επιτάχυνε την δική τους έξοδο, σύμφωνα με τους αναλυτές.

Σήμερα, η Honda συντάραξε με την σειρά της το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοινώνοντας το κλείσιμο του εργοστασίου του Σουίντον, όπου περίπου 3.500 εργαζόμενοι συναρμολογούν την σειρά Civic εδώ και 24 χρόνια.

Η διεύθυνση της Honda, αλλά και ο βουλευτής της περιφέρειας Τζάστιν Τόμλινσον, έσπευσαν να απενοχοποιήσουν το Brexit, αποδίδοντας την επιλογή του κλεισίματος του εργοστασίου στην ανάγκη της εταιρείας «να προσαρμοσθεί στις μεταβολές της διεθνούς αγοράς του αυτοκινήτου…». Όμως, κατά την γνώμη των αναλυτών, είναι πέραν αμφισβήτησης ότι το φάντασμα του Brexit στοιχειώνει τις ιαπωνικές εταιρείες.

«Η Honda φαίνεται ότι προετοίμαζε για καιρό αυτήν την απόφαση, αλλά, με το Brexit, ίσως επέσπευσε την απόφαση», εξηγεί ο Σεΐζι Σουγκιούρα, αναλυτής του Tokai Tokyo Research Institute. Σύμφωνα με τον αναλυτή, αλλά και τον Σατόρου Τακάντα, αναλυτή αυτοκινήτου της TIW, η Honda συζητούσε εδώ και κάποιο διάστημα για το μέλλον του εργοστασίου του Σουίντον. «Ο όμιλος είχε δυσκολίες τα τελευταία χρόνια», λέει ο Τακάντα.

Κλαδικές μεταβολές

Περίπου 1.000 ιαπωνικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Βρετανία, απασχολώντας 140.000 άτομα. Αν και δεν είναι οι μόνες που αποσύρονται μερικώς από το Ηνωμένο Βασίλειο, μία μακρά ιστορία ιαπωνικών επενδύσεων στην χώρα, που προέρχεται από την ανάγκη των ιαπωνικών ομίλων να διαθέτουν τοπική παραγωγή για την άμβλυνση των εμπορικών εντάσεων των δεκαετιών ΄70 και ΄80, καθιστά αυτήν τη έξοδο ακόμη πιο οδυνηρή.

«Πιστεύω ότι το Σουίντον τελείωσε χωρίς την Honda», λέει η Σου Ντέιβις, κάτοικος της περιοχής, ο σύζυγος της οποίας εργάζεται εδώ και 20 χρόνια στο εργοστάσιο. Η περιφέρεια του Σουίντον ψήφισε υπέρ του Brexit σε ποσοστό 54,7% στο δημοψήφισμα του 2016.

Σύμφωνα με τον Σεΐζι Σουγκιούρα, οι ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες είχαν επιλέξει την Βρετανία ως ευρωπαϊκή βάση λόγω του ευνοϊκού προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, την εποχή της πρωθυπουργίας τη συντηρητικής Μάργκαρετ Θάτσερ στην δεκαετία του ΄80.

Αρχικά, προτίμησαν τη βρετανική νήσο από την ηπειρωτική Ευρώπη διότι αυτό προσέφερε επίσης πλεονέκτημα σε μία ολοκληρωμένη Ευρώπη. Τώρα, η κατάσταση είναι ακριβώς αντίθετη, τονίζουν οι αναλυτές. Ειδικά στον τομέα του αυτοκινήτου, οι ταχείες μεταβολές και το παγκόσμιο εμπορικό περιβάλλον αποτελούν επίσης παράγοντες της μείωσης της δραστηριότητας του κλάδου.

Μία ευρεία συμφωνία ελευθέρου εμπορίου ΕΕ-Ιαπωνίας η οποία τέθηκε σε ισχύ αυτόν τον μήνα περιορίζει επίσης το κίνητρο των ιαπωνικών εταιρειών να παράγουν στην Ευρώπη εξαιτίας της προοδευτικής μείωσης των δασμών. Και αυτό, χωρίς να υπολογίζονται οι δυσκολίες που συναντούν οι ιαπωνικές εταιρίες στην Ευρώπη, όπου ανταγωνίζονται τοπικούς κολοσσούς, όπως η γερμανική Volkswagen.

Έλλειμμα σαφήνειας

Και δεν είναι μόνο οι αυτοκινητοβιομηχανίες που αποφασίζουν να περιορίσουν την παρουσία τους. Οι μεγάλες ιαπωνικές τράπεζες αποσύρονται από το Λονδίνο και, μετά την Toshiba που διέλυσε μία βρετανική πυρηνική θυγατρική, η Hitachi ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα το πάγωμα της προγράμματος κατασκευής πυρηνικού σταθμού στην Ουαλία, ελλείψει χρηματοδότησης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αλλαγή είναι καθαρά διοικητικού χαρακτήρα, όπως στην περίπτωση της ευρωπαϊκής έδρας της Sony, η οποία θα μεταφερθεί στην Ολλανδία (χωρίς να επηρεασθεί το προσωπικό στην Βρετανία), αλλά ο συμβολισμός είναι σημαντικός. Η Panasonic έλαβε παρόμοια απόφαση τον περασμένο χρόνο, εξαιτίας φορολογικών ανησυχιών.

Είτε το Brexit είναι υπεύθυνο για τις αποφάσεις αυτές είτε όχι, υπάρχει κατά γενικό τρόπο «μία καχυποψία απέναντι στην ίδια την Μεγάλη Βρετανία», λέει ο Γιοσούκου Τσουτσίντα, ερευνητής της Mitsubishi UFJ Research and Consulting. «Η οικονομία της, η πολιτική της και η κοινωνία της βρίσκονται σε αναταραχή», λέει, για τον λόγο αυτόν το Ηνωμένο Βασίλειο θεωρείται «χώρα ρίσκου». Ο αναλυτής προβλέπει ότι και άλλες εταιρίες που χρησιμοποιούν το Ηνωμένο βασίλειο ως βάση τους θα εγκαταλείψουν την χώρα.

Ο ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Αμπε προειδοποίησε για τον κίνδυνο που θα συνιστούσε ένα Brexit άνευ συμφωνίας, παράγοντας αβεβαιότητας για τις ιαπωνικές επιχειρήσεις. «Ολόκληρος ο κόσμος» ελπίζει αυτή η υπόθεση να μπορέσει να αποφευχθεί», επέμεινε.

«Η έλλειψη σαφήνειας στο Brexit αποθαρρύνει τις επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις. Η επένδυση στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πλέον ελκυστική», λέει ο αναλυτής. «Η Μεγάλη Βρετανία είναι ακόμη κατάλληλο μέρος για να υπάρχει μία μονάδα παραγωγής;», είναι το ερώτημα που τίθεται σήμερα, καταλήγει.