ΤΧΣ: Ένας θεσμός που αν δεν υπήρχε, έπρεπε να εφευρεθεί

Μια άγνωστη επανάσταση έχει πραγματοποιηθεί το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα. Το τραπεζικό σύστημα από μεγάλος ασθενής μπήκε στον δρόμο της εξυγίανσης, προϋπόθεση για την ανάπτυξη της χώρας γιατί δεν υπάρχει αναπτυγμένη χώρα δίχως ισχυρό ή τουλάχιστον υγιές τραπεζικό σύστημα.

Καμία σημαντική εξέλιξη δεν γίνεται χωρίς να υπάρχουν πρωταγωνιστές και στην περίπτωση αυτή είναι ένας θεσμός που συστάθηκε μετά από πίεση των πιστωτών της χώρας αλλά αποδείχθηκε ότι χρειάζονταν. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) ιδρύθηκε μετά από συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά αποδείχθηκε ότι θα έπρεπε να είχε εφευρεθεί αν δεν υπήρχε. Συνέβαλε στην ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών που είχαν πληγεί από τη δημοσιονομική κατάρρευση της χώρας που βρέθηκε στα πρόθυρα χρεοκοπίας.

Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μετά από μερικά χρόνια λειτουργίας καθώς ιδρύθηκε το 2010, δείχνει να βρίσκει βηματισμό προκειμένου να πετύχει το δύσκολο έργο του. Είναι γεγονός ότι η νέα διοικητική ομάδα του ΤΧΣ με Διευθύνοντα Σύμβουλο τον Ηλία Ε. Ξηρουχάκη, έμπειρο μάνατζερ με σύγχρονη νοοτροπία, δικαίωσε την «επιστροφή» του ΤΧΣ σε ελληνική διοίκηση, μετά από αρκετά χρόνια που είχαν τεθεί επικεφαλής ξένα στελέχη.

Το Ταμείο έχει καταφέρει να αντιστρέψει το σχετικά αρνητικό γι’ αυτό κλίμα που είχε συσσωρευτεί τα προηγούμενα χρόνια. Έτσι, οι επαφές με τις διοικήσεις των τραπεζών, με την Τράπεζα της Ελλάδος, δηλαδή τον επόπτη σε Ελλάδα και το Single Supervisory Mechanism (SSM) τον οργανισμό τραπεζικής εποπτείας της ΕΚΤ στο εξωτερικό αλλά και με την κυβέρνηση, είναι συχνές αλλά και αποδοτικές, καθώς η ξεκάθαρη επικοινωνία των θέσεων του Ταμείου μόνο καλό κάνει. Ο πρωταρχικός του ρόλος είναι η εμπέδωση της σταθερότητας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι επαφές περιλαμβάνουν και τη διεθνή επενδυτική κοινότητα, με ευεργετικά αποτελέσματα τόσο για τις ίδιες τις τράπεζες (με άνοδο στις αξιολογήσεις) όσο και για την συνολική εικόνα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού.

Τέλος, στοχευμένες παρεμβάσεις σε τράπεζες, είτε σε επίπεδο γενικό είτε κατά περίπτωση, έχουν καταδείξει το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και στρατηγικής που διαθέτουν τα στελέχη του. Μεγάλη έμφαση έχει δοθεί στην ουσιαστική βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης και της διαφάνειας, κάτι που έχει υλοποιηθεί με τις παρεμβάσεις σε επίπεδο διοικητικών συμβουλίων και έχει ήδη αποτυπωθεί ως θετικό αποτέλεσμα στις βαθμολογίες των proxy advisors (π.χ. ISS).

Επίσης έχει δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη βελτίωση των διαδικασιών τραπεζικών χορηγήσεων, αφού τα Risk and Capital Strategies, βάσει του του κανονισμού που διέπει τη σχέση του ΤΧΣ με τις τράπεζες (Relationship Framework Agreement), χρειάζονται την έγκριση του, είναι δηλαδή “consent items”. Oι παρεμβάσεις του Ταμείου σε συγκεκριμένα projects, έχουν αποφέρει σημαντικά οφέλη, όπως για παράδειγμα στα προγράμματα πώληση κυρίως μη εξυπηρετούμενων δανείων, Frontier και Mirage της Εθνικής Τράπεζας, όπου το τίμημα για την τράπεζα βελτιώθηκε κατά 39 και 135 εκ, ευρώ αντίστοιχα.

Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα είναι ένας επιπλέον θεσμικός επενδυτής, με βάση το νέο νόμο που αφορά την λειτουργία τα επόμενα χρόνια. Η χώρα αποκτά έναν νέο μεγάλο επενδυτή που αποβλέπει στην διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, χάριν του δημοσίου συμφέροντος.

Οι επιλογές της διοίκησης του Ηλία Ξηρουχάκη δείχνουν ότι ο ρόλος αυτός δεν είναι πια θεωρητικός αλλά εξόχως πρακτικός, δημιουργώντας έτσι έναν ακόμα ισχυρό πυλώνα σταθερότητας και ανάπτυξης στη χώρα.