Σχέδιο 14 ημερών: Το Ισραήλ ξεδιπλώνει τη στρατηγική του κατά του Ιράν
Η επιχείρηση του Ισραήλ κατά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, της στρατιωτικής ηγεσίας και του οπλοστασίου πυραύλων της χώρας απέχει πολύ από το να έχει ολοκληρωθεί, καθώς το Ισραήλ έχει σχεδιάσει επιχειρήσεις διάρκειας 14 ημερών, σύμφωνα με ανώτερο Ισραηλινό αξιωματούχο.
Η πιθανή διάρκεια της εκστρατείας είναι σύμφωνη με τις εκτιμήσεις αναλυτών, που θεωρούν ότι ένα μόνο κύμα επιθέσεων δεν θα ήταν αρκετό για να προξενήσει ουσιαστική ζημιά στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η συνολική προσέγγιση του Ισραήλ, η οποία στοχεύει ταυτόχρονα τις ιρανικές εγκαταστάσεις, την ηγεσία και το οπλοστάσιο, αποσκοπεί στον περιορισμό της δυνατότητας μιας ιρανικής αντεπίθεσης.
Οι ισραηλινές επιθέσεις βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλο το Ιράν, με στόχο διάφορες πόλεις της χώρας, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης. Η ιρανική κρατική τηλεόραση και μέσα ενημέρωσης προσκείμενα στο καθεστώς ανέφεραν ότι ο πυρηνικός σταθμός του Νατάνζ επλήγη από πυραυλική επίθεση.
Σήμερα, μέσω της πλατφόρμας Truth Social, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε την Τεχεράνη ότι οι επόμενες «ήδη προγραμματισμένες επιθέσεις» θα είναι «ακόμη πιο σκληρές», προσθέτοντας ότι «το Ιράν πρέπει να κάνει μια συμφωνία [για το πυρηνικό του πρόγραμμα], προτού να μην έχει μείνει τίποτα».
«Όχι άλλοι θάνατοι, όχι άλλη καταστροφή – ΑΠΛΑ ΚΑΝΤΕ ΤΟ, ΠΡΙΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ», έγραψε.
Ο Τραμπ ανέφερε επίσης ότι οι ΗΠΑ «κατασκευάζουν τον καλύτερο και πιο φονικό στρατιωτικό εξοπλισμό στον κόσμο, μακράν, και ότι το Ισραήλ διαθέτει μεγάλο μέρος αυτού του εξοπλισμού, με ακόμη περισσότερο να ακολουθεί — και ξέρουν πώς να τον χρησιμοποιούν».
Περίπου στις 3:30 π.μ. τοπική ώρα την Παρασκευή, ισχυρές εκρήξεις συγκλόνισαν την Τεχεράνη και η κρατική τηλεόραση έδειξε καπνό να αναδύεται από το αρχηγείο των Φρουρών της Επανάστασης, της ισχυρότερης στρατιωτικής δύναμης του καθεστώτος, στην ανατολική Τεχεράνη.
Το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο του Ιράν ανέφερε ότι σκοτώθηκαν αρκετά υψηλόβαθμα στρατιωτικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένου του Υποστράτηγου Χοσεΐν Σαλαμί, επικεφαλής των Επαναστατικών Φρουρών.
Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, υποστράτηγος Μοχαμάντ Μπαγκερί, επίσης σκοτώθηκε, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση. Επιπλέον, σκοτώθηκαν ο Μοχαμάντ Μεχντί Τεχραντσί, διακεκριμένος καθηγητής φυσικής, και ο Φερεϊντούν Αμπασί, πρώην επικεφαλής του ιρανικού οργανισμού ατομικής ενέργειας.
Η τιμή του πετρελαίου Brent, διεθνές σημείο αναφοράς, αυξήθηκε έως και 12,5% πριν υποχωρήσει στο +9% φτάνοντας τα 74,45 δολάρια το βαρέλι στο Λονδίνο μετά τις επιθέσεις. Οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές σημείωσαν πτώση, με τα προθεσμιακά του S&P 500 να υποχωρούν κατά 1,2%.
Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ισραήλ «χτύπησε στην καρδιά του προγράμματος εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν», στοχεύοντας το Νατάνζ, τον «κορυφαίο πυρηνικό επιστήμονα» της χώρας και τις εγκαταστάσεις παραγωγής βαλλιστικών πυραύλων.
Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος ανέφερε ότι πραγματοποιήθηκαν δεκάδες επιδρομές, ενώ άλλος αξιωματούχος εκτίμησε ότι οι επιθέσεις μπορεί να διαρκέσουν έως και δύο εβδομάδες.
Σε ένδειξη προσπάθειας για εγκαθίδρυση αεροπορικής υπεροχής, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) ανακοίνωσαν ότι πραγματοποίησαν ευρείας κλίμακας επιχείρηση κατά των αντιαεροπορικών αμυνών του Ιράν, καταστρέφοντας δεκάδες ραντάρ και εκτοξευτές πυραύλων εδάφους-αέρος.
Οι IDF προσέθεσαν ότι το Ιράν εκτόξευσε περίπου 100 drones προς το Ισραήλ, τα οποία το Ισραήλ προσπαθεί να αναχαιτίσει. Το Ιράν δεν επιβεβαίωσε καμία ενέργεια αντιποίνων.
Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι δεν ενεπλάκησαν στην επίθεση, η οποία προηγήθηκε του έκτου γύρου συνομιλιών την Κυριακή μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και του Ιράν για την επίλυση της πυρηνικής κρίσης. Ο Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι η Ουάσινγκτον ήταν «αρκετά κοντά σε μια πολύ καλή συμφωνία», προσθέτοντας ότι δεν επιθυμούσε το Ισραήλ να επιτεθεί στο Ιράν, διότι αυτό θα μπορούσε να «καταστρέψει» τις πιθανότητες μιας συμφωνίας.
Ωστόσο, ο Νετανιάχου, που εδώ και καιρό πιέζει τις ΗΠΑ να υποστηρίξουν στρατιωτική δράση κατά του Ιράν, δήλωσε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα ότι η Τεχεράνη κερδίζει χρόνο, υπονοώντας τις απαιτήσεις ΗΠΑ και Ισραήλ για άμεση παύση του εμπλουτισμού ουρανίου.
«Γι’ αυτό δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να δράσουμε — και να δράσουμε τώρα», είπε ο Νετανιάχου.
Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε ότι το Ισραήλ «θα πρέπει να περιμένει σκληρή τιμωρία».
«Το σιωνιστικό καθεστώς, με αυτό το έγκλημα, έχει προκαλέσει μια πικρή και οδυνηρή μοίρα για τον εαυτό του — την οποία σίγουρα θα αντιμετωπίσει», είπε. «Με τη βοήθεια του Θεού, τα ισχυρά χέρια των ενόπλων δυνάμεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας δεν θα το αφήσουν ατιμώρητο».
Οι επιθέσεις προκάλεσαν άμεση καταδίκη από τη Σαουδική Αραβία, το Ομάν και την Τουρκία. Η Σαουδική Αραβία δήλωσε ότι η επίθεση παραβίασε το διεθνές δίκαιο.
Ιρανοί αξιωματούχοι κατηγόρησαν επίσης τις ΗΠΑ για την επίθεση. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Τεχεράνη είχε επαναλάβει τις προειδοποιήσεις ότι, σε περίπτωση επίθεσης, θα μπορούσε να στοχεύσει και αμερικανικές βάσεις σε όλη την περιοχή.
Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον «δεν εμπλέκεται στις επιθέσεις κατά του Ιράν και η ύψιστη προτεραιότητά μας είναι η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή».
«Το Ισραήλ μας ενημέρωσε ότι θεωρεί πως η ενέργεια αυτή ήταν αναγκαία για την αυτοάμυνά του», πρόσθεσε ο Ρούμπιο. «Ας είμαι ξεκάθαρος: το Ιράν δεν πρέπει να στοχεύσει αμερικανικά συμφέροντα ή προσωπικό».
Η επίθεση έρχεται μετά από μήνες έντασης γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, καθώς η Τεχεράνη εμπλουτίζει ουράνιο σε επίπεδα κοντά στη χρήση για όπλα εδώ και αρκετά χρόνια.
Τόσο το Ισραήλ όσο και οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί να εμποδίσουν την Ισλαμική Δημοκρατία να αναπτύξει πυρηνικά όπλα. Η Τεχεράνη επιμένει ότι το πρόγραμμα της έχει ειρηνικό, πολιτικό χαρακτήρα, ωστόσο έχει τη δυνατότητα να παράγει επαρκές σχάσιμο υλικό για πυρηνική βόμβα μέσα σε λιγότερο από δύο εβδομάδες.
Ο Ραφαέλ Γκρόσι, γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), δήλωσε ότι ο ΟΗΕ «παρακολουθεί στενά την εξαιρετικά ανησυχητική κατάσταση στο Ιράν» μετά το χτύπημα στο Νατάνζ. Ανέφερε ότι η υπηρεσία βρίσκεται σε επαφή με τις ιρανικές αρχές όσον αφορά τα επίπεδα ραδιενέργειας.
Την Πέμπτη, το διοικητικό συμβούλιο της ΙΑΕΑ δήλωσε ότι το Ιράν παραβιάζει τις υποχρεώσεις του βάσει της συνθήκης μη διάδοσης πυρηνικών όπλων — η πρώτη τέτοια επίσημη επίπληξη εδώ και δύο δεκαετίες.
Οι επιθέσεις αυτές ολοκληρώνουν σχεδόν δύο χρόνια σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, η οποία ξεκίνησε με τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, μετά την επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
