Οι 10 χώρες με τα ισχυρότερα αποθέματα κεντρικών τραπεζών – Ποια έχει το μεγαλύτερο «μαξιλάρι»;

• Οι 10 κορυφαίες χώρες διαθέτουν συνολικά 9,4 τρισεκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγματικά και χρυσά αποθέματα, ποσό που αντιστοιχεί σε πάνω από το 60% του παγκόσμιου συνόλου.
• Τα αποθέματα των κεντρικών τραπεζών θεωρούνται καθοριστικά για τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς βοηθούν τις χώρες να καλύπτουν υποχρεώσεις ισοζυγίου πληρωμών και να λειτουργούν ως ασπίδα απέναντι σε οικονομικά ή γεωπολιτικά σοκ.

Τα αποθέματα μιας κεντρικής τράπεζας μπορούν να θεωρηθούν ως η χρηματοοικονομική ασπίδα μιας χώρας — ένα «μαξιλάρι» που αποτελείται από ξένα νομίσματα, χρυσό και άλλα ρευστά περιουσιακά στοιχεία. Παίζουν καθοριστικό ρόλο στη σταθεροποίηση των νομισμάτων και στην αντιμετώπιση χρηματοπιστωτικών κρίσεων.

Δεδομένα & Συζήτηση

Τα στοιχεία προέρχονται από το The World Factbook, το οποίο συγκρίνει την αξία των αποθεμάτων (σε συνάλλαγμα και χρυσό) που διατηρούν οι κεντρικές τράπεζες διεθνώς, με βάση τα δεδομένα του 2024.

Αυτά τα αποθέματα δείχνουν πόσο ανθεκτική είναι μια οικονομία απέναντι σε εξωτερικά σοκ, αλλά και πόση επιρροή μπορεί να ασκήσει στις διεθνείς αγορές.

Κίνα: Ο μεγαλύτερος κάτοχος συναλλαγματικών αποθεμάτων στον κόσμο

Σύμφωνα με το The World Factbook, η Κίνα διαθέτει αποθέματα ύψους 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, πολύ περισσότερα από κάθε άλλη χώρα.

Όπως εξηγεί το The Economics Review, αυτό οφείλεται στα επίμονα εμπορικά της πλεονάσματα, τα οποία φέρνουν περισσότερα ξένα νομίσματα στη χώρα απ’ όσα φεύγουν.

Για να αποτρέψει την ταχεία ανατίμηση του γουάν (RMB), η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (PBC) παρεμβαίνει στις αγορές συναλλάγματος αγοράζοντας ξένα νομίσματα — μια πρακτική που αυξάνει την ποσότητα χρήματος στην κυκλοφορία, δημιουργώντας κίνδυνο πληθωρισμού.

Για να εξουδετερώσει αυτή την πίεση, η Κίνα εφαρμόζει τη λεγόμενη «στειροποίηση»: μια στρατηγική που περιλαμβάνει αντίθετη νομισματική πολιτική ώστε να εξισορροπηθούν οι συνέπειες της αρχικής παρέμβασης.

Αν, για παράδειγμα, η PBC αγοράσει ξένα νομίσματα χρησιμοποιώντας RMB, η επακόλουθη «στειροποίηση» μπορεί να περιλαμβάνει περιοριστική πολιτική, όπως πωλήσεις τίτλων στις ανοικτές αγορές ή αύξηση των υποχρεωτικών αποθεματικών των τραπεζών. Έτσι μειώνονται τα καθαρά εγχώρια περιουσιακά στοιχεία και περιορίζεται η νομισματική επέκταση.

Γιατί η Ελβετία βρίσκεται στην τέταρτη θέση

Μετά τη Χρηματοπιστωτική Κρίση του 2008, η ζήτηση για το ελβετικό φράγκο εκτοξεύθηκε, καθώς θεωρήθηκε «ασφαλές καταφύγιο» — κάτι που αύξησε απότομα την αξία του.

Η ταχεία ανατίμηση, όμως, δημιουργεί προβλήματα: κάνει τις εισαγωγές φθηνότερες, ρίχνει τις τιμές και εντείνει τον κίνδυνο αποπληθωρισμού.

Για να το αποτρέψει αυτό, η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB) αγόρασε μεγάλες ποσότητες ξένων νομισμάτων, επιβραδύνοντας την άνοδο του φράγκου αλλά αυξάνοντας σημαντικά τα αποθέματά της.

Τα τελευταία χρόνια, η SNB αξιοποιεί αυτά τα αποθέματα και για τον αντίθετο λόγο: για να μειώσει τις πληθωριστικές πιέσεις.

Πουλώντας ξένο συνάλλαγμα (δηλαδή ενισχύοντας τη ζήτηση για το εγχώριο νόμισμα), μπορεί να ανατιμήσει το φράγκο, να κάνει τις εισαγωγές φθηνότερες και να φέρει τον πληθωρισμό πίσω στα επιθυμητά επίπεδα.

Στην παρακάτω λίστα θα δούμε τις 10 χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα κεντρικών τραπεζών.