AmazonFACE: Η «μηχανή του χρόνου» που θα κρίνει το μέλλον του Αμαζονίου ενόψει της COP30
Επιστήμονες στη Βραζιλία ξεκίνησαν το πρωτοποριακό πείραμα AmazonFACE, μια «κλιματική μηχανή του χρόνου» που προσομοιώνει τις ατμοσφαιρικές συνθήκες του 2050 στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου.
- Το πείραμα AmazonFACE αυξάνει τεχνητά το CO2 σε τμήμα του δάσους για να μελετήσει τις μελλοντικές επιπτώσεις.
- Εξετάζεται αν το δάσος θα ενισχυθεί από το CO2 ή αν θα καταρρεύσει λόγω της ζέστης και της ξηρασίας.
- Τα ευρήματα θα είναι καθοριστικά για τις παγκόσμιες κλιματικές διαπραγματεύσεις στη σύνοδο COP30 στη Βραζιλία το 2025.
Στην καρδιά του Αμαζονίου, επιστήμονες έχουν θέσει σε λειτουργία μια κλιματική «μηχανή του χρόνου», σε ένα πρωτοποριακό πείραμα που φιλοδοξεί να αποκαλύψει το μέλλον του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του πλανήτη. Το εγχείρημα, γνωστό ως AmazonFACE (Free-Air CO2 Enrichment), προσομοιώνει τις ατμοσφαιρικές συνθήκες που αναμένονται στα μέσα του αιώνα, καθώς η Βραζιλία προετοιμάζεται να φιλοξενήσει την κρίσιμη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, COP30, μεταξύ 10 και 21 Νοεμβρίου.
Το πείραμα της «μηχανής του χρόνου»
Βόρεια της πόλης Μανάους, το Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών Αμαζονίου της Βραζιλίας (INPA) έχει κατασκευάσει μια σειρά από πανύψηλους πύργους που σχηματίζουν δακτυλίους διαμέτρου 30 μέτρων. Μέσα σε αυτούς τους δακτυλίους, οι επιστήμονες διοχετεύουν ελεγχόμενα αυξημένες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα (CO2), ανεβάζοντας τη συγκέντρωσή του κατά περίπου 50% πάνω από τα σημερινά επίπεδα. Αυτή η προσομοίωση αντιστοιχεί στις προβλέψεις για το κλίμα του 2050. Είναι το πρώτο πείραμα τέτοιου είδους που πραγματοποιείται σε τροπικό δάσος και αναμένεται να λειτουργήσει για τουλάχιστον μια δεκαετία.
Ανθεκτικότητα ή σημείο καμπής;
Το κεντρικό ερώτημα που καλούνται να απαντήσουν οι επιστήμονες είναι διττό. Από τη μία πλευρά, το αυξημένο CO2 μπορεί να δράσει ως «λίπασμα» (CO2 fertilization effect), ενισχύοντας τη φωτοσύνθεση και την ανάπτυξη των δέντρων, με αποτέλεσμα το δάσος να απορροφά ακόμη περισσότερο άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Από την άλλη, αυτή η θετική επίδραση ενδέχεται να ακυρωθεί από τις παράλληλες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας και οι παρατεταμένες ξηρασίες, που ασκούν τεράστια πίεση στο οικοσύστημα. Υπάρχει ο φόβος ότι το δάσος θα φτάσει σε ένα μη αναστρέψιμο σημείο καμπής (tipping point), όπου μεγάλα τμήματά του θα μετατραπούν σε σαβάνα, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες αποθηκευμένου άνθρακα. Ήδη, μελέτες δείχνουν ότι τμήματα του Αμαζονίου, ιδίως στα νοτιοανατολικά, εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα από αυτόν που απορροφούν.
Στρατηγική σημασία ενόψει της COP30
Τα αποτελέσματα του πειράματος AmazonFACE θεωρούνται κρίσιμης σημασίας, ειδικά ενόψει της COP30 που θα φιλοξενηθεί το 2025 στην πόλη Μπελέμ, στην καρδιά του Αμαζονίου. Η κυβέρνηση της Βραζιλίας, υπό τον Πρόεδρο Λούλα ντα Σίλβα, έχει δεσμευτεί να τερματίσει την παράνομη αποψίλωση και να τοποθετήσει τη χώρα στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας κλιματικής δράσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
Πηγή: Reuters.com
