Έκρηξη στις αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες – Ποιες χώρες αγοράζουν περισσότερο
Mε τον ταχύτερο ρυθμό από το 1967 συλλέγουν χρυσό οι κεντρικές τράπεζες, με τους αναλυτές να αναφέρουν την Κίνα και τη Ρωσία ως τους κύριους αγοραστές – ένδειξη ότι ορισμένα έθνη επιθυμούν να διαφοροποιήσουν τα αποθέματά τους σε σχέση με το δολάριο.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού (WCG), έναν όμιλο που χρηματοδοτείται από τη βιομηχανία, η ζήτηση για το πολύτιμο μέταλλο έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο τα τελευταία 55 χρόνια.
Οι εκτιμήσεις του περασμένου μήνα είναι επίσης πολύ μεγαλύτερες από τα επίσημα αναφερόμενα στοιχεία των κεντρικών τραπεζών, πυροδοτώντας εικασίες σχετικά με την ταυτότητα των αγοραστών και τα κίνητρά τους.
Η καταφυγή των κεντρικών τραπεζών προς τον χρυσό «υποδηλώνει ότι το γεωπολιτικό σκηνικό αντικατοπτρίζει δυσπιστία, αμφιβολία και αβεβαιότητα», αφού οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους πάγωσαν τα αποθέματα της Ρωσίας σε δολάριο, δήλωσε ο Adrian Ash, επικεφαλής έρευνας στο BullionVault.
Η τελευταία φορά που παρατηρήθηκε αυτό το επίπεδο αγορών σηματοδότησε μια ιστορική καμπή για το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα. Το 1967, οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες αγόρασαν τεράστιους όγκους χρυσού από τις ΗΠΑ, οδηγώντας σε πτώση της τιμής και κατάρρευση της Δεξαμενής Χρυσού του Λονδίνου.
Αυτό επιτάχυνε την πτώση του συστήματος Bretton Woods, που συνέδεε την αξία του δολαρίου ΗΠΑ με το πολύτιμο μέταλλο. Τον περασμένο μήνα, η WCG υπολόγισε ότι τα επίσημα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του κόσμου έχουν αγοράσει 673 τόνους από το κίτρινο μέταλλο.
Μόνο το τρίτο τρίμηνο οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν σχεδόν 400 τόνους χρυσού. Οι συντηρητικές εκτιμήσεις του WGC ξεπερνούν τις αναφερόμενες αγορές από ΔΝΤ και μεμονωμένες κεντρικές τράπεζες, που ανέρχεται σε 333 τόνους το εννεάμηνο έως τον Σεπτέμβριο.
Επισήμως, σε ό,τι αφορά τις αγορές χρυσού, το τρίτο τρίμηνο ηγήθηκε η Τουρκία με 31 τόνους. Ακολούθησε το Ουζμπεκιστάν με 26 τόνους, ενώ τον Ιούλιο το Κατάρ πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη μηνιαία απόκτηση που έχει καταγραφεί από το 1967.
Σημειώνεται πως η διαφορά μεταξύ των εκτιμήσεων του WGC και των επίσημα αναφερθέντων στοιχείων που παρακολουθεί το ΔΝΤ μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί από κυβερνητικούς φορείςπου μπορούν να αγοράσουν και να διακρατήσουν χρυσό χωρίς να τον αναφέρουν ως αποθεματικά.
Επίσης, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (PBoC) ανέφερε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι τον Νοέμβριο πραγματοποίησε την πρώτη της αύξηση σε χρυσό από το 2019, (32 τόνοι αξίας περίπου 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων). Ωστόσο, η βιομηχανία λέει ότι οι κινεζικές αγορές είναι σχεδόν σίγουρα υψηλότερες. Ο Mark Bristow, διευθύνων σύμβουλος της Barrick Gold, του δεύτερου μεγαλύτερου ορυχείου χρυσού στον κόσμο, δήλωσε ότι οι αγορές της Κίνας άγγιξαν ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Ο Nicky Shiels, αναλυτής για τα μέταλλα στην MKS PAMP, μια εταιρεία εμπορίας πολύτιμων μετάλλων, πρόσθεσε ότι οι τιμές του χρυσού θα είχαν κορυφωθεί περίπου 75 δολάρια χαμηλότερα τον Νοέμβριο εάν η PBoC είχε αγοράσει μόνο 32 τόνους.
Ωστόσο, οι τιμές του χρυσού διαπραγματεύτηκαν έως και 1.787 δολάρια η ουγγιά τον Νοέμβριο και έκτοτε έχουν ανέβει πάνω από τα 1.800 δολάρια.
Οι κυρώσεις έχουν προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στη βιομηχανία εξόρυξης χρυσού της Ρωσίας – τη μεγαλύτερη στον κόσμο μετά την Κίνα. Παράγει περίπου 300 τόνους κάθε χρόνο, αλλά έχει εγχώρια αγορά μόνο για 50 τόνους, σύμφωνα με την MKS PAMP.
Ταυτόχρονα, οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν παγώσει 300 δισεκατομμύρια δολάρια από τα συναλλαγματικά αποθέματα της Ρωσίας μέσω κυρώσεων, κάτι που ο Σιλς λέει ότι έχει ωθήσει τα κράτη εκτός της Δύσης να αναρωτηθούν: «Πρέπει να έχουμε έκθεση σε τόσο πολλά δολάρια όταν οι ΗΠΑ και οι δυτικές κυβερνήσεις να τα κατάσχουν οποτεδήποτε;».
Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας (CBR) σταμάτησε να αναφέρει μηνιαίους αριθμούς για τα αποθέματά της αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου. Οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας απέρριψαν το ότι αγοράζει χρυσό. «Τα αποθέματά μας σε χρυσό και συνάλλαγμα είναι επαρκή. Δεν έχουμε ανάγκη να συσσωρεύσουμε αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος», δήλωσε η κυβερνήτης Elvira Nabiullina στα μέσα Δεκεμβρίου.
Ωστόσο, οι αξιωματούχοι του CBR έχουν από καιρό αποδώσει στρατηγική αξία στην ενίσχυση των αποθεμάτων του κίτρινου μετάλλου. Το 2006 είπαν ότι θα ήταν επιθυμητό ο χρυσός να αποτελεί το 20-25% των διαθεσίμων της κεντρικής τράπεζας – τον Φεβρουάριο του 2022, την τελευταία φορά που η CBR δημοσίευσε τα στατιστικά της στοιχεία, ο χρυσός αντιπροσώπευε το 20,9%.
Ο Carsten Menke, επικεφαλής της έρευνας στην Julius Baer, εκτιμά ότι οι αγορές από τη Ρωσία και την Κίνα δείχνουν την αυξανόμενη απροθυμία των χωρών να βασίζονται στο δολάριο. «Το μήνυμα που στέλνουν αυτές οι κεντρικές τράπεζες τοποθετώντας μεγαλύτερο μερίδιο των αποθεματικών τους σε χρυσό είναι ότι δεν θέλουν να εξαρτώνται από το δολάριο ΗΠΑ».
Ο Bernard Dahdah, ανώτερος αναλυτής εμπορευμάτων στη Natixis, τη γαλλική επενδυτική τράπεζα, είπε ότι η αποπαγκοσμιοποίηση και οι γεωπολιτικές εντάσεις σήμαιναν ότι η προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών εκτός της Δύσης να διαφοροποιηθούν από το δολάριο ΗΠΑ ήταν «μια τάση που δεν θα αλλάξει για τουλάχιστον μια δεκαετία».
