Ευρωεκλογές ορόσημο στη Γερμανία: Η δημοκρατία το κορυφαίο διακύβευμα  

Ευρωεκλογές ορόσημο στη Γερμανία: Η δημοκρατία το κορυφαίο διακύβευμα  
«Πηγαίνετε να ψηφίσετε!», κάλεσαν τους πολίτες από κοινού πριν από λίγες ημέρες πολιτικοί παράγοντες 

Με απροθυμία, ανησυχία για το μεταναστευτικό, διαδοχικά σκάνδαλα στους κόλπους της ακροδεξιάς και τους 16άρηδες να ψηφίζουν για πρώτη φορά, πηγαίνουν οι Γερμανοί στις κάλπες για να εκλέξουν τους 96 ευρωβουλευτές που αναλογούν στη χώρα τους. Η προεκλογική περίοδος παραμένει υποτονική, η πλειοψηφία ωστόσο των ψηφοφόρων κρίνει θετικά την Ευρωπαϊκή Ένωση – ένας στους δύο εκφράζει μάλιστα ενδιαφέρον για την έκβαση των εκλογών.

Αν η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) δεν φρόντιζε τις τελευταίες εβδομάδες να τροφοδοτεί τη δημοσιότητα με υποθέσεις κατασκοπείας, δωροδοκίας και προκλητικών δηλώσεων με νεοναζιστικές …αποκλίσεις, ίσως στη Γερμανία πολλοί να αδιαφορούσαν πλήρως για τις επικείμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Πηγαίνετε να ψηφίσετε!», κάλεσαν τους πολίτες από κοινού πριν από λίγες ημέρες οι πρόεδροι της Γερμανίας, της Αυστρίας και της Ιταλίας, με άρθρο τους στην εφημερίδα «Tagesspiegel». «Με τις εκλογές υπερασπιζόμαστε τη δημοκρατία και την κοινή μας ελευθερία», τόνισαν οι τρεις πρόεδροι, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι στην εποχή μας «αμφισβητούνται σε πολλά σημεία του πλανήτη οι ευρωπαϊκές αρχές του πλουραλισμού, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου».

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου YouGov, το 53% των ψηφοφόρων στη Γερμανία δηλώνει ότι ενδιαφέρεται για την Ευρώπη, με το 41% να παραδέχεται ότι έχει «ασθενές» έως «καθόλου» ενδιαφέρον για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη λειτουργία της. Το 53% των ερωτηθέντων θα ήθελε μια ΕΕ με ισχυρότερη συνοχή, ενώ το 21% θα προτιμούσε τα κράτη-μέλη να είχαν μεγαλύτερη αυτονομία. Ένας στους δύο ψηφοφόρους δηλώνει μάλιστα ότι θεωρεί τις ευρωεκλογές εξίσου σημαντικές με τις εθνικές εκλογές. Στην ίδια έρευνα, η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) διατηρεί το προβάδισμά της με ποσοστό 29%, η AfD συγκεντρώνει 20% και ακολουθούν το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) με 16% και οι Πράσινοι με 15%. Οι Φιλελεύθεροι (FDP) περιορίζονται στο 4% και η πρωτοεμφανιζόμενη «Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ», στην πρώτη της εκλογική αναμέτρηση, φτάνει το 6%.

Οι δημοσκοπικές επιδόσεις των κομμάτων ενόψει ευρωεκλογών δεν απέχουν ιδιαίτερα από την πρόθεση ψήφου που εκφράζουν οι πολίτες και για τις εθνικές εκλογές, οι οποίες εκτός απροόπτου θα διεξαχθούν το φθινόπωρο του 2025. Στις ευρωπαϊκές εκλογές ωστόσο δεν ισχύει το εκλογικό μέτρο του 5% και 35 κόμματα διεκδικούν την εκπροσώπησή τους στις Βρυξέλλες. Ανάμεσά τους, δύο κόμματα για την προστασία των ζώων, ένα για την προώθηση της ιατρικής έρευνας κατά των ασθενειών που συνδέονται με τη γήρανση, ένα κόμμα χορτοφάγων και βίγκαν, το ΜΕΡΑ 25 του Γιάνη Βαρουφάκη, οι Πειρατές και το «Κόμμα για έναν Ανθρώπινο Κόσμο». Το σατιρικό «Το Κόμμα» (Die Partei), το οποίο ξεκίνησε από το περιοδικό «Τιτανικός», διατηρεί από το 2014 μία έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με θέσεις όπως για επιβολή πανευρωπαϊκού πλαφόν στην τιμή του ντονέρ και της μπίρας. Η «Βάση» (Die Basis) έχει τις ρίζες της στην διαμαρτυρία εναντίον των μέτρων που ελήφθησαν από την κυβέρνηση για τον περιορισμό της πανδημίας του κορονοϊού. Ζητά μεταξύ άλλων την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ, αρνείται την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή και απορρίπτει στην εφαρμογή ψηφιακής τεχνολογίας στον τραπεζικό και στον υγειονομικό κλάδο. Ως κόμμα συμμετέχει στις εκλογές και η οργάνωση ακτιβιστών για το κλίμα «Τελευταία Γενιά» (Letzte Generation), η οποία έγινε γνωστή για τις αμφιλεγόμενες δράσεις διαμαρτυρίας της, π.χ. με μέλη της να κολλούν τα χέρια τους στην άσφαλτο προκειμένου να εμποδίσουν την κυκλοφορία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ακροδεξιά δεν εκπροσωπείται στις ευρωεκλογές μόνο από την Εναλλακτική για την Γερμανία. Η «Πατρίδα» (Die Heimat) έχει χαρακτηριστεί επισήμως από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία του Συντάγματος ως ακροδεξιό σχήμα και ουσιαστικά αποτελεί μετονομασία του «Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας» (NPD), το οποίο έχει απαγορευτεί. Η «Πατρίδα» ζητά αποχώρηση της Γερμανίας από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, επιστροφή του μάρκου, υποχρεωτικό «επαναπατρισμό μεταναστών» και διαγραφή από το Σύνταγμα του δικαιώματος στο άσυλο.

Στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου την ψήφο των πολιτών της Γερμανίας θα ζητήσουν ακόμη η «Συμμαχία για την Καινοτομία και την Δικαιοσύνη» (BIG), η οποία θεωρείται το πρώτο γερμανικό κόμμα που ιδρύεται από μουσουλμάνους. Αυτοπροσδιορίζεται ως «η φωνή των πολιτών με ή χωρίς μεταναστευτικό ιστορικό» και στο πρόγραμμά του ζητά μεταρρύθμιση του Κανονισμού του Δουβλίνου, απλοποίηση της επανένωσης οικογενειών και επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου, αλλά και «δίκαιες ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην ΕΕ – και για την Τουρκία». Παρόμοια είναι η ατζέντα και της νεοϊδρυθείσας «Δημοκρατικής Συμμαχίας για την Διαφορετικότητα και την Αφύπνιση» (DAVA), η οποία «χρεώνεται» στο κόμμα ΑΚΡ του Ταγίπ Ερντογάν, καθώς τα πιο προβεβλημένα στελέχη της είναι οργανωμένοι υποστηρικτές του. Ο κορυφαίος υποψήφιος του κόμματος, Φατίχ Ζινγκάλ, υπήρξε εκπρόσωπος της Ένωσης Διεθνών Δημοκρατών (UID), η οποία παρακολουθείται από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος ως «ομάδα συμφερόντων κοντά στην τουρκική κυβέρνηση» και ο τρίτος της λίστας, Μουσταφά Γιολντάς, ήταν πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ΙΗΗ), ο οποίος τέθηκε εκτός νόμου το 2010 επειδή στήριζε οικονομικά την Χαμάς. Το DAVA φιλοδοξεί να εδραιωθεί ως κόμμα και να συμμετάσχει και στις επόμενες εθνικές εκλογές. Ζητά καταπολέμηση της ισλαμοφοβίας και εισαγωγή της τουρκικής γλώσσας ως δεύτερης ξένης γλώσσας στα γερμανικά σχολεία. 

Η περίπτωση της AfD

Το 2024 ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς για τη γερμανική ακροδεξιά. Με ποσοστά άνω του 22% και παγιωμένη τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις, η AfD φαινόταν ότι μαζί με την «Εθνική Συσπείρωση» της Μαρίν Λεπέν θα ήταν τα ισχυρότερα κόμματα δεξιότερα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Η αποκάλυψη όμως της συμμετοχής στελεχών της σε μυστική συνάντηση, όπου από κοινού με «διακεκριμένους» νεοναζί συζητείτο σχέδιο «υποχρεωτικού επαναπατρισμού» εκατομμυρίων μεταναστών, σήμανε και την αρχή της αντίστροφης μέτρησης για τα ποσοστά του κόμματος. Στην κατάρριψη των όποιων άλλοθι ήρθαν να συμβάλουν η σύλληψη στενού συνεργάτη του επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου Μαξιμίλιαν Κρα για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας, ο έλεγχος του ιδίου για σχέσεις με το Πεκίνο και την Μόσχα, η εισαγγελική έρευνα σε βάρος του δεύτερου της λίστας Πετρ Μπρίστον με την υποψία της δωροληψίας και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος προερχόμενου από τη Ρωσία και βεβαίως η δικαστική απόφαση που δικαιολογεί την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για την Προστασία του Συντάγματος για την ταξινόμηση της AfD ως «εν δυνάμει ακροδεξιάς» περίπτωσης. Στο μεταξύ, ακόμη και η ID, η ευρωομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία» στην οποία ανήκουν τα κόμματα της Μαρίν Λεπέν και του ολλανδού πρωθυπουργού Χέιρτ Βίλντερς, θεώρησαν την AfD υπερβολικά ακραία και δρομολόγησαν την αποβολή της.

Εκεί λοιπόν που για μήνες «γεννούσαν και τα κοκόρια» της AfD, συνεπικουρούμενα από τα εσωτερικά προβλήματα και την εικόνα «Βαβέλ» στον κυβερνητικό συνασπισμό, τα ποσοστά του κόμματος έχουν πλέον «περιοριστεί» κοντά στο 16-20%. Ενόψει των τοπικών εκλογών στην Θουριγγία, την Σαξονία και το Βρανδεμβούργο, κρατίδια – προπύργιο της AfD, η κάλπη των ευρωεκλογών θεωρείται ίσως το πιο αξιόπιστο βαρόμετρο.

Ενδεικτικό του πόσο σοβαρά αντιμετωπίζεται η AfD στην Γερμανία είναι και η μάλλον ασυνήθιστη παρέμβαση δύο εκ των μεγαλύτερων βιομηχανιών της χώρας στην προεκλογική περίοδο. Οι επικεφαλής της Mercedes και της Siemens κάλεσαν μέσω της Frankfurter Allgemeine Zeitung τους ψηφοφόρους να αντισταθούν στον εξτρεμισμό και στον ρατσισμό. «Πρέπει τώρα να σηκωθούμε όρθιοι και να αναλάβουμε δράση! Ο εξτρεμισμός και ο ρατσισμός θέτουν σε κίνδυνο τη συνοχή της κοινωνίας. Δίνονται απλοϊκές απαντήσεις σε σύνθετες ερωτήσεις. Απαντήσεις οι οποίες δεν θα μπορούσαν ποτέ να φέρουν αποτέλεσμα», δήλωσε ο επικεφαλής της Siemens Ρόλαντ Μπους, ενώ ο Όλα Κελένιους της Mercedes τόνισε ότι «το 2024 δεν θα υπήρχε ούτε ένα αυτοκίνητο από τα εργοστάσιά μας» αν δεν υπήρχαν οι άνθρωποι με μεταναστευτική καταγωγή. «Ενδεχόμενη αποχώρηση της Γερμανίας από την ΕΕ θα ισοδυναμούσε με οικονομική καταστροφή. Ως χώρα εξαγωγών, η Γερμανία δεν έχει την πολυτέλεια να απομονωθεί. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές πόσο επικίνδυνη θα ήταν μια τέτοια πολιτική», πρόσθεσε. Το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας (IW) υπολόγισε πρόσφατα ότι ένα «Dexit» θα κόστιζε περίπου 2,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και προειδοποίησε ότι η AfD κάθε άλλο παρά «κόμμα των αδυνάμων» είναι, καθώς το φορολογικό της πρόγραμμα ευνοεί κυρίως τα υψηλά εισοδήματα. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

(Ευρω)εκλογές – ορόσημο;

Ακόμη και με την AfD «μόνο» στο 17%, τα προγνωστικά λένε ότι στο 10ο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι ακροδεξιές, εθνικιστικές και λαϊκιστικές δυνάμεις θα ενισχυθούν θεαματικά. Υπό την απειλή μιας ισχυρής παράταξης στα δεξιά του ΕΛΚ, στη Γερμανία πυκνώνουν οι εκκλήσεις για «προστασία της δημοκρατίας». Ακόμη και οι επικεφαλής της Καθολικής και της Προτεσταντικής Εκκλησίας προτρέπουν τους πολίτες να ψηφίσουν. «Η ΕΕ και η δημοκρατία είναι απολύτως απαραίτητες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο επίσκοπος Βαυαρίας Κρίστιαν Ποπ.

Το βέβαιο είναι ότι οι πολίτες στη Γερμανία δεν δικαιούνται πλέον να παριστάνουν τους ανυποψίαστους. Οι αποκαλύψεις των τελευταίων μηνών έχουν ξεκαθαρίσει σημαντικά την εικόνα, τουλάχιστον σχετικά με την πραγματική ταυτότητα και τα «πιστεύω» της AfD. Τα κόμματα ωστόσο του κυβερνητικού συνασπισμού εξακολουθούν να φθείρονται από τη δυσκολία τους να συνεννοηθούν και να λάβουν αποφάσεις. Για τη Γερμανία – αν όχι για ολόκληρη την ΕΕ – οι εκλογές της 9ης Ιουνίου θα δείξουν την κατεύθυνση για τα επόμενα – κρίσιμα – χρόνια. Στα 75 χρόνια συνταγματικής δημοκρατίας που γιορτάζει φέτος η χώρα, αυτό και μόνο θα έπρεπε να είναι ικανός λόγος για να μην απέχει κανείς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: