Γιατί οι πολιτικοί κερδίζουν δεκάδες εκατομμύρια μόνο από τις ομιλίες τους

Στην Ευρώπη, όταν οι ηγέτες ολοκληρώσουν τη θητεία τους στο ανώτερο αξίωμα βρίσκουν κάποια δουλειά -όπως ο Γκέρχαρντ Σρέντερ στη Nord Stream AG και ο Τόνι Μπλερ στη JP Morgan Chase- όμως στις ΗΠΑ οι πρώην πρόεδροι δεν είναι κομψό να προσληφθούν σε κάποια εταιρεία. Εκτός από τα εύλογα ερωτήματα που θα δημιουργούσε κάτι τέτοιο, καμία δουλειά δεν θα τους προσέφερε τα εκατομμύρια που τους αποφέρουν οι ομιλίες σε διάφορες εκδηλώσεις και συνέδρια.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Politico, ο Τζορτζ Μπους Τζ. -πρόεδρος από το 2001 έως το 2009- κερδίζει 100.000 έως 175.000 δολάρια για κάθε ομιλία. Με δεδομένο ότι έχει δώσει περίπου 200 από τότε που άφησε τον Λευκό Οίκο, εύκολα υπολογίζει κανείς πως έχει μαζέψει 30 εκατ. Συγκρίνεται αυτό με τις 400.000 δολάρια της ετήσιας αποζημίωσης του προέδρου όσο κατέχει το αξίωμα;

Ο πρώτος από τους προέδρους που εκμεταλλεύτηκε το πρώην αξίωμά του για να γίνει πλούσιος ήταν ο Τζέραλντ Φορντ. Ανέλαβε το Οβάλ Γραφείο με την παραίτηση του Νίξον το 1974, το εγκατέλειψε χάνοντας τις εκλογές του 1976, και στη συνέχεια δεν σταμάτησε να μιλάει. Στους επικριτές του απαντούσε πως είναι πια πολίτης χωρίς αξίωμα και πως μπορεί να χρεώνει τις υπηρεσίες του όπως θέλει.

Το 1979 ιδρύθηκε η εταιρεία Washington Speakers Bureau με σκοπό να μανατζάρει ως μεσάζοντας τις συμφωνίες και τις ομιλίες πολιτικών και άλλων σημαντικών προσώπων. Υπηρεσίες σαν αυτή έδωσαν μεν σε οργανισμούς πρόσβαση σε VIPs για τις εκδηλώσεις τους, όμως συνέβαλαν και αποφασιστικά στην εκτόξευση των αμοιβών των ομιλητών, αφού, μεταξύ άλλων, ενδιαφέρονταν και για τον όσο γίνεται υψηλότερη δική τους προμήθεια.

Γιατί, όμως, κάποιος να πληρώσει 175.000 δολάρια για 45 λεπτά ομιλίας του Τζορτζ Μπους; Γιατί το 2008 ο Τόνι Μπλερ χρέωνε 250.000 τα 90 λεπτά (ήταν τότε ο ακριβότερος ομιλητής στον κόσμο) και του τα έδιναν; Προφανώς, δεν είναι η σοφία και το περιεχόμενο της ομιλίας (Ο Μπους σε μια εκδήλωση των εταιρειών μπόουλινγκ, είπε τη μεγάλη ατάκα «το μπόουλινγκ έχει πλάκα»).

Οι πελάτες πληρώνουν για τη δημοσιότητα. Αν εμφανιστεί στην εκδήλωσή σου ο Κλίντον τότε σίγουρα θα το δείξει η τηλεόραση, θα το αναπαράγουν εκατοντάδες site, θα ανεβεί η ομιλία στο YouTube και το πρεστίζ της εκδήλωσής σου θα ανεβεί κατακόρυφα. Την επόμενη φορά θα βρεις ευκολότερα και χώρο και συμμετέχοντες και χορηγούς και κάλυψη. Αρκεί να έχεις ανακοινώσει εγκαίρως το επόμενο μεγάλο όνομα.

Οι λεπτομέρειες των συμβολαίων δεν είναι φυσικά, δημοσιοποιήσιμες, ωστόσο από διαρροές και εκτιμήσεις μαθαίνουμε ότι:

– Ο Μπιλ Κλίντον πληρώθηκε 225.000 δολάρια για μία του εμφάνιση τον Φεβρουάριο

– Ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης Ρούντι Τζουλιάνι χρέωσε μία του εμφάνιση 270.000

– Η Σάρα Πέιλιν, η ιδιόρρυθμη πρώην υποψήφια αντιπρόεδρος και πρώην κυβερνήτης της Αλάσκα, χρέωσε το 2011 115.000 δολάρια για μία της εμφάνιση.

Όμως υπάρχουν και οι «μικροί» που κάνουν το ίδιο, έστω και για άλλους λόγους. Προεδρικοί υποψήφιοι που δεν κατάφεραν να πάρουν ούτε το χρίσμα, πολιτικοί που κατέβηκαν με στόχο το Λευκό Οίκο αλλά δεν κέρδισαν ούτε έναν εκλογικό γύρο στις προκριματικές, συνεργάζονται με εταιρείες που τους κλείνουν προσοδοφόρες ομιλίες εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι το πρόσωπό τους έχει παίξει στα δελτία σε όλη τη χώρα έστω και για λίγες εβδομάδες. Πράγμα που εξηγεί, εν μέρει, γιατί όλοι αυτοί (από τον Χάουαρντ Ντιν μέχρι τον Χέρμαν Κέιν) μπαίνουν στον κόπο να κάνουν προεκλογική εκστρατεία στην οποία δεν έχουν καμία ελπίδα.