Η γυναίκα που «τρομοκρατεί» τους τεχνολογικούς κολοσσούς

Η γυναίκα που «τρομοκρατεί» τους τεχνολογικούς κολοσσούς
-- PHOTO MOVED IN ADVANCE AND NOT FOR USE - ONLINE OR IN PRINT - BEFORE SUNDAY, APRIL 19, 2015. -- Margrethe Vestager, the European Union?s commissioner for competition, in Washington, April 16, 2015. In Brussels last Wednesday, she filed formal antitrust charges against Google, saying the search engine giant had abused its market dominance by systematically favoring its own comparison shopping service over those of its rivals. (T.J. Kirkpatrick/The New York Times)
Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, η Επίτροπος ανταγωνισμού στην Ευρώπη, Μάργκρετ Βέσταγκερ, έχει ξεκινήσει αγώνα κατά των μεγαλύτερων επιχειρήσεων παγκοσμίως.

Τα καθήκοντα της Βέσταγκερ ως νέας Επιτρόπου Ανταγωνισμού στην Ευρώπη είναι τεράστια. Σε μόλις έξι μήνες, η επικεφαλής της αντι-μονοπωλιακής πολιτικής έχει ανοίξει μέτωπα με μερικές από τις πιο ισχυρές εταιρείες του κόσμου σε μια σειρά υποθέσεων που θα μπορούσαν να κοστίσουν στις εταιρείες αυτές δισεκατομμύρια.

Τον Απρίλιο επέβαλε πρόστιμο στην Google για αποκλεισμό των ανταγωνιστών από τον ηλεκτρονικό της ιστότοπο αγορών και στη ρωσική Gazprom για το κλείδωμα των υψηλών τιμών στις αγορές της ΕΕ. Και οι δύο εταιρείες ετοιμάζονται να προσφύγουν δικαστικά κατά των προστίμων. Τώρα η Βέσταγκερ σχεδιάζει να επιβάλει πρόστιμο στην GE για τη συμφωνία εξαγοράς της γαλλικής Alstom έναντι 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς και εξαγορές τηλεπικοινωνιακών εταιρειών στην γενέτειρα της, τη Δανία και τη Βρετανία.

Μέχρι στιγμής η βήμα-βήμα στρατηγική της υπήρξε αριστοτεχνική. Πάρτε την περίπτωση εναντίον της Google: Η Βέσταγκερ έβαλε στο ράφι τις επί σειρά ετών έρευνες της ΕΕ και επικεντρώθηκε σε ένα θέμα – τις online αγορές – με στόχο η κατηγορία να μπορεί να σταθεί στο δικαστήριο. Αν κερδίσει περισσότερες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των καταγγελιών κατά των ταξιδιωτικών ιστοσελίδων και χαρτών της Google, ενδέχεται να ακολουθήσουν. Η τακτική αυτή μπορεί να αποτελέσει προσχέδιο για τις επόμενες κινήσεις της, καθώς ετοιμάζεται να στραφεί κατά παγκόσμιων μεγαθήριων – ένα έργο που η ίδια λέει ότι το προσωπικό της των 900 ατόμων είναι καλά εξοπλισμένο για να χειριστεί. Η Βέσταγκερ λέει ότι κινείται σε βάρος των εταιριών μόνο όταν είναι βέβαιο ότι μπορεί να κερδίσει. Ίσως για αυτό το λόγο καθυστέρησε οποιαδήποτε ενέργεια σχετικά με πιθανές κατηγορίες φοροαποφυγής εναντίον της Apple, της Amazon, της Starbucks, και της Fiat. Δε θα το αναβάλει όμως για πάντα.

Για τα διευθυντικά στελέχη, ξαφνικά οι Βρυξέλλες έγιναν μέρος που αξίζει να επισκεφθούν. Η Amazon, η Facebook, η Google και άλλες εταιρείες έχουν αρχίσει να δαπανούν εκατομμύρια για την άσκηση πιέσεων στους πολιτικούς. Η Google υπερδιπλασίασε τον προϋπολογισμό της για παρασκηνιακές πιέσεις στις Βρυξέλλες το περασμένο έτος, και η Amazon τον αύξησε περίπου κατά 20%, σύμφωνα με το Corporate Europe Observatory, το οποίο παρακολουθεί τους λομπίστες στις Βρυξέλλες. Δεδομένου ότι η υποβολή εκθέσεων είναι προαιρετική για τις εταιρείες, οι αναλυτές πιστεύουν ότι η πραγματική αύξηση της πίεσης είναι πιο έντονη και είναι πιθανό να αυξηθεί ακόμα ταχύτερα, δεδομένης της προθυμίας της Βέσταγκερ να ενεργήσει κατά των εταιρειών. «Στο παρελθόν οι επίτροποι ήταν πιο εύκολο να επηρεαστούν από τις επιχειρήσεις», λέει ο Ολιβιέ Χόντμαν του Corporate Europe Observatory. «Η Βέσταγκερ δεν φοβάται να αντιμετωπίσει τις αμφιλεγόμενες κατηγορίες».

Τον Μάιο, το Fortune παρευρέθη σε ένα γεύμα κεκλεισμένων των θυρών στις Βρυξέλλες με τη Βέσταγκερ και μια ομάδα επιφανών διευθυντικών στελεχών, πολλά από τις ΗΠΑ. Στη διάρκεια του γεύματος, η Βέσταγκερ τους διαβεβαίωσε ότι δεν ήταν ούτε κατά της Αμερικής ούτε κατά της παγκοσμιοποίησης, ένα μήνυμα που τόνισε και κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της στην Ουάσινγκτον και τη Νέα Υόρκη τον Απρίλιο. «Κάνουμε ό, τι μπορούμε για τις νομοταγείς επιχειρήσεις», είπε στα στελέχη. «Θα ήταν ασυγχώρητο αν τα εργαλεία επιβολής χρησιμοποιούνταν για πολιτικούς λόγους».

Ωστόσο, η πολιτική είναι η πηγή ζωής των Βρυξελλών. Και μέσα στη Google, κάποιοι υποπτεύονται ότι η Βέσταγκερ βρίσκεται υπό πίεση για να ενεργήσει, σε μεγάλο βαθμό από το νέο Επίτροπο ψηφιακής οικονομίας της ΕΕ, Γκούνθερ Έτινγκερ. Ο Έτινγκερ έχει επικρίνει την κυριαρχία των εταιρειών τεχνολογίας των ΗΠΑ στην Ευρώπη και τα σχέδιά του για την ενίσχυση των επιχειρήσεων στην ΕΕ ενδέχεται να έρθουν σε σύγκρουση με τα σχέδια προστασίας των καταναλωτών της Βέσταγκερ.