Πώς θα μπορούσε να περάσει ο εφιάλτης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία – Τα πέντε σενάρια

Λιγότερο από δύο εβδομάδες έχουν περάσει μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και ο λαός και οι ένοπλες δυνάμεις της δοκιμαζόμενης χώρας συνεχίζουν να προβάλλουν σθεναρή -και αναμφισβήτητα γενναία- αντίσταση.

Ωστόσο, η Ουκρανία αντιμετωπίζει πολλαπλές και συνεχιζόμενες επιθέσεις στο βόρειο, ανατολικό και νότιο τμήμα της, με αποτέλεσμα πολλοί αναλυτές να πιστεύουν ότι είναι θέμα χρόνου η στρατιωτική ισχύς της Μόσχας να κατισχύσει.

Αυτό που ακολουθεί για μπορεί να είναι ζοφερό, λένε αυτοί οι ειδικοί, με πολλούς να περιμένουν μια μακρά και παρατεταμένη σύγκρουση, σημειώνοντας ότι ακόμη και στο πιο θετικό σενάριο, δηλαδή η Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της και η Ουκρανία να παραμείνει κυρίαρχο έθνος, η Ευρώπη είναι απίθανο να επιστρέψει στο προπολεμικό status quo.

Το Fortune Greece ρίχνει «επισκέπτεται» τα πιθανά σενάρια για το τι μπορεί να συμβεί ώστε να λήξει αυτός ο πόλεμος:

1. Έλεγχος: Οι παρατηρητές του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας λένε ότι η ρευστή και ταχέως μεταβαλλόμενη φύση της σύγκρουσης καθιστά δύσκολο να εκτιμηθεί τι θα συμβεί στη συνέχεια.

Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, αναμένεται ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, που απεχθάνεται την τρέχουσα φιλοδυτική κυβέρνηση της Ουκρανίας και τις φιλοδοξίες της να ενταχθεί στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, θα εγκαταστήσει ένα φιλορωσικό καθεστώς στο Κίεβο.

Το πώς και πότε (και εάν) θα συμβεί είναι αβέβαιο, αλλά το βασικό σενάριο του Eurasia Group για τους επόμενους τρεις μήνες είναι να αποκτήσει η Ρωσία «αποσπασματικό έλεγχο της ανατολικής Ουκρανίας, μέχρι τον ποταμό Δνείπερο, και να εγκατασταθεί μια κυβέρνηση μαριονέτα που θα υποστηρίζεται από τη Ρωσία.

Ο Πρόεδρος του Ομίλου Eurasia, Cliff Kupchan, και οι συνεργάτες του σε ενημερωτικό σημείωμά τους την περασμένη Πέμπτη ανέφερα ότι η πρωτεύουσα του ουκρανικού κράτους» είναι πιθανό να οδηγηθεί στο Lviv, μια πόλη στα δυτικά της Ουκρανίας, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία, με την ημιεξόριστη κυβέρνηση πιθανόν να λαμβάνει «βαριά δυτική υποστήριξη». Οι αναλυτές προέβλεψαν ροές προσφύγων από 5 έως 10 εκατομμύρια ανθρώπους.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, το Eurasia Group προέβλεψε ότι το ΝΑΤΟ, το οποίο μέχρι στιγμής έχει αρνηθεί να επέμβει στρατιωτικά στη σύγκρουση (η Ουκρανία δεν είναι μέλος της στρατιωτικής συμμαχίας), θα παρείχε «σημαντική στρατιωτική βοήθεια στο δυτικό ουκρανικό κράτος και υποστήριξη για εξέγερση στην ανατολική Ουκρανία».

Μέχρι σήμερα, μόνο μία πόλη έχει περιέλθει οριστικά στα χέρια των Ρώσων από τότε που ξεκίνησε η εισβολή νωρίς το πρωινό της 24ης Φεβρουαρίου, η Χερσώνα, αν και άλλες όπως η Μαριούπολη, στον Νότο, φαίνεται να είναι επικίνδυνα κοντά ως προς το να πέσουν λόγω ελλείψεων τροφίμων, νερού και ρεύματος. Ο Scott Boston, ανώτερος αμυντικός αναλυτής στη RAND Corporation, είπε στο CNBC την Παρασκευή ότι οι Ρώσοι «έχουν πολύ μαχητική ισχύ και ικανότητα να κλιμακώσουν τις επιχειρήσεις, η οποία φαίνεται να συμβαίνει ήδη. Αυτό το πράγμα θα μπορούσε πραγματικά να διαρκέσει για πολύ καιρό».

2 Εκκαθάριση και διαχωρισμός; Ορισμένοι αναλυτές συμφωνούν ότι η κατίσχυση της Ρωσίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε διχοτόμηση της Ουκρανίας. Ο Taras Kuzio, ερευνητής στην εταιρεία Henry Jackson, έγραψε σε άρθρο για το Atlantic Council την Πέμπτη ότι η Μόσχα έχει δηλώσει ότι στοχεύει στην «πλήρη στρατιωτική κατάκτηση της Ουκρανίας, διχοτόμηση και μαζική εκκαθάριση του άμαχου πληθυσμού».

«Ο προφανής στόχος του Πούτιν είναι να εξαλείψει όλα την ουκρανική εθνική ταυτότητα, καταδικάζοντας τη χώρα σε ένα ζοφερό μέλλον, ως μέλος της νέας Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Αυτό το εφιαλτικό όραμα συνδέεται στενά με τους δηλωμένους στόχους του ίδιου του Ρώσου προέδρου για την τρέχουσα στρατιωτική επέμβαση.

Υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με το ποιος θα μπορούσε να ηγηθεί του νέου καθεστώτος στην Ουκρανία, κάτι που θα μπορούσε να μοιάζει με αυτό του Λευκορώσου Alexander Lukashenko. Ο Κούζιο σημείωσε ότι υπήρξαν εικασίες ότι η Μόσχα επιδιώκει να εγκαταστήσει τον πρώην πρόεδρο της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ο οποίος καθαιρέθηκε από Ουκρανούς νομοθέτες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του Μαϊντάν το 2014 και διέφυγε από το Κίεβο για τη Ρωσία.

3 Εξέγερση:  Οι περισσότεροι προειδοποιούν ότι οι Ουκρανοί θα συνεχίσουν να πολεμούν ενάντια σε οποιοδήποτε καθεστώς μαριονέτα. Στενοί παρατηρητές της Ρωσίας, όπως ο Tim Ash, αναλυτής της BlueBay Asset Management, έχουν πει ότι η Ρωσία είναι πιθανό να αντιμετωπίσει μια μακρά, δαπανηρή και επώδυνη κατοχή της Ουκρανίας.

«Αν υποθέσουμε ότι ο Πούτιν κερδίσει τον πόλεμο, το ερώτημα είναι πώς θα κερδίσει την ειρήνη… Οι Ουκρανοί έχουν 30 χρόνια ελευθερίας, την οποία απολαμβάνουν. Πώς μπορεί ο Πούτιν να γυρίσει το ρολόι πίσω στο ’91 χωρίς βάναυση καταστολή που θα καθιστούσε τον ίδιο και το καθεστώς μαριονέτα στο Κίεβο διεθνείς παρίες. Δεν βρισκόμαστε στο 1945, το 1956 ή το 1968, όταν τα σοβιετικά στρατεύματα έπλητταν αμάχους και η διεθνής κοινότητα έκλεινε τα μάτια».

Σε αυτό το σενάριο, οι αναλυτές στρατηγικής του προγράμματος Scowcroft Center for Strategy and Security του Ατλαντικού Συμβουλίου, Barry Pavel, Peter Engelke και Jeffrey Cimino, σημείωσαν ότι η νίκη της Ρωσίας στην Ουκρανία θα ήταν «πύρρειος».

Εν προκειμένω, οι αναλυτές σημειώνουν ότι μια εξέγερση στη Ουκρανία θα μπορούσε να προκαλέσει «σημαντικό, διαρκές ανθρώπινο και οικονομικό κόστος στη Ρωσία», καθώς μάλιστα οι χώρες του ΝΑΤΟ «θα παρέχουν κρυφή αλλά πολύ ισχυρή αμυντική βοήθεια στην ουκρανική αντίσταση». 

4 ΝΑΤΟ εναντίον Ρωσίας: Η συμμαχία του ΝΑΤΟ έχει επανειλημμένα αρνηθεί να επέμβει άμεσα στη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας, καθώς κάτι θα την έφερνε σε άμεση σύγκρουση με τη Μόσχα, η οποία, από την πλευρά της, έχει προειδοποιήσει ότι κάθε χώρα που «αναμειγνύεται» σε αυτό που αποκαλεί ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία θα αντιμετωπίσει ανείπωτες συνέπειες.

Χώρες, όπως η Πολωνία, η Ρουμανία και τα κράτη της Βαλτικής ανησυχούν για την επέκταση της ρωσικής αρκούδας προς τα δυτικά.

Εάν η Ρωσία επικρατήσει στην Ουκρανία, αναλυτές, συμπεριλαμβανομένου του Ash, έχουν προειδοποιήσει για ένα νέο «Σιδηρούν Παραπέτασμα» στην Ανατολική Ευρώπη, το οποίο θα δημιουργήσει δύο αντίπαλα γεωπολιτικά μπλοκ, ανάλογα με εκείνα του Ψυχρού Πολέμου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε άμεση σύγκρουση μεταξύ των στρατευμάτων του ΝΑΤΟ και των ρωσικών στρατευμάτων. Συνεπώς ελλοχεύει ο κίνδυνος για έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο». Σημειώνεται πως ο Πούτιν εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται τη βοήθεια προς την Ουκρανία «ως πολεμική ενέργεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας, που αξίζουν αντίποινα».

5 Θαύμα; Οι αναλυτές φυσικά συμφωνούν ότι μια απόσυρση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων από την Ουκρανία θα ήταν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Αναλυτές στο Scowcroft Center σημείωσαν ότι, στο πιο «ρόδινο» σενάριο για το πώς θα μπορούσε να τελειώσει η σύγκρουση, η χώρα της Ανατολικής Ευρώπης θα μπορούσε να δει τις δικές της αμυντικές ικανότητες να ενισχύονται από το ΝΑΤΟ.

Σε αυτό το ενδεχόμενο, ο Πούτιν θα εμποδιζόταν να ανατρέψει την κυβέρνηση του Κιέβου και να εγκαθιδρύσει ένα καθεστώς μαριονέτα, ενώ «η αποφασιστικότητα και η ικανότητα της ουκρανικής αντίστασης θα οδηγούσαν σε αδιέξοδο στο πεδίο της μάχης που θα ευνοεί τους υπερασπιστές».

Πράγματι, σε αυτό το σενάριο «θαύματος», σύμφωνα με τους αναλυτές, το Κρεμλίνο συνειδητοποιεί ότι η Ρωσία «θα πληρώσει υπέρογκο τίμημα» για την εισβολή της στην Ουκρανία.