Το διπλό «παιχνίδι» της Μέρκελ στο προσφυγικό

Το διπλό «παιχνίδι» της Μέρκελ στο προσφυγικό
Germany's Chancellor Angela Merkel arrives at the EU Council headquarters at the start of a European Union leaders summit in Brussels, Belgium, June 25, 2015. REUTERS/Eric Vidal - RTR4YXET

Η καγκελάριος αντιτίθεται στο κλείσιμο της μεταναστευτικής οδού των Βαλκανίων, αλλά επωφελείται απ' αυτή.

Εκτενής αναφορά γίνεται στα διεθνή ΜΜΕ για το προσφυγικό και για τη στρατηγική της Μέρκελ. Χαρακτηριστικό είναι σημερινό δημοσίευμα του Γαλλικού πρακτορείου που αναφέρει ότι παρά το γεγονός ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος καταφέρεται επισήμως εναντίον του «μονομερούς» κλεισίματος της οδού των Βαλκανίων, το κλείσιμο αυτό την εξυπηρετεί, σε μια στιγμή που η μεταναστευτική πολιτική της είναι αμφισβητούμενη.

Η συντηρητική ηγέτης δεν έχει σταματήσει, παρά την άφιξη περισσότερων από ένα εκατομμύριο αιτούντων άσυλο, να επικαλείται τις ευρωπαϊκές ανθρωπιστικές «αξίες» για να εξηγήσει την πολιτική της του ανοίγματος και να καταγγείλει την απόφαση χωρών των Βαλκανίων να κλείσουν την οδό που οδηγεί τους μετανάστες από την Ελλάδα στη Γερμανία.

Όμως, σε μια ένδειξη ότι το σφράγισμα των συνόρων στην πραγματικότητα δεν δυσαρεστεί τις αρχές του Βερολίνου, ο υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ εξέφρασε ανοικτά την ικανοποίησή του για τη μείωση των αφίξεων, παρόλο που δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν αποκλεισμένοι στην Ελλάδα.

Και εκεί που η Μέρκελ βλέπει εθνικούς εγωισμούς, ο ντε Μεζιέρ εγκωμιάζει την αρχή μιας ευρωπαϊκής λύσης που πρέπει να μονιμοποιηθεί με τη συμφωνία που βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με την Τουρκία.

«Ο καιρός του ‘αφήνετέ τους να περνούν’ έχει παρέλθει και αυτό πλέον σε συντονισμένη ευρωπαϊκή βάση», δήλωσε χθες Πέμπτη στις Βρυξέλλες.

«Ο αριθμός των προσφύγων που φθάνουν στη Γερμανία είναι χαμηλός, εδώ και μερικό καιρό είναι το ένα δέκατο των αριθμών του περασμένου φθινοπώρου. Εργαζόμαστε ώστε αυτό να παραμείνει έτσι», υπογράμμισε.

«Κυνισμός»
Μολονότι είναι αλήθεια ότι το Βερολίνο κατέγραψε «μόνο» 61.428 αφίξεις τον Φεβρουάριο, 33% λιγότερες από τις 92.000 του Ιανουαρίου, είναι επίσης αλήθεια ότι δεκάδες χιλιάδες μετανάστες που θέλουν να πάνε στη Γερμανία και τη βόρεια Ευρώπη παραμένουν αποκλεισμένοι στην Ελλάδα. Οι αντιπολιτευόμενοι Πράσινοι δεν χρειάζονταν κάτι περισσότερο για να καταγγείλουν τον «κυνισμό» της κυβέρνησης.

«Πρέπει αληθινά να το πούμε, είναι κυνισμός όταν χαίρεσαι επειδή υπάρχουν λιγότεροι πρόσφυγες και ταυτόχρονα επικρίνεις το κλείσιμο της οδού των Βαλκανίων», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Λουίζ Άμτσμπεργκ εκπρόσωπος των Πρασίνων για την προσφυγική πολιτική.

Ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας Μίρο Τσεράρ επισήμανε επίσης τη γερμανική αμφισημία.
«Διαπιστώνουμε μια περίεργη αντίφαση ανάμεσα σ’ αυτό που λέει η κυβέρνηση και σ’ αυτό που συμβαίνει στα σύνορα. Το Βερολίνο λέει από τη μια πλευρά πως τα σύνορα παραμένουν ανοικτά για τους πρόσφυγες, αλλά από την άλλη εδώ και κάποιο καιρό υπάρχουν περιορισμοί για να περάσει κανείς τα γερμανικά σύνορα», δήλωσε μιλώντας στην εφημερίδα Die Welt.

Ο Χορστ Ζέεχόφερ, ο επικεφαλής των βαυαρών συντηρητικών και πρώτος επικριτής της μεταναστευτικής πολιτικής της Μέρκελ, τελευταία χαμήλωσε ξαφνικά τον τόνο των επικρίσεών του: κατά δική του ομολογία, η Γερμανία είναι «αυτός που κυρίως ωφελείται» από τις ενέργειες των χωρών της ανατολικής Ευρώπης που κλείνουν τις πόρτες τους στους μετανάστες.

Στην Αυστρία, της οποίας η ανακοίνωση περί επιβολής ποσοστώσεων στην υποδοχή προσφύγων για το 2016 επέφερε το κλείσιμο των Βαλκανίων, διατυπώνονται επίσης ειρωνικά σχόλια περί γερμανικής διπροσωπίας.

«Η Μέρκελ μπορεί να πάρει μια ανάσα»
“Αν κάποιος είναι υπέρ της υποδοχής προσφύγων, όπως η γειτονική μας Γερμανία, έχει τη δυνατότητα να πάει να τους αναλάβει απ’ ευθείας από τα κέντρα υποδοχής. Όμως αυτό που δεν γίνεται είναι να λέει ο ένας (υπονοείται η καγκελάριος Μέρκελ) ‘ας έρθουν’ και ο (γερμανός) υπουργός Εσωτερικών να λέει ‘η Αυστρία οφείλει να σταματήσει να τους αφήνει να περνούν”, υπογράμμισε πρόσφατα ο αυστριακός καγκελάριος Βέρνερ Φάιμαν.

Καθώς η Μέρκελ βρίσκεται αντιμέτωπη με την άνοδο των λαϊκιστών της δεξιάς στις δημοσκοπήσεις στη Γερμανία και την προοπτική των μέτριων επιδόσεων της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) στις εκλογές που θα διεξαχθούν την Κυριακή σε τρία κρατίδια, το κλείσιμο της οδού των Βαλκανίων μπορεί να εμφανισθεί ως μια καλή είδηση.

«Μολονότι όλο αυτό πάει κόντρα στη βούληση της Άγγελα Μέρκελ, η οποία έχει ταχθεί κατά του κλεισίματος της οδού των Βαλκανίων (…) η Μέρκελ μπορεί να πάρει μια ανάσα. Η μείωση του αριθμού των προσφύγων ελαφραίνει το φορτίο της CDU πριν από τις περιφερειακές εκλογές», διαπιστώνει η περιφερειακή εφημερίδα Neue Osnabruecker Zeitung.

Εξάλλου ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος, εξέφρασε στην αρχή της εβδομάδας τη λύπη του για το γεγονός ότι οι χώρες των Βαλκανίων έκαναν εκ των πραγμάτων «τη βρώμικη δουλειά στη θέση της Γερμανίας».

«Η Μέρκελ πήρε αυτό που ήθελε»
Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του Νίκολας Μπούσε, πολιτικού συντάκτη και αρθρογράφου της Frankfurter Allgmeine Zeitung

H καγκελάριος Μέρκελ δεν προχώρησε πολύ με την στρατηγική της στην προσφυγική κρίση. Οι βαλκανικές χώρες και η Αυστρία περιφράσσουν τώρα το δρόμο προς το βορρά. Και έτσι η Μέρκελ θα πάρει στο τέλος αυτό που ήθελε.

Είναι καιρός να γίνουμε πιο ειλικρινείς στη συζήτηση που γίνεται στη Γερμανία για την προσφυγική κρίση. Η γερμανική κυβέρνηση θέλει αναμφισβήτητα να μειώσει τον αριθμό των αιτούντων άσυλο. Για να το επιτύχει, εφαρμόζει εδώ και μήνες μια στρατηγική στην οποία περιλαμβάνονται δύο στοιχεία: η συνεργασία με την Τουρκία για τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων και η κατανομή των προσφύγων στην Ευρώπη. Με αυτά η καγκελάριος, ως γνωστόν, δεν προχώρησε πολύ. Γι αυτό, εδώ και μερικές βδομάδες, οι βαλκανικές χώρες τα προσπαθούν, υπό την ηγεσία της Αυστρίας, με μιαν άλλη στρατηγική. Φράσσουν το δρόμο προς τη Β. Ευρώπη τμηματικά. Και αυτό έχει μεγαλύτερο αποτέλεσμα σε μερικές μέρες από ό,τι όλες οι προσππαθεις της Μέρκελ προηγουμένως. Η ροή των προσφύγων επιβραδύνθηκε και στη Γερμανία, όπου φτάνουν λιγότεροι μετανάστες.
Δεν είναι ιδεώδης κατάσταση, διότι το μεγαλύτερο μειονέκτημα αυτής της λύσης εμφανίζεται ήδη: μαζική συγκέντρωση προσφύγων στην Ελλάδα για την οποία ούτε η ίδια η χώρα αλλά ούτε και η Ευρώπη ήταν προετοιμασμένες και πιθανότητα δημιουργίας νέων μεταναστευτικών δρόμων.

Ο (Ντόναλντ) Τουσκ, ο οποίος σε αυτήν την κρίση γίνεται ολοένα και περισσότερο προσωπικός αντίπαλος της Μέρκελ έχει δίκιο: η τακτική των βαλκανικών χωρών συνάδει με τις πρόσφατες αποφάσεις της Ε.Ε. στις οποίες συμφώνησε και η Γερμανία.

Όλα αυτά δεν αποτελούν ωραία εξέλιξη και ούτε είναι επίση ηθικά ικανοποιητική. Αλλά όταν η Ε.Ε. αποφάσισε να σταματήσει την πολιτική των ανοιχτών συνόρων, αποφάσισε υπέρ του να σταματήσει κάπου τους πρόσφυγες και να τους διώξει τουλάχιστον μερικώς. Το ότι τώρα αυτό συμβαίνει κατά ένα μέρος στην διαδρομή διέλευσης παρακίνησε την Τουρκία σε μια νέα προσφορά συνεργασίας με τους Ευρωπαίους, διότι η ίδια η Αγκυρα φοβάται συγκέντρωση (των προσφύγων) στην ίδια της τη χώρα. Τελικά η Μέρκελ μπορεί να πάρει αυτό που ήθελε διότι στα Βαλκάνια παίρνουν μέτρα.