Tρόικα: Εδώ ανεπιθύμητη, στα υπόλοιπα PΙGS;

Tρόικα: Εδώ ανεπιθύμητη, στα υπόλοιπα PΙGS;

Πού ακόμη γίνονται επισκέψεις «τροϊκανών» και πώς τους αντιμετωπίζουν λαοί και κυβερνήσεις;

Τους έχουν παρομοιάσει με τους «Άντρες με τα Μαύρα», με «ροντβάιλερ των δανειστών», με «καρχαρίες» και με «ζόμπι». Στην Ελλάδα και στην Ισπανία είχαμε τον Πολ Τόμσεν. Στην Πορτογαλία είχαν τον Γιούρκεν Κρούγκερ, στην Ιρλανδία τον Ατζάι Τσόπρακαι στην Κύπρο την Ντέλια Βελκουλέσκου. Η τελευταία είναι ευρέως γνωστή και ως «Δρακουλέσκου». Ένα παρατσούκλι που μάλλον συμπυκνώνει το μέγεθος της λαϊκής εκτίμησης για τον ρόλο των εκπροσώπων της τρόικας σε καθεμιά από τις χώρες όπου έχουν δράσει μέχρι σήμερα.

Σχεδόν πέντε χρόνια μετά την εφεύρεση του σχήματος της τρόικας, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι στις χώρες αυτές οι αντιπροσωπείες της υπήρξαν ή παραμένουν κυρίαρχες. Έχουν υπαγορεύσει λεπτομερώς στις εθνικές κυβερνήσεις ποιες πολιτικές θα ακολουθήσουν και ποιες μεταρρυθμίσεις θα κάνουν, παρακάμπτουν διεθνείς και ευρωπαϊκές συνθήκες, προκαλούν παρενέργειες με τεράστιο αντίκτυπο για τις οποίες δεν λογοδοτούν ποτέ και δρουν με μυστικότητα. Δεν πρόκειται για εμπειρικές εκτιμήσεις. Όλα αυτά τα λέει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμα που εξέδωσε που τον Μάρτιο του 2014 με τίτλο «Ρόλος και εργασίες της Τρόικας όσον αφορά τις χώρες της ζώνης του ευρώ που έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα προσαρμογής».

Ακόμη κι όσοι συμφωνούν με την αναγκαιότητα ύπαρξης ενός σχήματος όπως η τρόικα, αποδέχονται πλέον κάτι που επισημαίνουν οι επικριτές της: την έλλειψη διαφάνειας και ελέγχου που αφορά τη λειτουργία της. Ελλείψεις εξαιρετικά κρίσιμες, αν σκεφτεί κανείς ότι οι εκλεγμένες κυβερνήσεις των πέντε χωρών που βίωσαν και εξακολουθούν να βιώνουν τα προγράμματα προσαρμογής, κρέμονταν από τα «ναι» και τα «όχι» ανθρώπων όπως ο Τόμσεν και η Βελκουλέσκου.

Ας δούμε, λοιπόν, ποιοι ήταν και πώς έδρασαν εκείνοι που διορίστηκαν αρμόδιοι για τις τύχες των άλλων τεσσάρων χωρών -πλην της Ελλάδας- που είχαν ή εξακολουθούν να έχουν από μια τρόικα.

Κύπρος

Η ιέρεια της κυπριακής τρόικας, η Ντέλια Βελκουλέσκου θεωρείται ένας «θηλυκός Τόμσεν», τουλάχιστον ως προς την επιμονή της σε συγκεκριμένες εκδοχές της λιτότητας, όπως οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, οι μισθολογικές μειώσεις και οι περικοπές στα ασφαλιστικά συστήματα. Ως τεχνοκράτης του ΔΝΤ, μάλιστα, είχε προτείνει νωρίτερα τα περισσότερα από τα μέτρα του δεύτερου μνημονίου της Ελλάδας, επιβεβαιώνοντας ότι είναι γνήσια οπαδός της ευημερίας των αριθμών αλλά όχι απαραιτήτως των ανθρώπων.

Παρόλο που η σημερινή κυβέρνηση της Κύπρου αντιμετώπισε εξαρχής τους δανειστές ως τους ανθρώπους που θα δώσουν τις λύσεις, διάφορα δημοσιεύματα έκαναν λόγο για διαπληκτισμούς της με τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και με υπουργούς της κυβέρνησής του αλλά και της προηγούμενης κυβέρνησης, λόγω της επιμονής της σε συγκεκριμένα μέτρα. Σύμφωνα με μία από τις σχετικές διηγήσεις, στις αντιδράσεις που συναντούσε κάθε φορά που ζητούσε κι άλλες μειώσεις μισθών, η ίδια απαντούσε ότι στην πατρίδα της, τη Ρουμανία, οι αντίστοιχες μειώσεις είχαν φτάσει το 25%. «Γι’ αυτό έχουμε γεμίσει μετανάστες από τη χώρα σας και τα μπαρ στην Κύπρο είναι γεμάτα Ρουμάνες», αναφέρεται ότι της απάντησε σε μια από τις πρώτες της επισκέψεις η τότε Κύπρια υπουργός Εργασίας, Σωτηρούλα Χαραλάμπους.

Λίγο η καταγωγή της από τα Καρπάθια, λίγο η διαπραγματευτική σκληρότητα και η ψυχρότητα που της αποδίδεται, σύντομα οδήγησαν στο παρατσούκλι «Δρακουλέσκου», το οποίο λειτουργεί ως φόβητρο μέχρι και σήμερα, που η ίδια έχει πλέον αποχωρήσει από το συγκεκριμένο πόστο.

Παρόλο που τα φώτα της δημοσιότητας στράφηκαν κυρίως στην Βελκουλέσκου, επικεφαλής της πρώτης αντιπροσωπείας των ελεγκτών ήταν επισήμως ο Ολλανδός Μάαρτεν Βεργουέι, από την Ε.Ε.. Ο ίδιος είχε επίσης αναμειχθεί στον σχεδιασμό του πρώτου ελληνικού μνημονίου και στη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Την ΕΚΤ εκπροσωπούσε ο Φίλιπ Ρόθερ, που θεωρείται ειδικός σε δημοσιονομικά θέματα. Σήμερα και οι τρεις τους έχουν αντικατασταθεί από τους Μαρκ Λιούις (ΔΝΤ), Γιάκομπ Φρίις (Ε.Ε.) και Φραντσέσκο Τρούτι (ΕΚΤ), οι οποίοι συνεχίζουν δίνοντας πλέον έμφαση στις ιδιωτικοποιήσεις οργανισμών και σε πιέσεις για κατασχέσεις ακινήτων που συνδέονται με κόκκινα δάνεια.

Πάντως, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες τέσσερις, η τρόικα της Κύπρου δεν περίμενε την υπογραφή του τελικού μνημονίου της χώρας, τον Απρίλιο του 2013, για να πιάσει δουλειά. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας του, από το καλοκαίρι του 2012, οι τροικανοί άρχισαν να πηγαινοέρχονται στην Κύπρο και να υπαγορεύουν τα αγαπημένα τους μέτρα λιτότητας, καθώς και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με τους όρους που ήθελαν οι δανειστές.

Για το πώς λειτούργησε η συγκεκριμένη ομάδα, είναι ενδεικτική η ειδική αναφορά που περιλαμβάνεται στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σε αυτή γίνεται λόγος περί ύπαρξης «αρχικών ανταγωνιστικών προτάσεων ως προς το πρόγραμμα της Κύπρου μεταξύ των μελών της Τρόικας», μη επαρκούς αιτιολόγησης του γιατί στο κούρεμα συμπεριλήφθηκαν τελικά οι εγγυημένες καταθέσεις και εκφράζεται λύπη «για το γεγονός ότι, όπως ανέφεραν οι κυπριακές αρχές, δυσκολεύτηκαν να πείσουν τους εκπροσώπους της Τρόικας για τις ανησυχίες τους κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων».

Διαβάστε περισσότερα στο news247.gr