Ξεκίνησε ο πόλεμος του αερίου: H Ε.Ε. κατηγορεί τη Gazprom για αθέμιτες τακτικές

Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατηγορεί τη Gazpοm για χρήση της κυρίαρχής της θέσης στην αγορά φυσικού αερίου, με στόχο να «χειραγωγήσει» τις τιμές και να εμποδίσει την ελεύθερη διέλευση του αερίου στην ήπειρο. Η Επίτροπος για θέματα Ανταγωνισμού, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, κατηγορεί το ρωσικό ενεργειακό κολοσσό για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης του στην Πολωνία, την Ουγγαρία και έξι ακόμα χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η κρατικά ελεγχόμενη εταιρία, βασικός ενεργειακός προμηθευτής της Ευρώπης, παρακώλυσε τον διασυνοριακό ανταγωνισμό, ενώ επέβαλε υπερβολικές χρεώσεις σε πέντε χώρες.

«Θεωρούμε ότι η (Gazprom) ίσως δημιούργησε τεχνητά εμπόδια, αποτρέποντας τη μεταφορά αερίου από ορισμένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης προς άλλα κράτη, κάτι που παρεμποδίζει τον διασυνοριακό ανταγωνισμό», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Βεστάγκερ. «Η διατήρηση του διαχωρισμού των εθνικών αγορών φυσικού αερίου επίσης επέτρεψε στην Gazprom να χρεώνει τιμές που, σε αυτό το στάδιο, θεωρούμε αθέμιτες», αναφέρεται επίσης στην ανακοίνωση της Επιτρόπου.

Η κίνηση αυτή αναμένεται να κάνει ακόμα δυσκολότερες τις σχέσεις Ευρώπης – Ρωσίας, που έχουν διαταραχτεί εξαιτίας των κυρώσεων στη Μόσχα για τη στάση της στο ουκρανικό ζήτημα.

Μάλιστα η Ε.Ε. προχωράει σε αυτή τη κίνηση μια μέρα μετά την επίσκεψη του επικεφαλής της Gazprom στην Ελλάδα, Αλεξέι Μίλερ, με στόχο τις διαπραγματεύσεις για τον αγωγό Turkish Stream.

H ρωσική εταιρεία έχει 10 εβδομάδες περιθώριο να απαντήσει στις κατηγορίες της Κομισιόν, οι οποίες αν αποδειχθούν μπορεί να οδηγήσουν σε πρόστιμο έως και 10 % από τα ετήσια έσοδα της Gazprom.

Η Επιτροπή διερευνά τις πρακτικές της Gazprom από τα τέλη του 2012, εστιάζοντας σε υποψίες πως ο ρωσικός κολοσσός αξιοποιεί την επιρροή που ασκεί σε ορισμένα κράτη-μέλη όπου είναι ο κυρίαρχος προμηθευτής.

Μεταξύ άλλων, οι Βρυξέλλες εξετάζουν αν η ρωσική εταιρεία ορίζει με ύποπτο τρόπο την τιμή του φυσικού αερίου σε ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη, εάν εμποδίζει την προώθηση του εισαγόμενου αερίου σε άλλα κράτη, αλλά και την πρακτική της Gazprom να συνδέει τις τιμές που χρεώνει με την τιμή του πετρελαίου.

Το «κατηγορητήριο» φέρεται να ήταν έτοιμο από τα τέλη του 2014, αλλά μπήκε στον «πάγο» εν μέσω ελπίδων πως θα υπήρχε βελτίωση στην κατάσταση στην Ουκρανία και στις ευρω-ρωσικές σχέσεις.

Η Gazprom καλύπτει περίπου το 30% των αναγκών της Ε.Ε. σε φυσικό αέριο, όμως η σχέση μεταξύ των δυο εμπορικών εταίρων έχει πληγεί από την ευρω-ρωσική αντιπαράθεση με αφορμή την Ουκρανία. Περίπου το 50% των ρωσικών εξαγωγών αερίου προς την Ευρώπη διέρχονται και από τους αγωγούς της Ουκρανίας, ωστόσο η Μόσχα έχει καταστήσει σαφές πως δεν θα επεκτείνει τη σχετική σύμβαση μετά τη λήξη της, το 2019, επιλέγοντας αντίθετα τη διαδρομή του σχεδιαζόμενου αγωγού Turkish Stream, ο οποίος θα φτάνει μέσω της Μαύρης Θάλασσας στα ελληνοτουρκικά σύνορα.

Η απάντηση της Gazprom
Η ρωσική εταιρία Gazprom απέρριψε τις κατηγορίες που διατυπώθηκαν σε βάρος της από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ανακοίνωσε ότι αναμένει πως το θέμα θα διευθετηθεί μετά από διαβουλεύσεις της ΕΕ και της ρωσικής κυβέρνησης. «Η Gazprom θεωρεί αβάσιμες τις αιτιάσεις που προέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή,» απάντησε με ανακοίνωσή της η ρωσική εταιρία, επιμένοντας ότι η τιμολόγηση και άλλες πολιτικές της ήταν σύμφωνες με τη νομοθεσία.

«Η Gazprom αναμένει την επίλυση αυτής της κατάστασης στο πλαίσιο της συμφωνίας, που έχει επιτευχθεί μεταξύ της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να βρεθεί μία αποδεκτή λύση για την αντιμονοπωλιακή έρευνα σε διακυβερνητικό επίπεδο,» πρόσθεσε.

H δήλωση του Σεργκέι Λαβρόφ
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσε σήμερα ότι οι κατηγορίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εναντίον της ρωσικής κρατικής εταιρείας ενέργειας Gazprom είναι μια απαράδεκτη απόπειρα να εφαρμοστούν αναδρομικά οι πρόσφατοι κανόνες της ΕΕ σχετικά με την ενέργεια σε προηγούμενα συμβόλαια.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατηγόρησε σήμερα τη Gazprom για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στις αγορές της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης και συγκεκριμένα ότι παρεμποδίζει τον ανταγωνισμό στις αγορές προμήθειας φυσικού αερίου οκτώ κρατών μελών (της Βουλγαρίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Ουγγαρίας, της Λετονίας, τη Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Σλοβακίας).

Όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει την υπόθεση, ο Λαβρόφ επεσήμανε σε συνέντευξή του σε τρεις ραδιοφωνικούς σταθμούς: «Όλα τα συμβόλαια που ισχύουν τώρα τα οποία υπέγραψε η Gazprom με τους εταίρους της, υπεγράφησαν με πλήρη σεβασμό προς το νομικό καθεστώς που ίσχυε στην ΕΕ την περίοδο εκείνη».

«Αφού η ΕΕ υιοθέτησε το αποκαλούμενο τρίτο ενεργειακό πακέτο (…) υπήρξαν προσπάθειες, και συνεχίζονται τώρα, να εφαρμοστούν αναδρομικά αυτές οι απαιτήσεις και σε παλαιά συμβόλαια. Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο», υπογράμμισε ο Ρώσος υπουργός.