Ζελένσκι: Η Ρωσία μπλοκάρει την ειρήνη – Το σχέδιο Πούτιν που μετέφερε ο Τραμπ
Απόσταση μεταξύ των διακηρύξεων περί ειρήνης και της πραγματικότητας στο πεδίο καταγράφεται μετά τη συνάντηση Πούτιν–Τραμπ στην Αλάσκα. Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατηγόρησε τη Μόσχα ότι περιπλέκει τις προσπάθειες για τερματισμό του πολέμου, απορρίπτοντας τις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός.
«Η Ρωσία δεν έχει ακόμη αποφασίσει πότε θα σταματήσει τους σκοτωμούς», ανέφερε σε ανάρτησή του το βράδυ του Σαββάτου, τονίζοντας πως η απουσία βούλησης για τερματισμό των επιθέσεων δείχνει έλλειψη πρόθεσης για ειρηνική συνύπαρξη.
Ο Ζελένσκι ευχαρίστησε τις σκανδιναβικές και βαλτικές χώρες για την κοινή δήλωση στήριξης στην Ουκρανία και επιβεβαίωσε πως τη Δευτέρα θα συναντήσει τον Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσινγκτον για να συζητήσουν το ενδεχόμενο διευθέτησης της σύγκρουσης.
Ωστόσο, οι εξελίξεις μετά τη σύνοδο κορυφής της Παρασκευής φέρνουν στο προσκήνιο ένα σχέδιο του Πούτιν που περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις από πλευράς Ουκρανίας – και το οποίο μεταφέρθηκε στον Ζελένσκι από τον Τραμπ. Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η Ρωσία ζητά την πλήρη απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονμπάς, διατηρώντας τον έλεγχο στις περιοχές Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, με αντάλλαγμα την επιστροφή εδαφών σε Σούμι και Χάρκοβο. Ο Πούτιν φέρεται επίσης να απαιτεί την επίσημη αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία και την άρση κυρώσεων.
Ο Τραμπ, αν και αρχικά είχε ταχθεί υπέρ μιας άμεσης κατάπαυσης του πυρός, εμφανίστηκε μετά τη σύνοδο επιφυλακτικός, λέγοντας ότι «οι εκεχειρίες συχνά δεν διαρκούν» και πως «η Ουκρανία πρέπει να κάνει συμφωνία». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε την πρόταση του Πούτιν «μια βάση για πρόοδο» και υποστήριξε πως «βρισκόμαστε κοντά σε συμφωνία», αν και αναγνώρισε ότι το Κίεβο ενδέχεται να την απορρίψει.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, εμφανίζεται κάθετος: καμία παραχώρηση εδαφών. Υπενθύμισε ότι το Ντονμπάς λειτουργεί ως ανάχωμα στις ρωσικές επιθέσεις και υπογράμμισε ότι το τέλος των εχθροπραξιών πρέπει να ξεκινήσει με κατάπαυση του πυρός.
Το σχέδιο του Κρεμλίνου περιλαμβάνει την απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από τις ανατολικές επαρχίες, με αντάλλαγμα το «πάγωμα» των μετώπων στη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια. Όμως για την ουκρανική κυβέρνηση και τους Ευρωπαίους συμμάχους της, η «εδαφική ακεραιότητα» παραμένει αδιαπραγμάτευτη.
Ευρωπαίοι ηγέτες προειδοποιούν πως η ειρηνευτική συμφωνία δεν μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές συνόρων με τη βία. Το CBS μετέδωσε πως υπάρχουν ανησυχίες ότι ο Τραμπ θα προσπαθήσει να πιέσει τον Ζελένσκι να δεχθεί το ρωσικό πλαίσιο. Σύμφωνα με τη New York Times, ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να πρότεινε παραχώρηση του υπολοίπου του Ντονμπάς, ακόμη και περιοχών που δεν έχουν καταληφθεί από ρωσικά στρατεύματα.
Ο Πούτιν περιέγραψε τη σύνοδο κορυφής ως «χρήσιμη» και σημείωσε πως τέθηκαν οι βάσεις για «εξάλειψη των βαθύτερων αιτίων της κρίσης». Ρώσοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν τη συνάντηση «σημαντικό θεμέλιο» για μελλοντικές συνομιλίες.
Παράλληλα, Ευρωπαίοι ηγέτες εντείνουν τη διπλωματική κινητικότητα. Η «συμμαχία των προθύμων» – με τη συμμετοχή Ηνωμένου Βασιλείου, Γαλλίας και Γερμανίας – σχεδιάζει τριμερή σύνοδο με τη συμμετοχή Ζελένσκι. Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, εξήρε τις προσπάθειες Τραμπ, αλλά ξεκαθάρισε: «Ο δρόμος προς την ειρήνη δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς την Ουκρανία».
