Φον ντερ Λάιεν: Πρόγραμμα για προσιτή στέγη και νέα «ατζέντα επιβίωσης» για την ΕΕ
Με φόντο την πολιτική αμφισβήτηση και τη δυσαρέσκεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρουσίασε στην καθιερωμένη ομιλία για την Κατάσταση της Ένωσης (SOTEU) μια φιλόδοξη αλλά αμυντική «ατζέντα επιβίωσης» για την ΕΕ.
Κεντρικό σημείο αποτέλεσε η ανακοίνωση του πρώτου χρηματοδοτικού προγράμματος για προσιτή στέγη, με αναθεώρηση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων ώστε τα κράτη-μέλη να χρηματοδοτούν πρωτοβουλίες χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια. «Αυτό είναι κάτι περισσότερο από κρίση στέγασης. Είναι κοινωνική κρίση», υπογράμμισε.
Πολιτική πίεση από όλες τις πλευρές
Η φον ντερ Λάιεν μίλησε σε κλίμα αμφισβήτησης: οι εμπορικές συμφωνίες με ΗΠΑ και Mercosur έχουν προκαλέσει οξύτατες αντιδράσεις, ακόμα και εντός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι 75% των πολιτών θεωρεί πως απέτυχε να προστατεύσει τα συμφέροντα της ΕΕ, ενώ 60% ζητά την παραίτησή της.
Στρατηγική αυτονομία & αμυντική ένωση
Στο πεδίο της ασφάλειας, αναφέρθηκε στην παραβίαση του πολωνικού εναέριου χώρου από ρωσικά drones και δεσμεύτηκε για νέο πακέτο κυρώσεων στη Ρωσία. Ανακοίνωσε επίσης το πρόγραμμα SAFE (150 δισ. για αμυντικά έργα) και το σχέδιο Eastern Flank Watch για ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας με «τείχος από drones».
Παράλληλα, πρότεινε τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας με δάνεια που θα βασίζονται σε «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Ανταγωνιστικότητα και βιομηχανία
Η πρόεδρος της Κομισιόν έδωσε έμφαση στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, με μέτρα όπως:
- νέο Ταμείο Ανταγωνιστικότητας και επενδύσεις στην καθαρή & ψηφιακή οικονομία,
- «Scaleup Europe Fund» πολλών δισ. για τεχνολογικές νεοφυείς επιχειρήσεις,
- «Made in Europe» κριτήρια στις δημόσιες συμβάσεις,
- επενδύσεις 1,8 δισ. ευρώ για μπαταρίες στην Ευρώπη.
Επανέλαβε επίσης τη δέσμευση για απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027 και προώθηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Γάζα και διεθνής πολιτική
Η φον ντερ Λάιεν καταδίκασε τις καταστροφικές συνθήκες στη Γάζα, ζητώντας κατάπαυση πυρός, στήριξη στη λύση των δύο κρατών και προτείνοντας Ταμείο Ανασυγκρότησης. Παράλληλα, εξήγγειλε αναστολή μέρους της συμφωνίας σύνδεσης με το Ισραήλ και κυρώσεις σε ακραίους εποίκους.
Κλιματική κρίση
Η Επιτροπή θα προτείνει τη δημιουργία ευρωπαϊκού κέντρου πυρόσβεσης στην Κύπρο, καθώς οι φετινές πυρκαγιές έκαψαν υπερτριπλάσιες εκτάσεις σε σχέση με πέρυσι.
Κλείνοντας την ομιλία της, η πρόεδρος της Κομισιόν κάλεσε σε «ενότητα» και υπενθύμισε: «Η Ευρώπη υπήρξε κόλαση και τείχος. Κάθε φορά οι πολίτες της επέλεξαν το μέλλον. Αυτό θα συνεχίσω να επιδιώκω».
